လူငယ္ကဗ်ာဆရာ ညီလင္းႏုိင္၊ ရဲရင့္လမင္း၊ ဆူးရဲ တုိ႔နဲ႔ အြန္လုိင္း လူငယ္ ကဗ်ာ စကား၀ုိင္း

၁။ ေအာင္ခ်ိမ့္အစ မုိဃ္းေဇာ္ အဆုံး ပင္မေရစီး ေခတ္ေပၚကဗ်ာေခတ္တုန္းက အႏုပညာၾသဇာနဲ႔ ၀ါသမၻာ တည္ေဆာက္ႏုိင္ခဲ့ၾကတဲ့ ၀ါရင့္ကဗ်ာဆရာ အမ်ားစု အေနနဲ႔ ေခတ္နဲ႔အညီ ကဗ်ာေရးဟန္အသစ္ေတြဆက္ မဖန္တီးႏုိင္ေတာ့ဘဲေခတ္ေပၚကဗ်ာအေဟာင္းထဲမွာပဲ ရပ္တန္႔က်န္ေနခဲ့ၾကၿပီလို႔ ကုိယ္ ထင္တယ္။ အာရုံခံစားပုံ လတ္ဆတ္ၿပီး လူငယ္ဆန္တဲ့ ေနမ်ဳိး၊ ပုိင္၊ ေမာင္ေဆးရုိး၊ မင္းေဆြႏွစ္၊ ႏုိင္မြန္ေအာင္သြင္၊ ခရမ္းျပာထက္လူ၊ခုိင္ၿမဲေက်ာ္စြာ၊ ေမာင္ဖီလာ၊ ကုိေရြး သူတုိ႔ကေတာ့ ျခြင္းခ်က္ေပါ့ေလ။ ကဲ ညီေလးတုိ႔ အျမင္ကုိ ေျပာပါဦး။


ညီလင္းႏုိင္ - လူေတြေႀကာင္႔ ေခတ္ဟာေရြ႕ေနတယ္၊ ေရြ႕ေနတဲ႔ေခတ္နဲ႔အညီ ေခတ္အဆက္ဆက္က ကဗ်ာဆရာေတြရဲ႕ ကဗ်ာေတြဟာလည္း ေရြ႕ေနတယ္။ အရင္ကလည္းေရြ႕ခဲ႔တယ္.... အခုလည္းေရြ႕ေနတယ္... ေနာက္လည္း ေရြ႕ဦးမယ္။ အေရြ႕အတိုင္းလိုက္ပါစီးဆင္းလာတဲ႔ဆရာေတြရွိေနေတာ႔ လူငယ္ေတြအေနနဲ႔ ပိုအားရွိတယ္လို႔ ကြ်န္ေတာ္ ၿမင္မိပါတယ္။

ရဲရင့္လမင္း - ခတ္ေပၚကဗ်ာေရစီးကိုအထိုက္အေလ်ာက္ျဖတ္သန္းခြင့္ရခ့ဲလို႔ အထက္ပါဆရာသမားေတြအျပင္ အျခားေသာဆရာသမားေတြရဲ႕ ကဗ်ာေတြကိုလည္း ဖတ္ရႈ၊ေလ့လာ၊ခံစားခြင့္ရခ့ဲပါတယ္။ၾကိဳက္ႏွစ္သက္ခ့ဲတ့ဲ ကဗ်ာေတြရိွသလို၊မၾကိဳက္တာေတြလည္းရိွခ့ဲပါတယ္။ေခတ္ေပၚကဗ်ာရဲ႕ အဓိကျပႆနာကေတာ့ အနက္ဝွက္လြန္းတယ္။နားလည္ဖို႔မလြယ္ဘူး။အ့ဲဒီလို အေနအထားေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ျဖတ္သန္းခ့ဲရတာပါ။ဒါေပမယ့္လည္းအခုခ်ိန္မွာေတာ့ ေခတ္ေပၚကဗ်ာဟာ သူ႔ျဖတ္သန္းမႈနဲ႔သူ သူ႔ဟန္နဲ႔သူ အခိုင္အမာရပ္တည္ေနခ့ဲပါျပီ။ ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႔ကေတာ့ ကိုယ့္ေရွ႕ကဆရာသမားေတြ ေဖာက္ခ့ဲ၊ေလွ်ာက္ခ့ဲၾကတ့ဲလမ္းကို အတိအက်ေလးစားျပီးသားပါ။   ကဗ်ာဆိုတာကလည္း ေခတ္စနစ္ လူမႈဝန္းက်င္နဲ႔အညီ ေရြ႕ေနတာဆိုေတာ့ အခုေခတ္မွာျဖစ္ေပၚတိုးတက္လာေနတ့ဲ ကဗ်ာပံုစံေတြ၊အယူအဆေတြနဲ႔ ေခတ္ေပၚကဗ်ာကိုယွဥ္ၾကည့္လို႔ကေတာ့ အရာရာကြာျခားေနမွာပါပဲ။ဒါကိုကဗ်ာသမားတိုင္းက နားလည္လက္ခံႏိုင္မယ္လို႔ ယူဆပါတယ္။    ကိုယ့္ေရွ႕က ဆရာသမားေတြအေနနဲ႔ ေရးဟန္အသစ္ေတြ ကဗ်ာပံုစံ အသစ္ေတြကို ဆက္လက္ ဖန္တီးသည္ျဖစ္ေစ၊မဖန္တီးေတာ့သည္ျဖစ္ေစ လူငယ္ကဗ်ာသမားတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ ဘာမွ ေျပာစရာမရိွပါဘူး။ကိုယ္ယံုၾကည္တ့ဲလမ္းကို ကိုယ္ဆက္ေလွ်ာက္ဖို႔ပဲ အေလးထားပါတယ္။

ဆူးရဲ - အဲဒါကေတာ႔ အဲဒီဆရာေတြေခတ္တင္မဟုတ္ပါဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔လက္ရွိျဖတ္သန္းေနတဲ႔ေခတ္မွာလည္း ကြၽန္ေတာ္တို႔နဲ႔ေခတ္ၿပိဳင္လို႔ေျပာလို႔ရမယ္ ကဗ်ာဆရာေတြအမ်ားအျပားရွိပါတယ္။ ေရးေနၾကတာကေတာ႔ ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားအလိုက္ေရာ၊ ပံုသ႑ာန္ေရာ အစံုအလင္ေပါ႔။ တခ်ိဳ႕လည္း ကိုယ္ယံုၾကည္ရာတစ္ခုတည္းကို တရားေသဆုပ္ကိုင္ေရးသားေနသူေတြရွိသလို၊ အသစ္အသစ္ျဖစ္ထြန္းလာေနတဲ႔ေခတ္စနစ္နဲ႔အၿပိဳင္ ခ်ဲ႕ထြင္ေရြ႔လ်ားေရးသားေနသူေတြလည္းရွိပါတယ္။ ဒါကိုေတာ႔ ဘယ္သူက်န္ခဲ႔ရေကာင္းလား ၊ ဘယ္သူေရြ႕ရေကာင္းလားဆိုၿပီး အျပစ္တစ္ခုရယ္လို႔ေတာ႔ မျမင္မိပါဘူး။

၂။ ညီေလးတုိ႔က ၂၀၁၀ အလြန္မွာ ထြက္ေပၚလာတဲ့ ေနာက္ဆုံး မ်ဳိးဆက္သစ္ လူငယ္ကဗ်ာဆရာေတြေပ့ါ။ ေခတ္ၿပဳိင္ျမန္မာကဗ်ာရဲ့ အနာဂတ္အလားအလာက ညီေလးတုိ႔ ရဲ့ အႏုပညာ ဖန္တီးမႈအေပၚမွာ မူတည္ေနၿပီ။ ေခတ္ၿပဳိင္ျမန္မာကဗ်ာယဥ္ေက်းမႈ အသစ္ဟာလည္း ညီေလးတုိ႔ လက္ထဲ ေရာက္ေနၿပီလို႔ ကိုယ္ ယူဆတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူငယ္ကဗ်ာဆရာေတြနဲ႔ လူမႈေရးနဲ႔ အႏုပညာ ထိေတြ႔ဆက္ဆံမႈ သိပ္မရွိတဲ့ ၀ါရင့္ကဗ်ာဆရာေတြက ေနာက္ဆုံး မ်ဳိးဆက္သစ္ လူငယ္ေတြ ေပၚထြက္ေနၿပီဆုိတာ သတိမထားမိၾကေသးဘူး။ တခ်ဳိ႔ ကဗ်ာဆရာေတြအယ္ဒီတာေတြက်ေတာ့လည္း သတိထားမိေပမဲ့ လူငယ္ေတြကုိ အသိအမွတ္ျပဳ တန္ဖုိးထား ေနရာေပးဖုိ႔ ၀န္ေလးတြန္႔ဆုတ္ေနၾကေသးတယ္။ သူတုိ႔ကုိ ဘာေျပာခ်င္လဲ။


ညီလင္းႏုိင္ - ေခတ္အဆက္ဆက္ကတည္းက ၿဖစ္ေလ႔ၿဖစ္ထရွိေနတဲ႔ သမားရိုးက်ကိစၥတစ္ခုလို႔ပဲ ကြ်န္ေတာ္ ၿမင္မိပါတယ္ အစ္ကို။ လူႀကီးဟာ လူငယ္ဘဝကေနလာတယ္ဆိုတာကို မေမ႔တဲ႔ဆရာေတြ ရွိေနမွာ ေသခ်ာပါတယ္။ ဘာပဲၿဖစ္ေစ... ေရွ႕ကဆရာေတြမရွိခဲ႔ရင္ ကြ်န္ေတာ္လည္း မရွိႏိူင္တာ ေသခ်ာပါတယ္။ ဆရာေတြ တန္ဖိုးထားႏိူင္ေလာက္တဲ႔အထိ  တန္ဖိုးရွိ တန္းဝင္တဲ႔ အႏုပညာပစၥည္းေတြ ဖန္တီး ၿပႏိူင္ဖို႔က ကြ်န္ေတာ္တို႔အေပၚမွာ မူတည္ေနတယ္လို႔ပဲ ခံယူထားပါတယ္။

ရဲရင့္လမင္း - ခတ္ကို လူငယ္ေတြကပဲဦးေဆာင္တယ္ဆိုတာ အခု လူလတ္ပိုင္း လူၾကီးပိုင္းေရာက္သြားတ့ဲ သူေတြကပိုသိမွာပါ။သူတို႔ေတြကလူငယ္ဘဝကို ကိုယ္ေတြထက္အရင္ျဖတ္သန္းခ့ဲၾကတာပါ။ကၽြန္ေတာ္တို႔ဆီကို လက္လႊဲလက္ေျပာင္း သေဘာမ်ိဳးနဲ႔ လႊဲအပ္စရာမလိုဘူးလို႔ယူဆပါတယ္။တကယ္ျဖစ္သင့္တာက လူၾကီးေတြက လူငယ္ေတြကို လက္ဆင့္ကမ္းျပီး ေခတ္ရဲ႕လိုအပ္ခ်က္ေတြကိုပါ ျဖည့္ျပီးနားလည္ေပးမယ္ဆိုရင္ ဒီကိစၥေတြက ျငိမ္းသြားမွာပါ။      လူငယ္ကဗ်ာသမားေတြကိုသတိမထားမိတ့ဲသူေတြကေတာ့ အခုခ်ိန္မွာ ေခတ္ကဗ်ာေတြနဲ႔ အလွမ္းေဝးေဝးမွာေနလို႔ပဲျဖစ္မွာပါ။ေနရာေပးဖို႔တြန္႔ဆုတ္ေနတ့ဲလူေတြ၊ေနရာမေပးခ်င္တ့ဲလူေတြကိုေတာ့ ဘာမွေျပာစရာမရွိသလို ကိုယ္ေတြကို နားလည္လက္ခံေပးႏိုင္တ့ဲ သူေတြနဲ႔ပဲ အနာဂတ္ကဗ်ာ ခရီးကိုဆက္ရမွာပါ။


ဆူးရဲ - အစ္ကိုေျပာသလို ေခတ္ၿပိဳင္ျမန္မာကဗ်ာရဲ႔ အနာဂတ္အလားအလာက ကြၽန္ေတာ္တို႔အနုပညာဖန္တီးမႈေပၚ
မူတည္ေနၿပီ၊ ျမန္မာကဗ်ာယဥ္ေက်းမႈအသစ္ဟာလည္းကြၽန္ေတာ္တို႔လက္ထဲေရာက္ေနၿပီဆိုရင္ေတာ႔
ကြၽန္ေတာ္တို႔အတြက္ အမွန္တကယ္တာဝန္ႀကီးသြားပါၿပီ။ ဟုတ္ပါတယ္။ ကိုယ္႔ကဗ်ာကိုယ္ေရးၿပီး ဒီအခ်က္ကိုေမ႔ေနခဲ႔ရင္ေတာင္ ဒါကိုျငင္းဆန္ေရွာင္လႊဲသြားဖို႔ဆိုတာ မျဖစ္နိုင္ပါဘူး။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ လက္မခံခ်င္ဘူးဆိုရင္ေတာင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ပုခံုးေပၚက်လာမွာပါပဲ။ လူငယ္ကဗ်ာဆရာေတြနဲ႔ လူမႈေရးအနုပညာထိေတြ႔ဆက္ဆံမႈသိပ္မရွိတဲ႔ ဝါရင္႔ကဗ်ာဆရာေတြက ေနာက္ဆံုးမ်ိဳးဆက္သစ္လူငယ္ေတြ ေပၚထြက္ေနၿပီဆိုတာ သတိမထားမိၾကေသးဘူး။ တခ်ိဳ႔ကဗ်ာဆရာေတြက်ေတာ႔လည္း သတိထားမိေပမယ္႔ လူငယ္ေတြကိုအသိအမွတ္ျပဳတန္ဖိုးထားေနရာေပးဖို႔ ဝန္ေလးတြန္႔ဆုတ္ေနၾကေသးတယ္ဆိုတာကေတာ႔ လူငယ္ကဗ်ာဆရာေတြအေပၚ အျပည္႔အဝမယံုၾကည္ရဲေသးတာ ျဖစ္နိုင္သလို၊ လူငယ္ကဗ်ာဆရာေတြရဲ႔အေရးအသားေတြက သူတို႔လက္ခံထားတဲ႔အယူအဆေတြနဲ႔ ေသြဖယ္ေနတာ(ဒါမွမဟုတ္) သူတို႔အာရံုခံစားမႈနဲ႔ နွစ္သက္လက္ခံနိုင္စြမ္းမရွိေသးတာလည္း ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ကြၽန္ေတာ္ေျပာၾကည္႔ခ်င္တာ တစ္ခုေတာ႔ရွိတယ္။ ကဗ်ာယၪ္ေက်းမႈအေျပာင္းအလဲဟာ နိုင္ငံေရးယၪ္ေက်းမႈနဲ႔ ဆက္စပ္သက္ဆိုင္ေနလိမ္႔မယ္လို႔ ကြၽန္ေတာ္ထင္တယ္။ လြန္ခဲ႔တဲ႔ ၂၀ ရာစုျမန္မာကဗ်ာယၪ္ေက်းမႈရဲ႔ အသစ္အသစ္ေျပာင္းလဲျဖစ္ထြန္းမႈေတြကိုျပန္ၾကည္႔ရင္ ဝံသာနုကဗ်ာလႈပ္ရွားမႈ (1920) ၊ ေခတ္စမ္းကဗ်ာလႈပ္ရွားမႈ (1930) ၊ စစ္ၿပီးေခတ္ (1945)အလြန္ စာေပသစ္ကဗ်ာလႈပ္ရွားမႈ ၊ မိုးေဝကဗ်ာလႈပ္ရွားမႈ (1970)တဝိုက္ ၊ အေရးအခင္းအလြန္ (1990)ဝန္းက်င္ ေခတ္ေပၚကဗ်ာအခ်ိဳးအေကြ႔ စတဲ႔ကဗ်ာယၪ္ေက်းမႈေျပာင္းလဲပံုအဆင္႔ဆင္႔ဟာ နိုင္ငံေရးယၪ္ေက်းမႈ(Political Culture)အလိုအရ ေျပာင္းလဲျဖစ္ထြန္းလာခဲ႔တယ္လို႔ ယူဆထင္ျမင္မိတယ္။ နိုင္ငံေရးယၪ္ေက်းမႈေျပာင္းလဲလာတာနဲ႔အမ်ွ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႔ စိတ္/ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ၊ ေငြေၾကး ၊ ရုပ္ဝတၳဳ စတဲ႔အေျပာင္းအလဲပံုရိပ္မွန္သမ်ွဟာ အဲဒီေခတ္ရဲ႔ကဗ်ာမွာ လာရိုက္ခတ္မွာပါပဲ။ ဒီေန႔ေခတ္မွာလည္း ျမန္မာ႔လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႔ ဒီမိုကေရစီအရိပ္အေရာင္နဲ႔ အထိုက္အေလ်ာက္ပြင္႔လင္းျမင္သာလာမႈ ၊ လူေနမႈစရိုက္လကၡဏာ ၊ လက္ကိုင္ဖုန္းတြင္က်ယ္လာမႈ၊ Facebook ၊ sexy ၊ စကပ္တို ၊ ကိုရီးယားဆံပင္(ေကာင္းတာ၊ ဆိုးတာအသာထား) စတဲ႔ျဖစ္ထြန္းေနမႈအရာအားလံုးဟာ ဒီေန႔ေခတ္ျမန္မာကဗ်ာမွာ စကားလံုး/စာသားအစုအေဝးအျဖစ္ မလြဲမေသြပါကိုပါလာမွာပါ။ ရုပ္ၾကမ္းဆန္ဆန္ေျပာရရင္ ေခတ္က ကလက္ေနတယ္ဆိုရင္ အဲဒီေခတ္နဲ႔အျပိဳင္ျဖစ္ထြန္းေနတဲ႔ကဗ်ာကလည္း အနည္းနဲ႔အမ်ားဆိုသလို ကလက္ေနပါလိမ္႔မယ္။ အစြဲအလန္းႀကီးတဲ႔ဆရာေတြအေနနဲ႔လည္း ဒါကိုမ်က္စိဆံပင္ေမႊးစူးေနမယ္႔အစား ေခတ္ကိုျဖန္႔က်က္နားလည္ေပးဖို႔ ေတာင္းဆိုခ်င္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔လူငယ္ကဗ်ာဆရာေတြအေနနဲ႔လည္း ကဗ်ာယၪ္ေက်းမႈအသစ္တစ္ခုဆိုတာ လြယ္လြယ္နဲ႔ေတာ႔ တည္ေဆာက္ယူလို႔မရဘူးဆိုတာ နားလည္ထားရမွာပါ။

၃။ လက္ရွိ အေျခအေနအရ ၂၀၁၀ အလြန္ ေခတ္ၿပဳိင္ျမန္မာကဗ်ာ အခင္းအက်င္းမွာ ပင္မေရစီးေခတ္ေပၚကဗ်ာအျပင္ အယ္လ္ပီ ၊ နီယုိေမာ္ဒန္၊ ကြန္ဆက္ျခဴရယ္၊ စမ္းသပ္၊ စကားေျပကဗ်ာ၊ ဖလာ့ဖ္ စသျဖင့္ ကဗ်ာအမ်ဳိးအစားသစ္ေတြ အယူအဆေတြ အမ်ဳိးမ်ဳိး ရွိေနၾကတယ္။ အဲဒီ ကဗ်ာအယူအဆ/ အႏုပညာ လက္ရာေတြအေပၚ ညီေလးတုိ႔ရဲ့ အျမင္။

ညီလင္းႏုိင္ - သူ႔အႀကိဳက္ ကိုယ္႔အႀကိဳက္ သူသန္ရာ ကိုယ္သန္ရာအတိုင္း ခ်ဲ႕ထြင္ေနတယ္လို႔ပဲ ၿမင္မိပါတယ္။ ပင္မေရစီးေႀကာင္း Rock ကေနတစ္ဆင္႔ Heavy , Metal , Trash , Alternative , Punk , အစရွိတဲ႔ ေခတ္ရဲ႕ ရင္ဘတ္ႀကီးထဲကို တည္႕တည္႕ထိမွန္ႏိူင္မယ္လို႔ ယူဆၿပီး ကိုယ္႔သန္ရာသန္ရာအတိုင္း ေလွ်ာက္ခဲ႔ႀကသလိုေပါ႔ အစ္ကို။ ကြ်န္ေတာ္ႀကိဳက္သည္ၿဖစ္ေစ မႀကိဳက္သည္ၿဖစ္ေစ အၿခားလမ္းေႀကာင္းေတြလည္း တည္ရွိေနမွာပါပဲ။ အဓိကကေတာ႔ ကိုယ္႔လမ္းကိုယ္ေလွ်ာက္ေနခ်ိန္ ၿမက္ကေလးတစ္ပင္ ခလုတ္မတိုက္ခဲ႔မိဖို႔ပဲ အေရးႀကီးပါတယ္။

ရဲရင့္လမင္း - ဟုတ္ပါတယ္။အခုေခတ္ျပိဳင္ျမန္မာ ကဗ်ာအေခင္းအက်င္းမွာ ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားအသစ္ေတြ အယူအဆအသစ္ေတြအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ေခတ္ျပိဳင္ကဗ်ာဟာ သက္ဝင္လႈပ္ရွားေနပါတယ္။ပန္းျခံၾကီးတစ္ခုထဲမွာ ဘာပန္းေတြပဲပြင့္ပြင့္ေပါ့ဗ်ာ ဒီဥယ်ာဥ္ၾကီးလွပေဝဆာဖို႔ရည္ရြယ္တာဆိုရင္ေတာ့ ဘာပန္းပဲျဖစ္ျဖစ္ေပါက္ေရာက္ရွင္သန္ခြင့္ရိွတယ္လို႔ျမင္တယ္။  ဒီေမးခြန္းနဲ႔ သက္ဆိုင္ေပမယ့္လည္း ျပန္လွန္ေဆြးေႏြးခ်င္တာေလးရိွပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္စိတ္ထဲျဖစ္ခ်င္ေနတာေလးပါ။ ၁၉၉၆ ကၽြန္ေတာ္အထက္တန္းေက်ာင္းသားဘဝတုန္းက ျမန္မာစာမွာ သင္ခ့ဲရပါတယ္ "စာဗူးေတာင္း"လိုကဗ်ာမ်ိုးေပါ့။ အ့ဲဒီကေနမွ အျပင္ေလာကထဲေရာက္လာေတာ့ ဆရာတာရာမင္းေဝ ရဲ႕ကဗ်ာေတြ စာေတြဖတ္လာရပါတယ္။ေျပာခ်င္တာက ျမန္မာစာသင္ရိုးညႊန္းတန္းက ကဗ်ာေတြနဲ႔ အျပင္ေလာကမွာ တကယ္ျဖစ္ေပၚေနတ့ဲကဗ်ာေတြက အရမ္းကို ကြာဟေနတာပါ။အယူအဆ၊အေတြးအေခၚ၊ကဗ်ာပံုစံ အားလံုးကိုကြဲျပားေနတာပါ။အ့ဲဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ေနာက္မ်ိဳးဆက္ေတြအေနနဲ႔ ကဗ်ာအႏုပညာကို ေခတ္ကာလနဲ႔ အညီ ေက်ာင္းသားဘဝမွာကတည္းက ရင္းႏွီးေစခ်င္တာပါ။ျမန္မာစာသင္ရိုးညႊန္းတန္းမွာ ဆရာေမာင္ေခ်ာႏြယ္၊ဆရာေအာင္ခ်ိမ့္၊ဆရာေဖာ္ေဝး၊ဆရာၾကည္ေမာင္သန္း စသျဖင့္ ဆရာသမားေတြရဲ႕ ကဗ်ာေတြကိုလည္း ေဖၚျပေပးသင့္တယ္လို႔ယူဆမိပါတယ္။အ့ဲဒီလို ေဖာ္ျပေပးႏိုင္ဖို႔အတြက္လည္း ဘာေတြလိုအပ္တယ္၊ဘာေတြကိုဘယ္လို ေတာင္းဆိုသင့္တယ္ဆိုတာ ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႔ မသိပါဘူး။တကယ္သိနားလည္တ့ဲ ဆရာသမားေတြကလမ္းျပျပီး ဦးေဆာင္လႈပ္ရွားသင့္တယ္လို႔ ျမင္ပါတယ္။

ဆူးရဲ - လက္ရွိပင္မေရစီးေခတ္ေပၚကဗ်ာအျပင္ အယ္လ္ပီ၊ နီယိုေမာ္ဒန္၊ ကြန္ဆက္ျခဴရယ္၊ စမ္းသပ္၊ စကားေျပကဗ်ာ၊ ဖလာ႔ဖ္၊ စတဲ႔ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားေတြရဲ႔ အယူအဆနဲ႔အနုပညာလက္ရာေတြအေပၚသံုးသပ္ဖို႔ဆိုတာ ကြၽန္ေတာ္႔အေနနဲ႔ ေလာေလာဆယ္ မလြယ္ေသးပါဘူး။ ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားတစ္ခုခ်င္းစီမွာကိုက တကၠနစ္ေတြက အရမ္းက်ယ္ျပန္႔လြန္းပါတယ္။ ေလ႔လာေနရင္းနဲ႔ကို ေလ႔လာလို႔မကုန္နိုင္တဲ႔အရာေတြပါ။ ဒါေပမယ္႔ လက္ရွိအခ်ိန္အထိေလ႔လာမိသေလာက္ေတာ႔ အမ်ိဳးအစားတစ္ခုခ်င္းစီအေပၚမွာ အျပည္႔အဝလက္ခံထားတာမ်ိဳး မရွိေသးပါဘူး။ အမ်ိဳးအစားတစ္ခုခ်င္းစီမွာ ကြၽန္ေတာ္နွစ္သက္လက္ခံထားတဲ႔အခ်က္ေတြရွိသလို ၊ လက္မခံနိုင္ေသးတဲ႔အခ်က္ေတြလည္း ရွိေနပါေသးတယ္။ ကြၽန္ေတာ္႔အေနနဲ႔ ေလာေလာဆယ္ ဒီေလာက္ပဲေျပာပါရေစ။

၄။ အဲဒီ ေခတ္ၿပဳိင္ကဗ်ာေတြထဲက ညီေလးတုိ႔ အာရုံတိမ္းညြတ္မႈ ရွိတဲ့ ကဗ်ာအမ်ဳိးအစား။ အဲဒီ ကဗ်ာေဗဒအေပၚ နားလည္ခံယူထားပုံ အႏွစ္ခ်ဳပ္။ တကယ္လို႔ ညီေလးတုိ႔ လက္ရွိေရးေနတဲ့ ကဗ်ာအႏုပညာလက္ရာ ေတြကုိ ဖန္တီးသူကုိယ္တုိင္ အမွတ္တံဆိပ္တစ္ခုခု ခြဲျခားေျပာျပပါ။ ကုိယ့္ အႏုပညာကုိယ္ တျခားသူေတြနဲ႔ ကြဲျပားျခားနားေအာင္ ေျပာပါလို႔ ေမးရင္ ဘယ္လိုေျဖၾကမလဲ။ တခ်ဳိ႔ ကဗ်ာဆရာေတြ/ ကဗ်ာဖတ္သူေတြကေတာ့ ကဗ်ာအႏုပညာကုိ အမည္အမွတ္တံဆိပ္ေတြ တပ္တာအေပၚယံ ကိစၥေတြပဲလို႔ ယူဆၿပီး ႏွစ္သက္လက္ခံမႈ မရွိၾကဘူး။ ကုိယ့္ အျမင္ေျပာရရင္ ကဗ်ာကုိယ္တုိ္င္ကုိကတျခား အႏုပညာ အမ်ဳိးအစားေတြနဲ႔ ကြဲျပားျခားနားေနတဲ့ စာေပပုံသ႑ာန္တစ္မ်ဳိးပဲေလ။ အဲဒါေၾကာင့္ ေမးတာပါ။


ညီလင္းႏုိင္ - လူတစ္ေယာက္ရဲ႕တန္ဖိုးဟာ သူၿဖတ္သန္းေက်ာ္လႊားေနတဲ႔ေခတ္ႀကီးက သူ႔ပခံုးေပၚတင္ေပးလိုက္တဲ႔ သမိုင္းတာဝန္ကို သူဘယ္ေလာက္သယ္ပိုးထမ္းေဆာင္ခဲ႔တယ္ဆိုတဲ႔အခ်က္နဲ႔တိုင္းတာရမွာပဲ " ဆရာႀကီးဗန္းေမာ္တင္ေအာင္ရဲ႕ အဲဒီနာမည္ေက်ာ္ စကားတစ္ခြန္းက ကြ်န္ေတာ္႔စိတ္ထဲ စိုက္ဝင္ေနပါတယ္ အစ္ကို။ ေခတ္ကို တိုက္ရိုက္ထင္ဟပ္ၿပႏိူင္တဲ႔ ကဗ်ာေတြကို ကြ်န္ေတာ္ ပိုရင္ခုန္ပါတယ္။ ဒါေႀကာင္႔ ကြ်န္ေတာ္႔စိတ္အတြင္းသားထဲ စိုက္ဝင္လာတဲ႔အတိုင္း ကြ်န္ေတာ္ ဖန္တီးၿဖစ္တယ္။ ကြ်န္ေတာ္ ဒီေန႔ဖန္တီးၿဖစ္တဲ႔ လက္ရာဟာ တစ္သက္စာ မဟုတ္တာမို႔၊ ကြ်န္ေတာ္႔ကိုယ္ကြ်န္ေတာ္ တံဆိပ္တပ္ထားလည္း ေနာင္တစ္ခ်ိန္ အေရြ႕အတိုင္း ၿပန္ၿဖဳတ္ ၿပန္တပ္ေနရဦးမွာ ေသခ်ာပါတယ္။ အဲဒီေတာ႔ ကြ်န္ေတာ္အမည္မတပ္လည္း ကဗ်ာေဗဒပညာရွင္ေတြကေတာ႔ တပ္ေနမွာပါပဲ။ ေသခ်ာတာကေတာ႔ ကြ်န္ေတာ္႔ဖန္တီးမႈေတြဟာ ေခတ္ကို မ်က္နွာလႊဲတာမ်ိဳး မၿဖစ္ေစရပါဘူး။

ရဲရင့္လမင္း - အာရံုတိမ္းညႊတ္မႈရိွတ့ဲ ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားဆိုတာထက္ ယခုလက္ရိွကဗ်ာအမ်ိဳးအစားေတြကို လက္လွမ္းမီသလိုေလ့လာေနရပါတယ္။ျပည္ပေရာက္ေနတ့ဲအတြက္ ျပည္တြင္းက ထြက္သမွ် ပရင့္စာေပေတြကို ဖတ္ရႈ႕ခြင့္သိပ္မရပါဘူး။အြန္လိုင္းေပၚကေနတဆင့္ အခ်ိန္ရသလို ေလ့လာေနရတာပါ။အ့ဲဒီအတြက္လည္း အားနည္းခ်က္ေတြက မ်ားပါတယ္။အခုကၽြန္ေတာ္ေရးေနတ့ဲကဗ်ာေတြကို ကိုယ္တိုင္က တံဆိပ္မကပ္ခ်င္ေပမယ့္လည္း ကိုယ္မကပ္ရင္ တျခားသူကလာကပ္မွာဆိုေတာ့ ကိုယ့္ဟာကိုယ္ပဲ ကပ္လိုက္ပါ့မယ္။ရႈပ္ေထြးက်ယ္ျပန္႔လာတ့ဲေခတ္၊စနစ္၊ယဥ္ေက်းမႈ၊ဘာသာတရား၊ဘာသာစကား၊နည္းပညာ၊သိပၸံပညာ၊အနာဂတ္လူ႔ အခြင့္အေရး စသည္ျဖင့္မ်ားေျမာင္လွစြာေသာ လူမႈဘဝတြန္းထိုးရိုက္ပုတ္မႈေတြၾကားက ေခတ္ကိုထင္ဟပ္ေစႏိုင္မယ့္ အာရံုခံစားပံုေတြနဲ႔ Hybrid ဆန္တ့ဲအေရးအသားေတြပါပဲ။ကိုယ့္အႏုပညာကို တျခားသူေတြနဲ႔ကြဲျပားျခားနားေစခ်င္တာကေတာ့ အႏုပညာသမားတိုင္းရဲ႕ရင္ထဲကဆႏၵပါပဲ။ကြဲမကြဲကေတာ့ ခံစားအားေပးသူေတြရဲ႕ သတ္မွတ္ခ်က္က ပိုျပီးအရာေရာက္ပါမယ္။

ဆူးရဲ - ေစာေစာက ကြၽန္ေတာ္အေပၚမွာေျပာခဲ႔သလိုပါပဲ။ ကြၽန္ေတာ္႔ကဗ်ာေတြမွာ မတူကြဲျပားတဲ႔ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားေတြဆီက နွစ္သက္လက္ခံမိတဲ႔အခ်က္တခ်ိဳ႔ကို ယူငင္သံုးစြဲထားတာမ်ိဳးေတြရွိပါတယ္။ ၪပမာ- နီယိုေမာ္ဒန္ရဲ႔ ေခတ္စနစ္နဲ႔ ေခတ္ျပိဳင္လူမႈဝန္းက်င္အေပၚအျမင္ ၊ အယ္လ္ပီ(ျမန္မာ) ရဲ႔ ဘာသာစကားအလုပ္လုပ္ပံုတခ်ိဳ႔၊ ပင္မေရစီးေခတ္ေပၚကဗ်ာရဲ႔ ကဗ်ာဘာသာစကားသံုးစြဲမႈ၊ ေနာက္ၿပီး အရပ္သံုးဘာသာစကားအေရာအေနွာ စတာေတြေပါ႔။ ေလာေလာဆယ္ ကြၽန္ေတာ္႔အေရးအသားပံုစံကိုေတာ႔ Hybrid ကဗ်ာေတြလို႔ ေယဘုယ်သတ္မွတ္ရင္ ပိုအဆင္ေျပနိုင္မယ္ ထင္ပါတယ္။ကဗ်ာအနုပညာကို အမည္အမွတ္တံဆိပ္ေတြ တပ္ဖို႔၊ မတပ္ဖို႔ဆိုတာကေတာ႔ ကြၽန္ေတာ္တို႔ကဗ်ာစေရးစၪ္တုန္းက ဒီကဗ်ာကိုဘယ္လိုတံဆိပ္တပ္ၿပီး ေရးလိုက္မယ္၊ ဘယ္တံဆိပ္ေအာက္ ဝင္ေရးလိုက္မယ္ဆိုတာမ်ိဳးေတာ႔ မရွိခဲ႔ဘူးေပါ႔။ ဒါေပမယ္႔ ေရးရင္း ေလ႔လာရင္းနဲ႔ပဲ ကိုယ္အာရံုတိမ္းညႊတ္တဲ႔ေရးဟန္က ဘယ္လိုအမည္အမွတ္တံဆိပ္တစ္ခုခုနဲ႔ (တစ္ခုထက္မကတာမ်ိဳးနဲ႔) အႀကံဳးဝင္သက္ဆိုင္ေနတာေတြကို ေတြ႔လာရတာမ်ိဳးပါ။ ကိုယ္႔ကဗ်ာကို အမည္အမွတ္တံဆိပ္တပ္ဖို႔က ကိုယ္တိုင္ရဲ႔ ကဗ်ာဆိုင္ရာအယူအဆ သေဘာတရားေတြအေပၚ ေလ႔လာအားနဲ႔လည္း သက္ဆိုင္ပါလိမ္႔မယ္။ ကဗ်ာအနုပညာကိုအမွတ္တံဆိပ္ တပ္သင္႔၊ မတပ္သင္႔ကေတာ႔ အျငင္းပြားဖြယ္ရာကိစၥတစ္ခုအျဖစ္ ျမန္မာကဗ်ာေလာကမွာ ဆက္ရွိေနလိမ္႔ဦးမယ္ ထင္ပါတယ္။

၅။ ညီေလးတုိ႔ အေနနဲ႔ ကဗ်ာအႏုပညာ လက္ရာတစ္ခုကုိ ဘယ္လို အေတြးအေခၚ ဘယ္လို အာရုံခံစားပုံ ဘယ္လို အတတ္ပညာပုိင္း နည္းစနစ္ပုိင္းေတြနဲ႔ ေရးသားဖန္တီးေနၾကသလဲ။ ကဗ်ာေရးသားျခင္းရဲ့ ေနာက္ကြယ္မွာ ဘယ္လို ေနာက္ခံ အယူအဆနဲ႔ ခံယူ ယုံၾကည္ခ်က္ေတြ ရွိေနၾကသလဲ။

ညီလင္းႏုိင္ - ကဗ်ာတစ္ပုဒ္ေႀကာင္႔ ဘယ္သူမွ တစ္မဂ္ တစ္ဖိုလ္ရမသြားရင္ေတာင္ ၿဖတ္သန္းေနတဲ႔ေခတ္ကို ကိုယ္စားၿပဳႏိူင္ဖို႔ေတာ႔ တာဝန္ယူတတ္ရမယ္လို႔ ကြ်န္ေတာ္ ယံုႀကည္ထားပါတယ္ အစ္ကို။ အဲဒီေတာ႔ ေန႔စဥ္ထိေတြ႕ေနရတဲ႔ ေခတ္ကေပးလိုက္တဲ႔ အရာေတြကို လက္ခံရရွိခဲ႔တဲ႔အတိုင္းပဲ အနီးစပ္ဆံုး တင္ၿပႏိူင္ဖို႔ ႀကိဳးစားပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္႔ကဗ်ာေတြ ကြ်န္ေတာ္ေၿပာသလို ၿဖစ္မေနရင္ ကြ်န္ေတာ္ ညံ႕ေနေသးလို႔ပါပဲ။

ရဲရင့္လမင္း - အတတ္ပညာ နည္းစနစ္ပိုင္းအေနနဲ႔ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ဆီမွာကဗ်ာအကယ္ဒမီ သင္တန္းေက်ာင္းေတြမရိွေသးပါဘူး။ လက္ေတြ႔ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ခ့ဲမယ္ဆိုရင္ေတာ့ အတိုင္းထက္အလြန္ပါပဲ။(အရမ္းကိုခက္ခဲေနေသးတ့ဲကိစၥပါ။)နည္းစနစ္ပိုင္းရယ္လို႔ေတာ့ေျပာလို႔မရပါဘူး။ ကိုယ္ေတြအေနနဲ႔ကေတာ့ ေရွ႕ကဆရာေတြရဲ႕ေရးဟန္ေတြ၊အယူအဆေတြ၊ကဗ်ာေဝဖန္ေရးေဆာင္းပါးေတြ၊ဘာသာျပန္ကဗ်ာေတြ အားလံုးကို အဆင္ေျပသလိုေလ့လာခ့ဲရပါတယ္။ အခုေခတ္အေနအထားမွာေတာ့ အြန္လိုင္းကေနတဆင့္ ကြန္ဆက္ျခဴရယ္၊နီယိုေမာ္ဒန္၊အယ္လ္ပီစသည္ျဖင့္ ကဗ်ာအမ်ိဳးအစား ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို ေလ့လာခြင့္ရေနတယ္ဆိုတာပါပဲ။ အေတြးအေခၚနဲ႔ အာရံုခံစားမႈအပိုင္းကေတာ့ေခတ္နဲ႔တိုက္ရိုက္ဆက္စပ္ေနပါတယ္။ လူငယ္ကဗ်ာဆရာေတြအေနနဲ႔ ေခတ္အေပၚအျမင္စူးရွဖို႔ အထူးလိုအပ္ပါတယ္။ အ့ဲလိုမွမဟုတ္ရင္ေတာ့ အာရံုခံစားပံု အေတြးအေခၚ အားလံုးဟာ up to date မျဖစ္ပဲ က်န္ခ့ဲမွာပါပဲ။အခုလို နည္းပညာပိုင္းဆိုင္ရာ အရမ္းကို ျမန္ဆန္သြက္လက္ေနတ့ဲေခတ္ၾကီးထဲမွာ ကိုယ္ယံုၾကည္ရာ ကဗ်ာအႏုပညာနဲ႔ လူနဲ႔လူ႔ပတ္ဝန္းက်င္ အက်ိဳးကို အက်ိုးျပဳထင္ဟပ္ေစခ်င္တာပါပဲ။

ဆူးရဲ - တခါတေလက် တျခားအလုပ္တစ္ခုခုကိုလုပ္ေနရင္းလည္း ကဗ်ာအာရံုဝင္စားေနတာမ်ိဳးျဖစ္မိပါတယ္။ ကဗ်ာဓာတ္က စိတ္ကိုလံႈ႔ေဆာ္ေနလ်က္နဲ႔ လူကမအားလို႔ မေရးျဖစ္တာမ်ိဳး။ လူကအားေနလ်က္နဲ႔ ကဗ်ာဓာတ္က စိတ္ကိုလာမရိုက္ခတ္တဲ႔ အခါမ်ိဳးေတြလည္းရွိပါတယ္။ အဲဒီအက်ိဳးအေၾကာင္းနွစ္ခု တိုက္ဆိုင္သြားတဲ႔အခ်ိန္က ကဗ်ာပါပဲ။ ကဗ်ာေရးဖို႔ရယ္လို႔ သီးသန္႔သတ္မွတ္ထားတဲ႔ အခ်ိန္ဇယားမရွိပါဘူး။ အဲဒီလိုသတ္မွတ္ၿပီးေရးတယ္ဆိုရင္လည္း လုပ္ႀကံမႈတစ္ခုလို႔ ကြၽန္ေတာ္ယူဆတယ္။ ဘယ္လိုနည္းစနစ္ပိုင္းေတြနဲ႔ေရးတယ္ဆိုတာကေတာ႔ ေမးခြန္းအခ်က္(၄)မွာ ကြၽန္ေတာ္ေျပာခဲ႔တဲ႔အတိုင္းပါပဲ။

၆။ ျမန္မာႏုိင္ငံက ကြန္ဆက္ျခဴရယ္၊ အယ္လ္ပီ စသျဖင့္နဲ႔ ပုိ႔စ္္ေမာ္ဒန္ ပထမမ်ဳိးဆက္ စာေပအယူအဆေတြကုိ လက္ခံယုံၾကည္တဲ့ ကဗ်ာဆရာေတြမွာ ကဗ်ာဆရာရဲ့ တစ္သီးပုဂၢလအာရုံခံစားမႈကုိ အဓိကမထားတဲ့၊ ေခတ္စနစ္လူမႈ၀န္းက်င္ရဲ့ အေၾကာင္းအရာ အျဖစ္အပ်က္ေတြကုိ မ်က္ကြယ္ျပဳခ်င္တဲ့ အယူအဆမ်ဳိးေတြ ရွိေနၾကတယ္။ တကယ္ေတာ့ အဲဒီ အယူအဆေတြက ၁၉ ရာစုအလယ္ပုိင္းေလာက္က ျပင္သစ္နဲ႔ အဂၤလန္ႏုိင္ငံေတြမွာ ေခတ္စားခဲ့တဲ့ Aestheticism ရဲ့ စာေပအႏုပညာ အယူအဆေတြ။ Oscar Wilde တုိ႔လို ကုိယ္တုိ႔ဆီမွာဆုိရင္ ဆရာသစာနီတုိ႔လိုေပ့ါ အႏုပညာရသအဓိက၀ါဒီေတြက သန္႔စင္တဲ့ အႏုပညာဟာလူမႈေရး၊ ႏုိင္ငံေရး၊ ကုိယ္က်င့္တရားဆုိင္ရာ ဆုံးမသြန္သင္မႈေတြနဲ႔ မေရာေထြးသင့္ဘူးလို႔ ယူဆခဲ့ၾကတယ္။ အႏုပညာဟာ အႏုပညာအတြက္ဆုိတဲ့ ေၾကညာခ်က္က Aestheticism ရဲ့ အႏွစ္ခ်ဳပ္ အယူအဆေပ့ါ။ ညီေလးတုိ႔ အျမင္ကေရာ...ကဗ်ာအႏုပညာမွာ ကဗ်ာဆရာရဲ့ တစ္သီးပုဂၢလ အာရုံခံစားမႈနဲ႔ေခတ္စနစ္လူမႈ၀န္းက်င္အေပၚ အျမင္ေတြ ပါသင့္ မပါသင့္။


ညီလင္းႏုိင္ - ကြ်န္ေတာ္ကေတာ႔ မိမိကိုယ္တိုင္ရဲ႕ တစ္သီးပုဂၢလ အာရုံခံစားမႈရယ္ ေခတ္ကရိုက္ခတ္ေနတဲ႔ ခံစားမႈေတြရယ္မပါရင္
လွပါတယ္ဆိုရင္ေတာင္ ေလာကနဲ႔ကင္းကြာေနတဲ႔ အလွတရားတစ္ခုပဲ ၿဖစ္ေနလိမ္႔မယ္လို႔ ယူဆမိပါတယ္။ မ်က္ေမွာက္ကို မ်က္ကြယ္ၿပဳတာမ်ိဳး မၿဖစ္ေစဖို႔ ကြ်န္ေတာ္႔ကိုယ္ကြ်န္ေတာ္ ဆံုးမထားပါတယ္။

ရဲရင့္လမင္း - အႏုပညာဟာအႏုပညာအတြက္၊အႏုပညာဟာ ျပည္သူအတြက္ စသည္ျဖင့္ ဝိဝါဒအမ်ိဳးမ်ိဳး ခံယူခ်က္အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ကဗ်ာအႏုပညာအပါအဝင္ အျခားေသာ အႏုပညာေတြဟာလည္း အခုထိ သက္ဝင္လႈပ္ရွား ေနဆဲပါ။အခုေခတ္အေနနဲ႔ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ကဗ်ာအႏုပညာမွာ တစ္သီးပုဂၢလ အာရံုခံစားမႈအျပင္ ေခတ္စနစ္လူမႈဝန္းက်င္အေပၚအျမင္ေတြပါကို ပါသင့္တယ္လို႔ ခံယူတယ္။အ့ဲလိုမွမဟုတ္ရင္ေတာ့ ဆားမပါတ့ဲဟင္းကိုစားရသလိုေပါ့ရႊတ္ရႊတ္ျဖစ္ေနပါလိမ့္မယ္။ကဗ်ာအႏုပညာဟာ ေခတ္ကိုထင္ဟပ္ေစမယ့္ အာရံုခံစားပံု၊တည္ေဆာက္ပံု၊အေၾကာင္းခ်င္းရာ၊အယူအဆ အားလံုးဟာလက္ရွိ ေခတ္ကိုကိုယ္စားျပဳႏိုင္မွသာ ကဗ်ာဖတ္သူ ခံစားသူေတြအေနနဲ႔လည္း လတ္ဆတ္တ့ဲ ရသကို ခံစားခြင့္ရမွာပါ။အခုဆိုရင္သတင္းအခ်က္အလက္ဆန္တ့ဲ ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားေတြပါ ထြက္ေပၚလာေနတာကို သတိထားမိပါတယ္။ဒါကလည္း ယေန႔အိုင္တီေခတ္ရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္တစ္ခုကိုကဗ်ာရႈေထာင့္ကေနဆက္စပ္တင္ျပတာလို႔ နားလည္လက္ခံထားပါတယ္။

ဆူးရဲ - ကဗ်ာအနုပညာကေတာ႔ ေလာကမွာျဖစ္ပ်က္ေနတဲ႔ ဘယ္အရာနဲ႔မွ သီးျခားကင္းကြာေနလို႔ ရနိုင္မွာမဟုတ္ဘူးလို႔ ကြၽန္ေတာ္ထင္တယ္။ ကဗ်ာဖန္တီးသူ ကဗ်ာဆရာကိုယ္တိုင္က ေလာကထဲကလူသားတစ္ေယာက္ျဖစ္ေနလို႔ပါ။ ကဗ်ာဆရာရဲ႔ တစ္သီးပုဂၢလအာရံုခံစားမႈနဲ႔ ေခတ္စနစ္ လူမႈဝန္းက်င္အေပၚအျမင္ေတြပါသင္႔ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္႔ အျမင္ေပါ႔။

၇။ ကုိယ့္ အျမင္ေျပာရရင္ ျမန္မာစာေပေလာကမွာ Realism အယူအဆနဲ႔ တန္ဖုိးစံႏႈန္းေတြကုိ စြဲလမ္းဆုပ္ကုိင္ထားတဲ့ အယ္ဒီတာေတြနဲ႔ စာေရးဆရာေတြ ရွိေနလို႔ ျမန္မာ၀တၳဳတုိ/ အက္ေဆး အေရးအသားေတြဟာ Realism နယ္ပယ္ထဲမွာပဲ ပိတ္မိေနၾကၿပီး ျမန္မာစကားေျပယဥ္ေက်းမႈ အသစ္ဖြံၿဖဳိးတုိးတက္မႈ မရွိဘဲ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ရပ္တန္႔ေနတာလို႔ ျမင္မိတယ္။ ၁၉၉၅ ၀န္းက်င္ကေန ၂၀၀၅ ေလာက္အထိ ေခတ္စားရွင္သန္ခဲ့တဲ့ ေမာ္ဒန္နဲ႔ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ စကားေျပေတြကေတာ့ ျခါင္းခ်က္ေပါ့ေလ။ ကဗ်ာအႏုပညာမွာ ဆုိရင္လည္း Modern Conservative ျဖစ္ေနတဲ့ ၀ါရင့္ ၀ါႏုကဗ်ာဆရာေတြ၊ အယ္ဒီတာေတြ ကဗ်ာဖတ္ ပရိသတ္ေတြ ရွိေနၾကေသးတယ္ ထင္တယ္။ အဲဒီလို Modern Conservative ေတြကုိ ျမန္မာကဗ်ာယဥ္ေက်းမႈ ဖြံ႔ျဖဳိးတုိးတက္ေရးကုိ မလိုလားတဲ့သူေတြ၊ အေႏွာင့္ အယွက္ အဟန္႔အတား ျဖစ္ေစမယ့္ သူေတြလို႔ဆုိႏုိင္မလား။


ညီလင္းႏုိင္ - ကြ်န္ေတာ္ၿမင္မိတာက တားဆီးသူရွိေနရင္ေတာင္ တကယ္အားေကာင္းေမာင္းသန္နဲ႔ စီးဆင္းလာမယ္ဆိုရင္ ဘယ္လိုမွ ပိတ္ထားလို႔ မရႏိူင္ဘူးလို႔ ၿမင္မိပါတယ္။

ရဲရင့္လမင္း - တစ္ဦးတည္းအျမင္ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ စကားေျပက ကဗ်ာေလာက္ အရွိန္အဟုန္မျပင္းဘူးလို႔ဆိုရပါမယ္။အခုထက္ထိလည္း ေဝဖန္ေရးပိုင္းမွာေရာ အေရးအသား အားထုတ္မႈအပိုင္းမွာပါ ေမာ္ဒန္နဲ႔ ပိုစ့္ေမာ္ဒန္စကားေျပ ကအားနည္းေနပါတယ္။အခုထက္ထိ စာေပဆုေတြခ်ီးျမွင့္ေနတ့ဲအထဲမွာ ေမာ္ဒန္အက္ေဆး ဝတၳဳတိုေတြ ေနရာမရေသးတာ သာဓကပါပဲ။ ခ်န္လွပ္ထားတာလား၊အားထုတ္မႈေတြက မျပည့္ဝေသးတာလားဆိုတာကိုေတာ့ ဝါရင့္ပညာရွင္ေတြအေနနဲ႔ ေထာက္ျပေျပာဆို အၾကံျပဳေဆြးေႏြးဖို႔ လိုအပ္ပါလိမ့္မယ္။ တကယ့္တကယ္ အရိွန္အဟုန္ေကာင္းလာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဟန္႔တား ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို သူ႔အလိုလို ေက်ာ္လႊားႏိုင္မွာပါ။

ဆူးရဲ -  သူတို႔ကိုလည္း ျမန္မာကဗ်ာယၪ္ေက်းမႈဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးကို မလိုလားတဲ႔သူေတြ အေနွာင္႔အယွက္အဟန္႔အတားျဖစ္ေစမယ္႔ သူေတြလို႔ ကြၽန္ေတာ္မထင္ပါဘူး။ ကိုယ္ယံုၾကည္ရာလမ္းအတိုင္း စီးဆင္းေနတဲ႔ျမစ္မႊာေတြလို႔ပဲ ျမင္မိတယ္။ စီးဆင္းအားအရွိန္အဟုန္နဲ႔ သမုဒၵရာဆီေရာက္ဖို႔က ကိုယ္ေရြးခ်ယ္ခဲ႔တဲ႔လမ္းေၾကာင္းေပၚမွာမူတည္ပါလိမ္႔မယ္။ ပရိတ္သတ္ဆိုတာကေတာ႔ သူတို႔အာရံုခံစားနိုင္မႈအဆင္႔အတန္းအလိုက္ ထိုက္တန္တဲ႔အနုပညာကိုပဲ ကိုယ္စီနွစ္သက္လက္ခံရယူၾကလိမ္႔မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။

၈။ အြန္လိုင္း ကဗ်ာယဥ္ေက်းမႈဘက္ တစ္ခ်က္ေလာက္ လွည့္ၾကည့္လိုက္ရေအာင္။ အြန္လိုင္းက ကဗ်ာဆရာေတြနဲ႔ ကဗ်ာေတြအေပၚ ညီေလးတုိ႔ အျမင္ကုိ အုပ္စုနဲ႔ အမ်ဳိးအစားေတြ ခြဲျခားေ၀ဖန္ေပးပါ။ အြန္လိုင္းနဲ႔ ပရင့္တ္မီဒီယာ ပဋိပကၡ ကိစၥ၊ အႏုပညာဗီဇနဲ႔ ကဗ်ာဖန္တီးမႈ အေတြ႔အၾကဳံ အႏုအရင့္ကိစၥ၊ အယ္ဒီတာ မရွိတဲ့ မီဒီယာျဖစ္တဲ့အတြက္ ကုိယ့္ကဗ်ာကုိယ္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေရးလို႔ရေနတဲ့ အခြင့္အလမ္းရဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲ ေကာင္းက်ဳိး ဆုိးက်ဳိး၊ အနုပညာ အဆင့္အတန္း သိပ္မရွိတဲ့ ကဗ်ာေတြေအာက္က Like & Comment ကိစၥေတြက အစေပ့ါ။

ညီလင္းႏုိင္ - ကြ်န္ေတာ္႔အေနနဲ႔ကေတာ႔ ၿမန္မာႏိူင္ငံဆိုတဲ႔ ေခါင္းစဥ္ေအာက္မွာဆိုရင္ ၿမန္မာႏိူင္ငံသားလို႔ပဲ ၿမင္ထားပါတယ္။ ဘာကိုမွ မခြဲခ်င္ဘူး။ အခ်ိန္တန္ရင္ ဘယ္သူပဲၿဖစ္ေစ တကယ္လုပ္ေနသူပဲ က်န္ေနခဲ႔မယ္လို႔ ၿမင္မိပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ တကယ္မလုပ္ႏိူင္တဲ႔တစ္ေန႔ ကြ်န္ေတာ္ က်န္ေနခဲ႔မွာပါ။

ရဲရင့္လမင္း - အခု ၂၀၁၃ အြန္လိုင္းေပၚမ်ာ အမ်ားဆံုးေတြ႔ေနရတာကေတာ့ ေခတ္ေပၚကဗ်ာ၊နီယိုေမာ္ဒန္၊PEMSKOOL က ကဗ်ာေတြနဲ႔ စမ္းသပ္ကဗ်ာ အမ်ိဳးအစားေတြပါပဲ။တျခားကဗ်ာအမ်ိဳးအစားေတြလည္း ရိွေနပါတယ္။ဒါေပမယ့္ အရိွန္အဟုန္က သိပ္မျပင္းဘူးလို႔ထင္ပါတယ္။အခုလိုကဗ်ာအမ်ိဳးအစားေတြ စံုလင္မ်ားျပားလာတာ ေကာင္းပါတယ္။ လူငယ္ေတြအေနနဲ႔ ေလ့လာခြင့္၊ေရြးခ်ယ္ခြင့္ျပီးေတာ့ စမ္းသပ္ခြင့္ေတြပါပိုရလာပါတယ္။ လက္ရိွျဖစ္ေပၚတိုးတက္လာေနတ့ဲ ကဗ်ာပံုစံ၊အယူအဆ၊အားသာခ်က္ေတြကိုယူျပီး ကိုယ္ပိုင္ဟန္ေတြကို တည္ေဆာက္လာႏိုင္လို႔ပါပဲ။ လူငယ္ေတြအေနနဲ႔အခုလို ေရြးခ်ယ္စမ္းသပ္ခြင့္ေတြရလာတာ အားတက္စရာပါပဲ။ တစ္ခုခ်င္းစီအမ်ိဳးအစားခြဲျပဖို႔ကေတာ့ ခက္ခဲတ့ဲကိစၥပါ။ ကၽြန္ေတာ္ကိုယ္တိုင္လည္း ေလ့လာသင္ယူဆဲမို႔ Detail ေျပာျပဖို႔ခက္ပါတယ္။ အခုဆိုရင္ပရင့္မွာနာမည္ရေနတ့ဲ ဆရာ/မေတြလည္း အြန္လိုင္းမွာ စိတ္အားထက္သန္စြာပါဝင္လာၾကပါျပီ။ ပရင့္က ကဗ်ာေတြ/စကားေျပေတြ အေနနဲ႔ အြန္လိုင္းေပၚကိုေရာက္ဖို႔ လြယ္ကူေနေပမယ့္ အြန္လိုင္းေပၚကကဗ်ာေတြ/စကားေျပေတြကေတာ့ ပရင့္ေပၚကိုေရာက္ဖို႔ ခက္ခဲေနဆဲပါ။ ဒါေပမယ့္ အြန္လိုင္းကိုနားလည္လက္ခံတ့ဲ ေခတ္အျမင္ရိွတ့ဲ တစ္ခ်ိဳ႕ေသာအယ္ဒီတာဆရာသမားေတြကေတာ့ အြန္လိုင္းေပၚက လူငယ္ေတြကိုေနရာေပးလာၾကတာလည္းေတြ႔ေနရပါတယ္။ တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ အဆင္ေျပသြားမယ့္ ကိစၥလို႔ျမင္ပါတယ္။ ကိုယ္ဖန္တီးေနတ့ဲအႏုပညာဟာ အဆင့္အတန္းမမီတ့ဲအႏုပညာအမ်ိုးအစားဆိုတာ သူတို႔ကိုယ္သူတို႔မသိတ့ဲသူေတြကေတာ့ Like & Comment ေတြအတြက္ ခပ္ညံ့ညံ့အေရးအသားေတြကို ဆက္လက္ပံုေဖာ္ေနၾကဦးမွာပါ။ တစ္ခ်ိဳ႕ကလည္း အြန္လိုင္းကို အေပ်ာ္သေဘာနဲ႔ ဝင္ေရာက္လက္တည့္စမ္းလိုသူေတြလည္းပါေကာင္းပါေနမွာပါ။ အြန္လိုင္းက Open ခ်ည္းပြင့္ေနတာဆိုေတာ့ ထိန္းခ်ဳပ္မႈကင္းလြတ္ေနပါတယ္။ ကိုယ္လိုခ်င္တာကိုသာ အက်ိဳးရိွရိွအသံုးခ်တက္ဖို႔ပဲလိုတယ္လို႔ျမင္ပါတယ္။

ဆူးရဲ - အြန္လိုင္းက ကဗ်ာဆရာေတြနဲ႔ ကဗ်ာေတြအေပၚ အုပ္စုနဲ႔အမ်ိဳးအစားေတြခြဲျခားေဝဖန္ဖို႔ဆိုတာ မလြယ္တဲ႔ကိစၥတစ္ခုပါပဲ အစ္ကိုေရ။ အြန္လိုင္းမွာက ကဗ်ာေရးသူမ်ားသလို၊ ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားေတြကလည္း ကြၽန္ေတာ္လက္လွမ္းမမွီနိုင္တာေတြအထိ အမ်ားအျပားရွိၾကတယ္ေလ။ အြန္လိုင္းနဲ႔ ပရင္႔မီဒီယာကိစၥကေတာ႔ ကြၽန္ေတာ္သိပ္မသိလို႔ မေျဖပါရေစနဲ႔။ အြန္လိုင္းကေတာ႔ အယ္ဒီတာမရွိတဲ႔မီဒီယာျဖစ္တဲ႔အတြက္ တခ်ိဳ႔ကဗ်ာေရးသူေတြက ကဗ်ာဖတ္သူေရွ႔ ကိုယ္႔ကဗ်ာကိုခ်ျပခ်င္စိတ္ေစာလြန္းတာလားမသိဘူးေပါ႔။ ဆူလြယ္နပ္လြယ္သေဘာမ်ိဳးေတြလည္း ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ အြန္လိုင္းရယ္၊ ပရင္႔ရယ္ စိတ္ထဲမွာမထားဘဲ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္စိတ္ႀကိဳက္ၿဖစ္မွ ကဗ်ာဖတ္သူကို ေစတနာပါပါခ်ျပၾကတဲ႔ ကဗ်ာဆရာေတြလည္း အမ်ားအျပားရွိပါတယ္။ အနုပညာအဆင္႔အတန္းသိပ္မရွိတဲ႔ ကဗ်ာေတြေအာက္က Like & Comment ကိစၥေတြက အြန္လိုင္းေပၚမွာရွိတဲ႔ကဗ်ာဆရာတိုင္းလိုလို သိေနၾကတဲ႔ကိစၥဆိုေတာ႔ သိပ္အေထြအထူးေျပာဖို႔မလိုေလာက္ေတာ႔ဘူးလို႔ ထင္ပါတယ္။ တစ္ခါတုန္းက ကြၽန္ေတာ္တင္ဖူးတဲ႔ status တစ္ခုလိုပါပဲ။" လူကိုဖတ္ၾကည္႔ေတာ႔ လႊတ္ေကာင္းတဲ႔ကဗ်ာဆိုလား "

၉။ ျမန္မာကဗ်ာေလာကမွာ ကဗ်ာခ်ဥ္းကပ္ခံစား ေ၀ဖန္မႈ လုပ္ၾကတဲ့အခါ တန္ဖုိးထား နားလည္ခံစားမႈ( Appreciation ) နဲ႔ ေကာင္းဆုိး ေ၀ဖန္ ခ်ဥ္းကပ္သုံးသပ္( Criticize ) လုပ္တာ ဆုိၿပီး ႏွစ္မ်ဳိးႏွစ္စားလုံး လုပ္ေဆာင္ၾကတာ ေတြ႔ရတယ္။ ဆရာျမဇင္၊ ဆရာ မင္းလွညြန္႔ၾကဴး၊ ဆရာမ်ုဳိးသန္႔၊ ကုိမင္းခက္ရဲ၊ သူရနီတုိ႔ရဲ့ ကဗ်ာခ်ဥ္းကပ္မႈေတြက Criticize ဘက္ကုိ အေလးသာၿပီး ဆရာေမာင္သာခ်ဳိနဲ႔ ကုိ ေအာင္ခင္ျမင့္တုိ႔က Appreciation ဘက္ကုိ အေလးသာတယ္လို႔ ကုိယ္ ျမင္တယ္။ ျမန္မာကဗ်ာေ၀ဖန္ေရးအေပၚ ညီေလးတုိ႔ရဲ့ အျမင္။ ၿပီးေတာ့ အခု ႏွစ္ပုိင္း အြန္လုိင္းမွာ သေဘာထားအျမင္မ်ုဳိးစုံနဲ႔ လူေျပာသူေျပာမ်ားေနတဲ့ ေမာင္ဂ်ဳိကာရဲ့ ကဗ်ာခ်ဥ္းကပ္မႈေတြနဲ႔ လူမႈေရး ေ၀ဖန္ခ်က္ေတြအေပၚ အျမင္။

ညီလင္းႏုိင္ - ေဝဖန္ေရးကေတာ႔ ဘယ္နယ္ပယ္မွာမဆို မရွိမၿဖစ္လိုအပ္ပါတယ္။ တစ္ခုေတာ႔ ရွိတာေပါ႔။ အၿပဳသေဘာနဲ႔ ေဝဖန္တာဆိုရင္ ဘယ္သူမဆို နားလည္ လက္ခံၿပီး က်ိဳးႏြံစြာ ခံယူမွာ ၿဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ္႔ငါးခ်ဥ္ကိုယ္ခ်ဥ္ေနတာမ်ိဳးကေတာ႔ လူတိုင္းကိုယ္စီမွာ ဘဝေပးအသိ အနုပညာအသိနဲ႔ ၿမင္ေတြ႕ေနႀကမွာ ၿဖစ္လို႔ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈ ဘာမွ ရွိမလာႏိူင္တာ ေသခ်ာပါတယ္။ ဆရာေမာင္ဂ်ိဳကာကိုလည္း စိတ္ရင္းအမွန္အတိုင္းေၿပာရရင္ ကဗ်ာေဗဒပညာရွင္တစ္ေယာက္အၿဖစ္ ေလးစားမိပါတယ္။ မ်က္နွာဖံုးခြ်တ္ၿပီး အၿပဳသေဘာနဲ႔ ေဝဖန္တာဆိုရင္ ကဗ်ာအသိုင္းအဝိုင္းႀကီးတစ္ခုလံုးက ဝမ္းေၿမာက္ဝမ္းသာ  ႀကိဳဆိုေနမွာ ေသခ်ာပါတယ္။

ရဲရင့္လမင္း - ေဝဖန္ေရးကေတာ့ ဘယ္ေနရာမွာျဖစ္ျဖစ္ ရိွေနမွာပါပဲ။အျပဳသေဘာနဲ႔ ေဝဖန္တ့ဲ အခ်က္အလက္က်က် ေဝဖန္ေရးေတြကိုၾကိဳဆိုလက္ခံသလို ေဝဖန္ေရးဗန္းျပျပီး ေနာက္ကြယ္က လူမႈေရးတိုက္ခိုက္မႈေတြကိုေတာ့ အျပင္းအထန္ရႈံ႕ခ်ပါတယ္။ အဆင့္မရိွတ့ဲလုပ္ရပ္လို႔ျမင္ပါတယ္။အထူးသျဖင့္ မ်က္ႏွာဖံုးစြပ္ျပီးမွ တိုက္ခိုက္ရဲတ့ဲသူေတြကိုေတာ့ ဘယ္ေလာက္ပဲေတာ္ေန၊တက္ေနပါေစ အထင္လည္းမၾကီးပါဘူး။ ေလးစားမႈလည္းမေပးႏိုင္ပါဘူး။ မ်က္ႏွာဖံုးစြပ္ထားတ့ဲ ေမာင္ဂ်ိဳကာ ကိုလည္း ဒီစကားဝိုင္းကေန ဝင္ေရာက္ေဆြးေႏြးဖို႔ဖိတ္ေခၚပါတယ္။

ဆူးရဲ - တတ္သိနားလည္တဲ႔ဆရာေတြအေနနဲ႔ Appreciation ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ Criticize ပဲျဖစ္ျဖစ္ မ်ားမ်ားလုပ္ေပးနိုင္ေလ ျမန္မာကဗ်ာေလာကအတြက္ ပိုအက်ိဳးရွိေလလို႔ပဲ ကြၽန္ေတာ္ျမင္တယ္။ ေမ်ွာ္လည္း ေမ်ွာ္လင္႔ပါတယ္။ ေမာင္ဂ်ိဳကာကိုေတာ႔ ကဗ်ာဆိုင္ရာ သီးသန္႔ေဝဖန္ခ်ၪ္းကပ္မႈေတြဆိုရင္ကဗ်ာေလာကအတြက္ တစံုတရာအက်ိဳးျပဳသူတစ္ေယာက္အျဖစ္ လက္ခံရမွာပါ။ လူမႈေရးတိုက္ခိုက္လိုစိတ္ေတြ ေရာေနွာမေနဘူး ဆိုရင္ေပါ႔။

၁၀။ ၂၀၁၀ အလြန္ ေခတ္ျပဳိင္ျမန္မာကဗ်ာ အခင္းအက်င္းမွာ ေခတ္ေပၚကဗ်ာ၊ အယ္လ္ပီ၊ ကြန္ဆက္ျခဴရယ္၊ စမ္းသပ္၊ ဖလာ့ဖ္၊ စကားေျပကဗ်ာ စသျဖင့္ ကဗ်ာအယူအဆ/ အမ်ဳိးအစားေတြ ရွိေနၾကတယ္။ ေခတ္ျပဳိင္ကဗ်ာ( Contemporary Poetry) ဆုိတဲ့ ေ၀ါဟာရအေပၚမွာလည္း အျမင္နဲ႔ ၀ိ၀ါဒ အမ်ဳိးမ်ုဳိး ကြဲျပားေနၾကတယ္လို႔ ထင္တယ္။ ကုိေဇာ္ေဇာ္ထြန္းကေတာ့ ေခတ္ၿပဳိင္ကဗ်ာလို႔ ျမန္မာလို မေျပာဘဲ Contemporary Poetry လုိ႔ အဂၤလိပ္လို တုိက္ရုိက္ သုံးႏႈန္းေျပာဆုိဖုိ႔ အၾကံေပးထားတယ္။ ေခတ္ၿပဳိင္ကဗ်ာဆုိတာ တခ်ဳိကဗ်ာဆရာေတြ ယူဆေနသလို ကဗ်ာအမ်ဳိးအစားသစ္ တစ္ခုလား။ ဒါမွမဟုတ္ ၂၀၁၀ အလြန္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အသစ္ျဖစ္ထြန္းလာတဲ့ ကဗ်ာအမ်ုဳိးအစားသစ္ေတြကုိ ျခဳံငုံေခၚေ၀ၚတဲ့ ပညာရပ္ဆုိင္ရာ ေ၀ါဟာရတစ္ခုလား။ ညီေလးတုိ႔ ဘယ္လို ခြဲျခားနားလည္ထားလဲ။ ညီေလးတုိ႔ အျမင္နဲ႔ဆုိရင္ ေခတ္ေပၚကဗ်ာကုိေရာ ၂၀၁၀ အလြန္ ေခတ္ၿပဳိင္ကဗ်ာစာရင္းထဲ ထည့္မလား။ ခ်န္ထားခဲ့ခ်င္လား။ ၿပီးေတာ့ လာမယ့္ ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခု အတြင္း ေခတ္ျပဳိင္ျမန္မာကဗ်ာရဲ့ အလားအလာ။ ဘယ္လို ကဗ်ာအမ်ဳိးအစားေတြ ဆက္လက္ ရွင္သန္ရပ္တည္ ေနႏုိင္မယ္ ထင္လဲ။ ဘယ္လို ကဗ်ာ အမ်ုဳိးအစားသစ္ေတြ အသစ္ ေပၚေပါက္ ထြန္းကားလာမယ္လုိ႔ ခန္႔မွန္း ထင္ေၾကးေပးမလဲ။


ညီလင္းႏုိင္ - ကြ်န္ေတာ္႔အၿမင္ကေတာ႔ လက္ရွိ ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားအကုန္လံုးကို ၿခံဳငံုၿပီးေခၚတာလို႔ ယူဆထားပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္႔အေနနဲ႔ကေတာ႔ ေခတ္ေပၚကဗ်ာေႀကာင္႔ ကဗ်ာဓာတ္စီးဝင္လာခဲ႔ရတာမို႔ ေခတ္ေပၚကို မိခင္ေနရာမွာ ထားထားပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ခ်န္ခဲ႔သည္ၿဖစ္ေစ မခ်န္ခဲ႔သည္ၿဖစ္ေစ အေမဟာ အေမပါပဲ။ အနာဂတ္အတြက္ကေတာ႔ လက္ရွိလူငယ္ေတြရဲ႕လက္ထဲမွာ မူတည္ပါတယ္ အစ္ကို။ ေခတ္ကိုမ်က္ကြယ္မၿပဳတဲ႔ အႏုပညာမွန္သမွ် ေခတ္နဲ႔အတူတူ တစ္သားထဲစီးဆင္းေနမယ္ဆိုတာ ကြ်န္ေတာ္ ယံုႀကည္ပါတယ္။


ရဲရင့္လမင္း - ဒီေမးခြန္းရဲ႕အေျဖကိုေတာ့ ျမန္မာျပည္က ကဗ်ာေဗဒပညာရွင္ေတြက ေျဖဆိုသတ္မွတ္ေပးမွ သင့္ေလ်ာ္မွာပါ။လူငယ္ေတြကေခတ္ကို လက္ေတြ႔က်က်ျဖတ္သန္းေနပါတယ္။ေကာင္းတာ၊ဆိုးတာ၊ျဖဴတာ၊မဲတာေတာ့ တပိုင္းေပါ့။ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာရရင္ေတာ့ လူငယ္ေတြဟာ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြ ပံုစံခြက္ေတြနဲ႔မေနခ်င္တ့ဲ လူတန္းစားတစ္ရပ္ပါပဲ။ကဗ်ာအႏုပညာကိုသင္ယူေလ့လာ အားထုတ္ဆဲလူငယ္တစ္ေယာက္အေနနဲ႔ လြတ္လပ္တ့ဲအေတြးအျမင္နဲ႔ လတ္ဆတ္တ့ဲ ကဗ်ာေတြကိုပဲ ေခတ္နဲ႔အညီ ဆက္လက္ဖန္တီးခ်င္ပါတယ္။ ဝါရင့္ သမၻာရင့္ကဗ်ာအႏုပညာရွင္ေတြရဲ႕ လက္ထဲမွာေတာ့ ဒီေမးခြန္းရဲ႕အေျဖက အဆင္သင့္ရိွေကာင္းရိွေနလိမ့္မယ္လို႔ ယံုၾကည္ပါေၾကာင္း။

ဆူးရဲ - ေခတ္ၿပိဳင္ကဗ်ာ(Contemporary Poetry) ဆိုတဲ႔ေဝါဟာရကို ကြၽန္ေတာ္႔အေနနဲ႔ ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားအသစ္တစ္ခုလို႔ လက္ခံမထားသလို ၊ ၂၀၁၀အလြန္ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ အသစ္ျဖစ္ထြန္းလာေနတဲ႔ ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားသစ္ေတြကို ၿခံဳငံုေခၚေဝၚတဲ႔ ပညာရပ္ဆိုင္ရာေဝါဟာရတစ္ခုလို႔ လက္ခံဖို႔လည္း ခဲယၪ္းေနပါေသးတယ္။ လက္ရွိျဖတ္သန္းေနတဲ႔ ေခတ္စနစ္နဲ႔ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြင္းမွာ ျဖစ္ထြန္းေပၚေပါက္ေနတဲ႔ ေခတ္ၿပိဳင္အေၾကာင္းျခင္းရာေတြပါတဲ႔ကဗ်ာမ်ိဳးေတြကိုေတာ႔ ေခတ္ၿပိဳင္ကဗ်ာ(Contemporary Poetry) ဆိုတဲ႔ေဝါဟာရကိုအသံုးျပဳဖို႔ သေဘာတူခ်င္ပါတယ္။ ေခတ္ေပၚကဗ်ာလို႔ဆိုေပမယ္႔လည္း လက္ရွိေခတ္ၿပိဳင္အေၾကာင္းျခင္းရာေတြနဲ႔ဖြဲ႔စည္းတည္ေဆာက္ထားတဲ႔ကဗ်ာဆိုရင္ ေခတ္ၿပိဳင္ကဗ်ာစာရင္းထဲ ထည္႔သြင္းစၪ္းစားသင္႔တယ္လို႔ ယူဆမိပါတယ္။ လာမယ္႔ဆယ္စုနွစ္တစ္ခုအတြင္း ေခတ္ၿပိဳင္ျမန္မာကဗ်ာရဲ႔အလားအလာနဲ႔ ဘယ္လိုကဗ်ာအမ်ိဳးအစားေတြရွင္သန္ရပ္တည္ေနနိုင္မလဲဆိုတာက ကဗ်ာဆရာေတြအားလံုးရဲ႔အေပၚမွာ မူတည္ေနတာမို႔ ေျပာဖို႔ခက္ပါတယ္။ ဘယ္လို ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားသစ္ေတြ အသစ္ေပၚေပါက္ျဖစ္ထြန္းလာမယ္ဆိုတာ ေလာေလာဆယ္မခန္႔မွန္းတတ္ေသးပါဘူး။ လက္ရွိအေျခအေနအရေတာ႔ ဖတ္ေနရတဲ႔ ေခတ္ၿပိဳင္ျမန္မာကဗ်ာအေတာ္မ်ားမ်ားကို ေက်နပ္အားရနွစ္သက္မိပါတယ္။

ေအာင္ရင္ၿငိမ္း

လူငယ္ကဗ်ာဆရာ ကုိသွ်ား၊ လင္းလက္တာရာ၊ ေက်ာ္ဦး(လႈိင္) တုိ႔နဲ႔ အြန္လုိင္းလူငယ္ကဗ်ာစကားဝုိင္း

၁။ ေအာင္ခ်ိမ့္အစ မုိဃ္းေဇာ္ အဆုံး ပင္မေရစီး ေခတ္ေပၚကဗ်ာေခတ္တုန္းက အႏုပညာၾသဇာနဲ႔ ၀ါသမၻာ တည္ေဆာက္ႏုိင္ခဲ့ၾကတဲ့ ၀ါရင့္ကဗ်ာဆရာ အမ်ားစု အေနနဲ႔ ေခတ္နဲ႔အညီ ကဗ်ာေရးဟန္အသစ္ေတြ
ဆက္ မဖန္တီးႏုိင္ေတာ့ဘဲ
ေခတ္ေပၚကဗ်ာအေဟာင္းထဲမွာပဲ ရပ္တန္႔က်န္ေနခဲ့ၾကၿပီလို႔ ကုိယ္ ထင္တယ္။ အာရုံခံစားပုံ လတ္ဆတ္ၿပီး လူငယ္ဆန္တဲ့ ေနမ်ဳိး၊ ပုိင္၊ ေမာင္ေဆးရုိး၊ မင္းေဆြႏွစ္၊ ႏုိင္မြန္ေအာင္သြင္၊ ခရမ္းျပာထက္လူ၊
ခုိင္ၿမဲေက်ာ္စြာ၊ ေမာင္ဖီလာ၊ ကုိေရြး သူတုိ႔ကေတာ့ ျခြင္းခ်က္ေပါ့ေလ။ ကဲ ညီေလးတုိ႔ အျမင္ကုိ ေျပာပါဦး။

ကုိသွ်ား - ပင္မေရစီး ေခတ္ေပၚကဗ်ာေခတ္တုန္းက အႏုပညာၾသဇာနဲ႔ ၀ါသမၻာ တည္ေဆာက္ႏုိင္ခဲ့ၾကတဲ့ ၀ါရင့္ကဗ်ာဆရာ အမ်ားစု အေနနဲ႔ ေခတ္နဲ႔အညီ ကဗ်ာေရးဟန္အသစ္ေတြ ဆက္မဖန္တီးႏုိင္ေတာ့ဘဲေခတ္ေပၚကဗ်ာ
အေဟာင္းထဲမွာပဲ ရပ္တန္႔က်န္ေနခဲ့ၾကၿပီလို႔ ယတိျပတ္ေျပာႏိုင္သူေတြ ရွိသလို တမင္သက္သက္ ခ်န္ေနရစ္ခဲ့ၾကတဲ့ကဗ်ာဆရာ
ေတြလည္း အေသအခ်ာ ရွိမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။အဲဒါကလည္း အေၾကာင္းအမ်ဳိးမ်ဳိးေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္တာေပါ့။ကမၻာႀကီးဟာ ေျပာင္း
လဲေနတယ္။ေခတ္ေတြစနစ္ေတြဟာ ေျပာင္းလဲေနတယ္။အရာရာဟာ ေျပာင္းလဲေနတယ္။အဲဒီေတာ့ ယဥ္ေက်းမႈနဲ႔အႏုပညာဟာလည္း ေရြ႕ရတယ္။အေျပာင္းအလဲေနာက္ မလိုက္ႏိုင္တဲ့ မလိုက္ခ်င္ေတာ့တဲ့ အစြဲအလန္းႀကီးတဲ့ကဗ်ာဆရာေတြ က်န္ရစ္တာပဲ။လူငယ္ေတြလည္း အဲဒီလို မလုပ္ႏိုင္ရင္ တက္ကို လာမွာ မဟုတ္ဘူး။ခ်န္ရစ္တာခံရမယ္။ဒါေပမယ့္ မဆုတ္မနစ္ လုပ္လာတဲ့ လုပ္ေနတဲ့ ကဗ်ာဆရာေတြဟာ ဘယ္ေတာ့မွ ရပ္တန္႔က်န္ေနရစ္ခဲ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး။

လင္းလက္တာရာ - ပင္မေရစီးေခတ္ေပၚဆရာေတြဟာ ကြ်န္ေတာ္ေလးစားအားက်ခဲ့ရတ့ဲ ဆရာသမားေတြပါပဲဗ်ာ။ သူတို ့ကဗ်ာေတြနဲ ့ၾကီးျပင္းခဲ့ရတာပါ။ ရပ္တန္ ့က်န္ခဲ့တယ္ ဆိုတာထက္ ခရီးတစ္ခု ကို ခရီးေပါက္ေအာင္ ခ်ီတက္ခဲ့ၾကတာပါ။ မွတ္တိုင္ေတြ စိုက္ထူခဲ့ၾကတာပါ။ အဲ့ဒီ မွတ္တိုင္နဲ ့မတင္းတိမ္နိုင္တဲ့ အနုပညာေလာဘၾကီးသူေတြကေတာ့ ကိုယ့္အနုပညာကို ခြ်န္ျမေအာင္ သ,ရင္း သ,ရင္း ေရြ ့ေနတဲ့ ေခတ္ၾကီးနဲ ့အတူ လိုက္ပါေရြ ့လ်ားရင္း ရွိရင္းစြဲ မွတ္တိုင္ကေန ေနာက္မွတ္တိုင္ဆီ ေနာက္ေျခလွမ္းေတြ ခရီးဆက္ေနၾကတယ္လို ့ျမင္ပါတယ္။ တခ်ိဳ ့ကလည္း ရွိရင္းစြဲ မွတ္တိုင္မွာ သူ ့တို ့အလုပ္ သူတို ့ပီပီသသ လုပ္ေဆာင္ေနၾကဆဲပဲေလ။  ဒါဟာ ျပႆနာ မဟုတ္ပါဘူး။ ကိုယ့္အယူအဆနဲ ့ကိုယ္ ၊ ကိုယ့္ခံယူခ်က္နဲ ့ကိုယ္၊ ကိုယ့္သမိုင္းနဲ ့ကိုယ္ပဲေလ။ ကိုယ္လုပ္ခ်င္ရာ လုပ္ဖို ့အတြက္ လူ ့ဘဝကို ရရွိခဲ့တာပဲ မဟုတ္လား။တစ္ခုပါပဲ။ ကဗ်ာေရးသူေတြသာ အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္က်န္ရစ္၊ ဒါမွမဟုတ္ ေသဆံုးသြားၾကတယ္။ ကဗ်ာကေတာ့ ေခတ္နဲ ့အတူ ေရြ ့လ်ား စီးဆင္ေနမွာပဲ။ သမင္လည္ျပန္ၾကည့္လိုက္မယ္ဆိုရင္ အစဥ္အလာကဗ်ာ ေလးလံုးစပ္ေတြကေန ေမာ္ဒန္၊ ေမာ္ဒန္ကေန ေခတ္ေပၚ၊ ေခတ္ေပၚကေန အခု ေခတ္ျပိဳင္လို ့တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ ေခၚေဝၚေနၾကတဲ့ က်ယ္ျပန္ ့နက္ရိွဳင္း ရွဳပ္ေထြးလွတဲ့ ကြန္တမ္ပိုရာရီ အခင္းအက်င္းထိေပါ့။ လက္မခံခ်င္လည္း လက္မခံလို ့မရတဲ့ အေနအထားကို ေရာက္ေနပါျပီ။

ေက်ာ္ဦး(လႈိင္) - ေခတ္ေပၚကဗ်ာရဲ႕ေရစီးမွာ ေရးဟန္ေျပာင္းလဲလာတဲ့ ကဗ်ာရဲ႕အေျပာင္းအလဲေတြကုိ လက္ခံနားလည္ေပးတဲ့  ဆရာေတြြလည္း ရွိတယ္လုိ႕ ကၽြန္ေတာ္ထင္ပါတယ္။ အြန္လုိင္းကဗ်ာေတြမွာလူငယ္ေတြကုိ အားေပးထားတဲ့ ကြန္မန္႕ေတြလည္း ေတြ႕ေနရတာေတြက လူငယ္ေတြအတြက္အားတက္စရာပါ အစ္ကုိ။

၂။ ညီေလးတုိ႔က ၂၀၁၀ အလြန္မွာ ထြက္ေပၚလာတဲ့ ေနာက္ဆုံး မ်ဳိးဆက္သစ္ လူငယ္ကဗ်ာဆရာေတြေပ့ါ။ ေခတ္ၿပဳိင္ျမန္မာကဗ်ာရဲ့ အနာဂတ္အလားအလာက ညီေလးတုိ႔ ရဲ့ အႏုပညာ ဖန္တီးမႈအေပၚမွာ မူတည္ေနၿပီ။ ေခတ္ၿပဳိင္ျမန္မာကဗ်ာယဥ္ေက်းမႈ အသစ္ဟာလည္း ညီေလးတုိ႔ လက္ထဲ ေရာက္ေနၿပီလို႔ ကိုယ္ ယူဆတယ္။ ဒါေပမဲ့ လူငယ္ကဗ်ာဆရာေတြနဲ႔ လူမႈေရးနဲ႔ အႏုပညာ ထိေတြ႔ဆက္ဆံမႈ သိပ္မရွိတဲ့ ၀ါရင့္ကဗ်ာဆရာေတြက ေနာက္ဆုံး မ်ဳိးဆက္သစ္ လူငယ္ေတြ ေပၚထြက္ေနၿပီဆုိတာ သတိမထားမိၾကေသးဘူး။ တခ်ဳိ႔ ကဗ်ာဆရာေတြအယ္ဒီတာေတြက်ေတာ့လည္း သတိထားမိေပမဲ့ လူငယ္ေတြကုိ အသိအမွတ္ျပဳ တန္ဖုိးထား ေနရာေပးဖုိ႔ ၀န္ေလးတြန္႔ဆုတ္ေနၾကေသးတယ္။ သူတုိ႔ကုိ ဘာေျပာခ်င္လဲ။

ကုိသွ်ား - ေခတ္ၿပဳိင္ျမန္မာကဗ်ာရဲ့ အနာဂတ္အလားအလာက ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ ရဲ့ အႏုပညာ ဖန္တီးမႈအေပၚမွာ မူတည္ေနၿပီး ေခတ္ၿပဳိင္ျမန္မာကဗ်ာယဥ္ေက်းမႈ အသစ္ဟာလည္း ကြၽန္ေတာ္တုိ႔ လက္ထဲ အလံုးစံု ေရာက္ေနၿပီလို႔ ကြၽန္ေတာ္ေတာ့ မယူဆဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ေလ့လာမႈအား ကဗ်ာေရးသက္အေတြ႕အႀကံဳအရ
အခ်ိန္အနည္းနဲ႔အမ်ားေတာ့ ေစာင့္ၾကည္ရဦးမယ္။လူငယ္ကဗ်ာဆရာေတြနဲ႔ လူမႈေရးနဲ႔ အႏုပညာ ထိေတြ႔ဆက္ဆံမႈ သိပ္မရွိတဲ့ ၀ါရင့္ကဗ်ာဆရာေတြက ေနာက္ဆုံး မ်ဳိးဆက္သစ္ လူငယ္ေတြ ေပၚထြက္ေနၿပီဆုိတာ သတိထားမိေအာင္ရယ္လို႔ ကဗ်ာအလုပ္ကို
လုပ္ေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။အဲဒီလိုပဲ သတိမထားမိေအာင္လည္း မလုပ္ပါဘူး။အဲဒီလို သတိထားမိျခင္း မထားမိျခင္းဟာ အေပၚယံကိစၥလို႔ ထင္ပါတယ္။လူငယ္ေတြကို အသိအမွတ္ျပဳ တန္ဖိုးထား ေနရာေပးဖို႔ တြန္႔ဆုတ္ေနတာဟာ သူတို႔အခိုင္အမာ
တည္ေဆာက္ခဲ့ရတဲ့ေနရာ ေပ်ာက္သြားမလားဆိုတဲ့စိုးရိမ္ေၾကာက္လန္႔စိတ္ေၾကာင့္ ျဖစ္ႏိုင္သလို ကြၽန္ေတာ္တို႔အႏုပညာေပၚမွာ
စိတ္မခ်ေသးလို႔ ေစာင့္ၾကည့္ေနတာလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ကြၽန္ေတာ္တစ္ေယာက္တည္းအေနနဲ႔ အခိုင္အမာ ေျပာခ်င္တာ
ကေတာ့ ကိုယ့္ကဗ်ာကိုယ္ ေသခ်ာေနဖို႔ပါပဲ။ေနရာဆိုတာ သူမ်ားက ေပးတာမဟုတ္ပါဘူး။ကိုယ္တိုင္ တည္ေဆာက္ယူရတာပါ။
ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေသခ်ာရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႔ကို ဘယ္သူမွ မျငင္းဘူးလို႔ ယံုၾကည္ပါတယ္။

လင္းလက္တာရာ - ေနာက္ဆံုးမ်ိဳးဆက္သစ္ ဆိုတာ ေခတ္အဆက္ဆက္မွာ ေပၚထြက္ခဲ့တာပဲ။ ဒါဟာ ျဖစ္ရိုးျဖစ္စဥ္သဘာဝတစ္ခုပါ။ အဲဒီ ့မ်ိဳးဆက္သစ္ကပဲ အခ်ိန္ကာလ အခ်ိဳးအေကြ ့တစ္ခု အေရာက္မွာ မ်ိဳးဆက္ေဟာင္းျဖစ္သြားတာပါပဲ။ အေဟာင္းေနရာမွာ အသစ္က ေအာ္တိုမစ္တစ္ ဝင္လာမွာပဲ။ အဓိကက စစ္မွန္တဲ့ အသစ္ျဖစ္မျဖစ္ အေရးၾကီးတာပါ။ ဒါဟာ လူငယ္ေတြအတြက္ ၾကီးေလးတဲ့တာဝန္ပဲ။ ေလးလံတဲ့ ဝန္ထုပ္ဝန္ပိုးပဲ။ ညံ့လို ့မရပါဘူး။ အေခ်ာင္လိုက္ ေရသာခိုေနလို ့လည္း မရေတာ့ပါဘူး။ ၾကိဳးစားအားထုတ္မွဳေတြ နဲ ့ထင္သာျမင္သာ ရွိရပါေတာ့မယ္။ ကြ်န္ေတာ့္ကိုယ္ ကြ်န္ေတာ္လည္း မ်ိဳးဆက္သစ္ျဖစ္ရဲ့လား ဆိုတာ သံသယဝင္ပါတယ္။ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုလည္း အားရမိတယ္လို ့ကို မရိွေသးဘူး။ ကဗ်ာေက်ာင္းသား အဆင့္ပဲ ရွိပါေသးတယ္။ ေလ့လာဆဲ ၊ သင္ယူဆဲ၊ ၾကိဳးစားဆဲပါ။ ကြ်န္ေတာ့္အျမင္ရ ေခတ္ျပိဳင္ျမန္မာကဗ်ာရဲ့ ဂယက္ဟာ ပရင့္တ္မွာထက္ အြန္လိုင္းမွာက ပိုျပီးလွဳပ္ခတ္ေနပါတယ္။ အြန္လိုင္းသံုးေနတဲ့ ကဗ်ာဆရာေတြ ကဗ်ာခ်စ္သူေတြ ပိုျပီးသတိထားမိမွာပါ။ ဆရာေမာင္ျပည့္မင္း၊ ဆရာသစၥာနီ၊ ဆရာနိုင္မြန္ေအာင္သြင္၊ ဆရာ ခရမ္းျပာထက္လူ၊ ဆရာေစတ၊ ဆရာ ေအာင္ရင္ျငိမ္း၊ ဆရာ ေမာင္ယုပိုင္၊ ဆရာ လူဆန္း ၊ ဆရာနရနီ၊ ဆရာလြန္းဆက္နိုးၿမတ္ စတဲ့ ဝါရင့္ ကဗ်ာဆရာေတြ ကိုယ္တိုင္ အြန္လိုင္းေပၚကလူငယ္ေတြရဲ့ ကဗ်ာေတြကို အေရးတယူဖတ္ျပီး ထင္ျမင္ခ်က္ေတြ၊ ဟိုက္လိုက္ ေတြ ၊ ကြန္မန္ ့ေတြ ေပးၾကတယ္။ လူငယ္ေတြကို လက္တြဲေခၚၾကတယ္ အားေပးၾကတယ္။ ဒါဟာ ေကာင္းမြန္တဲ့ လကၡဏာတစ္ရပ္ပါ။ လူသားဆန္တဲ့ ၾကည္နူးဖြယ္ ယဥ္ေက်းမွဳ တစ္ခုပါ။ လူငယ္ေတြအေပၚ အေလးထားတဲ့ လူၾကီးေတြကိုလည္း ရွိရင္းစြဲ ေလးစားမွဳေတြကို ၂ထပ္ကိန္းတင္မိပါတယ္။ ေခတ္ၿပိဳင္ၿမန္မာကဗ်ာရဲ့ အနာဂတ္အလားအလာဟာ လူငယ္ေတြေပၚမွာ မူတည္ေနတယ္ဆိုတာ မွန္ေပမယ့္ မၿပည့္စံုပါဘူး။ ဒီေနရာ မွာ အေလးအနက္ ထပ္ေျပာခ်င္တာက ကြ်န္ေတာ္တို ့လူငယ္ေတြဟာ ကဗ်ာပညာရွင္ေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ ေလ့လာဆဲ သင္ယူဆဲ ၾကိဳးစားဆဲ ကဗ်ာေက်ာင္းသားေတြ ဆိုေတာ့ အစြန္းအထင္း အမွားအယြင္းေတြ တလြဲဆံပင္ေကာင္းတာေတြလည္း ရွိနိုင္ပါတယ္။ တတ္သိနားလည္တဲ ့ဆရာသမားေတြရဲ့ ေထာက္ျပမွဳ ၊ အတိမ္းအေစာင္းေတြ ကို လမ္းေၾကာင္း ေက်ာင္းေပးတာမ်ိဳးေတြ လိုအပ္တယ္လို ့ယူဆမိပါတယ္။ ဒါေတြဟာ ကြ်န္ေတာ္တို ့အတြကိ ေရႊပါပဲ။ ေခတ္ျပိဳင္ ျမန္မာကဗ်ာရဲ့အလားအလာ ပိုျပီးက်ယ္ျပန္ ့ခိုင္မာဖို ့ဆိုရင္ အြန္လိုင္းအျပင္ ပရင့္တ္ဘက္မွာပါ ေပါက္ေရာက္ဖို ့လိုအပ္ပါတယ္။ ပရင့္ဘက္မွာေတာ့ အယ္ဒီတာေတြနဲ ့ဆိုင္တာေပါ့ဗ်ာ။ အယ္ဒီတာေတြကလည္း အေရးပါတဲ့ အခန္းက႑တစ္ခု ပါပဲ။

ေက်ာ္ဦး(လႈိင္) - လူ႕ပတ္ဝန္းက်င္မွာလည္း လူငယ္ေတြကုိ သတိထားမိေပမယ့္ ေနရာမေပးတဲ့ လူၾကီးတစ္ခ်ဳိ႕လည္းကၽြန္ေတာ္တုိ႕ေတြ ေတြ႕ေနၾကရတာပဲ အစ္ကုိရာ အခုဆုိ လူငယ္ကဗ်ာဆရာေတြ အမ်ားၾကီးထြက္လာျပီ။ ေခတ္ရဲ႕ေရစီးေၾကာင္းကုိ ျမင္ရဲ႕သားနဲ႕ လက္မခံႏုိင္ဘူးဆုိရင္ေတာ့လူငယ္ေတြအတြက္က ကုိယ္ယုံၾကည္တဲ့ အႏုပညာကုိ ဆက္ျပီးဖန္တီးယုံေပါ့။

၃။ လက္ရွိ အေျခအေနအရ ၂၀၁၀ အလြန္ ေခတ္ၿပဳိင္ျမန္မာကဗ်ာ အခင္းအက်င္းမွာ ပင္မေရစီးေခတ္ေပၚကဗ်ာအျပင္ အယ္လ္ပီ ၊ နီယုိေမာ္ဒန္၊ ကြန္ဆက္ျခဴရယ္၊ စမ္းသပ္၊ စကားေျပကဗ်ာ၊ ဖလာ့ဖ္ စသျဖင့္ ကဗ်ာအမ်ဳိးအစားသစ္ေတြ အယူအဆေတြ အမ်ဳိးမ်ဳိး ရွိေနၾကတယ္။ အဲဒီ ကဗ်ာအယူအဆ/ အႏုပညာ လက္ရာေတြအေပၚ ညီေလးတုိ႔ရဲ့ အျမင္။

ကုိသွ်ား - ကြၽန္ေတာ္ စာဖတ္အား အလြန္႔အလြန္နည္းပါးေၾကာင္း ၀န္မခံလို႔မရေတာ့ဘူး။ ေခတ္ၿပိဳင္ျမန္မာကဗ်ာ အခင္းအက်င္းထဲမွာ ရွိေနတဲ့ ကဗ်ာအမ်ဳိးအစားေတြထဲက တစ္ခုခ်င္းစီအေပၚ အျမင္ကို ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာင္ အရမ္းလက္၀င္ေနလိမ့္မယ္။ အားလံုးအေပၚအျမင္ကို ေျပာရမယ္ဆိုရင္ က်ယ္ျပန္႔နက္ရိႈင္းတာထက္ အမ်ားႀကီး ပိုေနမွာေပါ့။ေသခ်ာတာတစ္ခုကေတာ့ အမ်ဳိးအစားတစ္ခုခ်င္းစီဟာ သူ႕နည္းသူ႕ဟန္နဲ႔သူ အားေကာင္းေမာင္းသန္ျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာပါပဲ...။တစ္ခုခ်င္းစီမွာ အားသာခ်က္ကိုယ္စီ ရွိေနပါတယ္။

လင္းလက္တာရာ - ေခတ္ျပိဳင္ ျမန္မာကဗ်ာ အခင္းအက်င္းမွာ ပင္မေရစီးေခတ္ေပၚ ကဗ်ာအျပင္ ကဗ်ာအမ်ိဳးအစား အသစ္ေတြ အၿပိဳင္ ျဖစ္ထြန္းေပၚထြက္လာတာဟာ ျမန္မာကဗ်ာေလာကရဲ့ တိုးတက္တဲ့ လကၡဏာ တစ္ရပ္ပါပဲ။ ေကာင္းမြန္ပါတယ္။ ဆက္လက္ျပီး ဘယ္လို ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားသစ္ေတြ ေပၚထြက္ လာဦးမလဲ ဆိုတာ ရင္ခုန္စရာေကာင္းပါတယ္။ နိုင္ငံတစ္နိုင္ငံတည္းမွာ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု ဘာသာစကား ဘာသာတရားေပါင္းစံု အတူတကြ မီွတင္းေနထိုင္သလိုမ်ိဳး ကဗ်ာနိုင္ငံေတာ္မွာ ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားေပါင္းစံု အတူတကြမွီတင္းေနထိုင္ၾကျခင္းေပါ့။ တိုက္ခိုက္ရန္ျပဳေနမယ့္အစား ကိုယ့္ယဥ္ေက်းမွဳနဲ ့ကိုယ္ ခ်စ္ခ်စ္ခင္ခင္စည္းစည္းလံုးလံုး အတူတကြ ေနထိုင္သမွဳၿပဳၾကမယ္ဆိုရင္ ကဗ်ာနိုင္ငံေတာ္ၾကီး ျငိမ္းခ်မ္းမွာေပါ့။ စိတ္ခ်မ္းေျမ့စရာေကာင္းမွာေပါ့။ ဘယ္လိုကဗ်ာအမ်ိဳးအစားသစ္မဆို ပင္မေရစီး ေခတ္ေပၚကဗ်ာလိုပဲ ခိုင္မာေတာင့္တင္းတဲ့ ေက်ာရိုးဆစ္ေတြ ရွိေနဖို ့အေရးအၾကီးဆံုးပါပဲ။ ဒါဆိုရင္ အေကာင္းဆံုးေပါ့။

ေက်ာ္ဦး(လႈိင္) - ေကာ္ဖီၾကိဳက္တဲ့လူေကာ္ဖီ လက္ဘက္ရည္ၾကိဳက္တဲ့လူ လက္ဘက္ရည္ေပါ့ အစ္ကုိ။ ဘာပဲေသာက္ေသာက္ဆႏၵျပည့္သြားဖုိ႕ပဲ အဓိကလုိ႕ ထင္ပါတယ္။ အားထုတ္ထားတဲ့ ကဗ်ာေတြ အမ်ားၾကီး ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ဖတ္ေနရပါတယ္။

၄။ အဲဒီ ေခတ္ၿပဳိင္ကဗ်ာေတြထဲက ညီေလးတုိ႔ အာရုံတိမ္းညြတ္မႈ ရွိတဲ့ ကဗ်ာအမ်ဳိးအစား။ အဲဒီ ကဗ်ာေဗဒအေပၚ နားလည္ခံယူထားပုံ အႏွစ္ခ်ဳပ္။ တကယ္လို႔ ညီေလးတုိ႔ လက္ရွိေရးေနတဲ့ ကဗ်ာအႏုပညာလက္ရာ ေတြကုိ ဖန္တီးသူကုိယ္တုိင္ အမွတ္တံဆိပ္တစ္ခုခု ခြဲျခားေျပာျပပါ။ ကုိယ့္ အႏုပညာကုိယ္ တျခားသူေတြနဲ႔ ကြဲျပားျခားနားေအာင္ ေျပာပါလို႔ ေမးရင္ ဘယ္လိုေျဖၾကမလဲ။ တခ်ဳိ႔ ကဗ်ာဆရာေတြ/ ကဗ်ာဖတ္သူေတြကေတာ့ ကဗ်ာအႏုပညာကုိ အမည္အမွတ္တံဆိပ္ေတြ တပ္တာ
အေပၚယံ ကိစၥေတြပဲလို႔ ယူဆၿပီး ႏွစ္သက္လက္ခံမႈ မရွိၾကဘူး။ ကုိယ့္ အျမင္ေျပာရရင္ ကဗ်ာကုိယ္တုိ္င္ကုိက
တျခား အႏုပညာ အမ်ဳိးအစားေတြနဲ႔ ကြဲျပားျခားနားေနတဲ့ စာေပပုံသ႑ာန္တစ္မ်ဳိးပဲေလ။ အဲဒါေၾကာင့္ ေမးတာပါ။

ကုိသွ်ား - အခုလို မဟာ့မဟာဗဟု၀ါဒေခတ္ႀကီးထဲမွာ ကဗ်ာေရးသူ/ဆရာတစ္ေယာက္အတြက္ ကဗ်ာအမ်ဳိးအစားတစ္ခုတည္း ဒါမွမဟုတ္ တစ္ခုထက္ပိုတဲ့အနည္းငယ္ကို စိတ္အာရံုတိမ္းညြတ္ေနဖို႔ဆိုတာ ဘယ္လိုမွ မျဖစ္ႏိုင္ဘူးထင္ပါတယ္။ေနာက္တစ္ခုက
ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ ဘယ္ကဗ်ာအမ်ဳိးအစားကို အာရံုတိမ္းညြတ္တယ္ဆိုတာ တိတိက်က် ေျပာဖို႔ အရမ္းခက္ခဲပါတယ္။ၿပီးေတာ့
အာရံုတိမ္းညြတ္တာနဲ႔ တကယ္လုပ္လိုက္တာဟာလည္း လြဲေခ်ာ္ေနႏိုင္ပါတယ္။ကြၽန္ေတာ္ လက္လွမ္းမီသေလာက္ ေလ့လာပါတယ္။ကြၽန္ေတာ္ လိုခ်င္တာ သေဘာက်သြားတာ ေတြ႕ရင္ ယူသံုးရင္ သံုးမယ္။ ကြၽန္ေတာ္ မႀကိဳက္တာေလးေတြ သေဘာမတူႏိုင္တာေလးေတြ ေတြ႕ရင္ ဘာေၾကာင့္ အဲဒီလို ျဖစ္တာလဲလို႔ အျပန္ျပန္အလွန္လွန္ စဥ္းစားၾကည့္ပါတယ္။တံဆိပ္ကပ္မႈေတြအေပၚမွာေတာ့ ဘယ္လိုမွ သေဘာမထားတတ္ပါဘူး။လက္ခံလို႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ လက္မခံလို႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ အေႏွးနဲ႔အျမန္ပဲ ကြာမွာပါ။တံဆိပ္တစ္မ်ဳိးမ်ဳိးကေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ကဗ်ာေတြဆီ ေရာက္ရွိလာမွာပါပဲ။
ကြၽန္ေတာ္ကိုယ္တိုင္ ကြၽန္ေတာ့္ကဗ်ာေတြကို ဘာကဗ်ာအမ်ဳိးအစားေတြပါလို႔ ခြဲျခားေျပာျပဖို႔ အရည္အခ်င္းမရွိပါဘူး။ကိုယ့္ကဗ်ာေတြကိုယ္ ျပန္ဖတ္ၾကည့္တဲ့အခါ ေရာဘတ္ဘန္းတို႔ေခတ္ေလာက္ကတည္းက တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ သံုးခဲ့တဲ့ ထပ္တလဲလဲအသံုးေတြကိုေတာင္ ျပန္ေတြ႕ေနရတုန္းပါပဲ။အမ်ားဆံုးေတြ႕ရတာကေတာ့
ေခတ္ေပၚကဗ်ာ ေကာလာ့(ဂ်္)နဲ႔စမ္းသပ္ေတြျဖစ္မယ္လို႔ ထင္မိတာပါပဲ။

လင္းလက္တာရာ - ေခတ္ျပိဳင္ကဗ်ာ အခင္းအက်င္းမွာ ဘယ္လိုကဗ်ာအမ်ိဳးအစားမဆို ကြ်န္ေတာ္စိတ္ဝင္စားပါတယ္။ ကဗ်ာေရးသူတစ္ေယာက္အေနနဲ ့အားလံုးကို ျခံဳငံုေလ့လာသင့္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ့္အေနနဲ ့ကေတာ့ ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားတစ္ခုတည္းအေပၚ အာရံုတိမ္းညႊတ္ သြားတာမ်ိဳး မရွိပါဘူး။ ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားတစ္ခုတည္းနဲ ့လည္း မလံုေလာက္ေတာ့ပါဘူး။ ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားမ်ိဳးစံုရဲ့ လႊမ္းမိုးရိုက္ခတ္မွဳေတြ ကေတာ့ ကြ်န္ေတာ့္အေပၚမွာ အနည္းနဲ ့အမ်ားပါပဲ။ ကိုယ္တိုင္က ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားအသစ္တစ္မ်ိဳး ေရးစြမ္းဖန္တီးနိုင္တဲ့ အစြမ္းအစ မရိွေတာ့ ရိွနွင့္ၿပီးသား ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားေတြထဲကပဲ ကြ်န္ေတာ္ သေဘာက် နွစ္သက္တာ ေတြကို ငွားယူသံုးစြဲၿပီး ေပါင္းစပ္ေရးသားၾကည့္တဲ့ အဆင့္ပဲ ရိွပါေသးတယ္။ ကဗ်ာေရးသူတစ္ေယာက္အေနနဲ ့ကိုယ္ဘာေတြ ေရးေနလဲ ဘယ္လိုအမ်ိဳးအစားေတြ ေရးေနလည္းဆိုတာေတာ့ သိသင့္တယ္လို ့ထင္တယ္။ ကိုယ္စီးေနတာ ရထားလား ကားလားဆိုတာေတာ့ သိထားရမယ္ မဟုတ္လားဗ်ာ။ ေလာေလာဆယ္ Hybrid ပါပဲ။  ကြ်န္ေတာ္အေရးအသားအမ်ားစုဟာ အယ္လ္ပီရဲ့ အေငြ ့အသက္ေတြ၊ ပို ့စ္ေမာ္ဒန္ရဲ့ ပိုင္းစစိတ္မႊာမွဳ fragments ေတြ၊ နီယိုေမာ္ဒန္ရဲ့ အာရံုခံစားပံုနဲ ့ေနာက္ခံအယူအဆ တခ်ိဳ ့ေတြ ေရာယွက္ပါဝင္ေနပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ collage နဲ ့collaborate ေတြလည္း စိတ္ဝင္တစား ေရးျဖစ္ပါတယ္။ ေခတ္ျပိဳင္ကဗ်ာ အခင္းအက်င္းဟာ အနံ ့အရသာ မ်ိဳးစံု ခင္းက်င္းထားတဲ့ ပြဲေတာ္အုပ္ၾကီးနဲ ့တူပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို ့ၾကိဳက္နွစ္သက္ရာ ေရြးခ်ယ္ စားသံုးနိုင္တာ မဟာအခြင့္အေရးတစ္ခုပါပဲ။ အဲ့ဒီအေပၚမွာပဲ ရွာေဖြရင္းခ်ဲ ့ထြင္ရင္း စမ္းသပ္ရင္း ဥာဏ္မီသေလာက္ ၾကိဳးစားအားထုတ္ၾကည့္ရမွာပါပဲ။ တံဆိပ္ေတြကေတာ့ ကဗ်ာေရးသူကိုယ္တိုင္ လက္ခံသည္ ျဖစ္ေစ၊ လက္မခံသည္ ျဖစ္ေစ ကပ္ပါလာမွာပဲ။ တတ္သိနားလည္ ကြ်မ္းက်င္သူေတြ ကိုယ္တြယ္သင့္တဲ့ ပညာရပ္ဆန္တဲ့ ကိစၥမ်ိဳးပါ။ ကဗ်ာေရးသူတစ္ေယာက္ရဲ့ ကဗ်ာအနည္းငယ္ကို ခြဲျခမ္းစိပ္ျဖာျပီး တံဆိပ္ကပ္လိုက္တာ အမ်ိဳးအစားခြဲလိုက္တာမ်ိဳးဟာ  အဲဒီကဗ်ာေရးသူအေပၚမွာ ဘယ္အတိုင္းအတာ ဘယ္ကာလထိ ခံမလဲ။ မေသခ်ာပါဘူး။ ေခတ္ကလည္း ေရြ ့ေနပါတယ္။ ကဗ်ာေတြကလည္း ေရြ ့ေနပါတယ္။ ကဗ်ာေရးသူေတြကလည္း တစ္ေနရာတည္း ေက်ာက္ခ် မေနပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ကြ်န္ေတာ္ေရးခဲ့တဲ့ ကဗ်ာေတြကို အမ်ိဳးအစားခြဲနိုင္ပါတယ္။ တံဆိပ္ကပ္နိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီတံဆိပ္ အဲဒီအမ်ိဳးအစား ဘယ္အတိုင္းအတာထိ တည္ရွိေနမလဲ ဆိုတာကိုေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ အာမ မခံနိုင္ပါဘူး။ ဘာျဖစ္လို ့လဲဆိုေတာ့ အခ်ိဳးအေကြ ့တစ္ခုခုမွာ အားလံုးဟာ ေျပာင္းလဲ သြားနိုင္လို ့ပါ။ မေရာက္ဖူးေသးတဲ့ အရပ္ေဒသေတြကိုလည္း ခရီးထြက္ခ်င္ပါေသးတယ္။

ေက်ာ္ဦး(လႈိင္) - ကဗ်ာကုိေတာ့ဘယ္လုိကဗ်ာမ်ဳိးျဖစ္ျဖစ္ ဖတ္ပါတယ္။ သြယ္ဝုိက္မႈေတြ သိပ္မပါပဲထိထိေရာက္ေရာက္ေရးႏုိင္မယ့္ ကဗ်ာအေရးအသားမ်ဳိးေတြကုိ ပုိသေဘာက်တယ္။ ကၽြန္ေတာ္ေရးတဲ့ ကဗ်ာကုိ အမ်ဳိးအစားသတ္မွတ္ဖုိ႕ကေတာ့ ဖတ္သူေတြကုိယ္တုိင္ပဲတံဆိပ္ကပ္ပါေစ။ ဘယ္လုိတံဆိပ္ကပ္ကပ္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ေရးေနတာ ေခတ္နဲ႕လူမႈအျမင္ကုိ ထိထိေရာက္ေရာက္ ဖြင့္ထုတ္ျပလုိက္တဲ့ ေခတ္ျပိဳင္ကဗ်ာေတြလုိ႕ပဲ သတ္မွတ္ပါတယ္။ ကုိယ္ေရးတဲ့ကဗ်ာကုိ ကုိယ္ၾကည္ညိဳရင္ ေက်နပ္စရာလုိ႕ထင္ပါတယ္။

၅။ ညီေလးတုိ႔ အေနနဲ႔ ကဗ်ာအႏုပညာ လက္ရာတစ္ခုကုိ ဘယ္လို အေတြးအေခၚ ဘယ္လို အာရုံခံစားပုံ ဘယ္လို အတတ္ပညာပုိင္း နည္းစနစ္ပုိင္းေတြနဲ႔ ေရးသားဖန္တီးေနၾကသလဲ။ ကဗ်ာေရးသားျခင္းရဲ့ ေနာက္ကြယ္မွာ ဘယ္လို ေနာက္ခံ အယူအဆနဲ႔ ခံယူ ယုံၾကည္ခ်က္ေတြ ရွိေနၾကသလဲ။

ကုိသွ်ား - ကဗ်ာအႏုပညာလက္ရာတစ္ခုကို ဘယ္လိုဖန္တီးသလဲဆိုတာကို ေျပာျပဖို႔က ကြၽန္ေတာ့္အတြက္ ေတာ္ေတာ္ကို မလြယ္တဲ့ကိစၥပဲ။ကြၽန္ေတာ္ကေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ ေရးခ်င္တာကို ေရးတတ္သလို ေရးတာလို႔ပဲ ေျပာခ်င္တယ္။

လင္းလက္တာရာ - ေခတ္ျပိဳင္ကဗ်ာရဲ့ အခန္းက႑မွာ အေတြးအေခၚ အာရံုခံစားပံု အတတ္ပညာပိုင္း နည္းစနစ္ပိုင္းေတြ မရွိမျဖစ္လိုအပ္ပါတယ္။ သိထားသင့္ပါတယ္။ တခ်ိဳ ့ကလည္း ကဗ်ာေရးဖို ့တစ္ခုတည္းသာ အာရံုစိုက္ျပီး poetic ပိုင္းဆိုင္ရာေတြ ၊ Ideology ပိုင္းဆိုင္ရာေတြ သိပ္ဂရုမစိုက္ၾကပါဘူး။ ဒါေတြ ေျပာဖို ့လည္း ဝန္ေလးတြန္ ့ဆုတ္တတ္ၾကတယ္။ ေလာေလာဆယ္ လက္လွမ္းမီသေလာက္ ေလ့လာေနဆဲပါပဲ။ ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ သီဝရီေတြ နည္းစနစ္ေတြၾကား ကိုယ့္ကဗ်ာလိပ္ျပာေလး ပိတ္မိညပ္ေသမသြားေအာင္ ရွဥ့္လည္း ေလွ်ာက္သာ ပ်ားလည္းဆြဲသာ ဂရုစိုက္ခ်င္ပါတယ္။ တစ္ပုဒ္နဲ ့တစ္ပုဒ္ ပံုစံခြက္ထဲကအတိုင္း ထြက္က်လာတာ မဟုတ္ပဲ လြတ္လပ္လန္းဆန္းေနတာမ်ိဳးေပါ့။ ျဖစ္ခ်င္တာကို အေကာင္အထည္ ေဖာ္ဖို ့အတြက္ကလည္း မလြယ္ကူပါဘူး။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ကဗ်ာေရးသူ တစ္ေယာက္အေနနဲ ့poetic ပိုင္းဆိုင္ရာေတြ Ideology ပိုင္းဆိုင္ရာေတြ ေရွာင္လႊဲလို ့မရပါဘူး။ ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ သဒၵါအလကၤာရ နဲ ့အတၳါအလၤကာရ ႏွစ္ရပ္စလံုးပါေအာင္ အတတ္နိုင္ဆံုး အားထုတ္ပါတယ္။ ေခတ္စနစ္၊ နိုင္ငံေရး၊ယဥ္ေက်းမွဳ၊ လူအဖြဲ ့အစည္းၾကီးရဲ့ အျဖစ္အပ်က္နဲ ့ရွဳၿမင္သံုးသပ္ခ်က္ေတြ၊ ပုဂၢလအာရံုခံစားမွဳေတြ၊ စတဲ့ အရာေတြကို ဘာသာစကားနဲ ့hybrid လုပ္ေရးျဖစ္တာမ်ားပါတယ္။ အၾကမ္းအားျဖင့္ Expression နဲ ့Construction ကို ေပါင္းစပ္ေရးသားဖို ့အားသန္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ့္ကို ရိုက္ခတ္လာတဲ့ ကြ်န္ေတာ့္အေပၚမွာ ကပ္ျငိလာတဲ့ သိမွဳနဲ ့အဓိပၸါယ္ေတြကို ဘာသာစကားကို ၾကားခံထားျပီး ေပးပို ့ေစသလို၊ ဘာသာစကားထဲကပဲ သိမွဳနဲ ့အဓိပၸါယ္ေတြ ၿပဳလုပ္တည္ေဆာက္ရတာကိုလည္း စိတ္ဝင္တစားသေဘာက်မိျပန္တယ္။ ေဘာလံုးသမားေကာင္းတစ္ေယာက္ ျဖစ္ဖို ့ဘယ္ေၿခေရာ ညာေျခေရာ သန္ရပါ့မယ္။ ေခါင္းတိုက္ေဘာေတြ ဖရီးကစ္ေတြ၊ အလိမ္အေခါက္၊ သက္လံု၊ ၾကံ့ခိုင္မွဳ၊ နည္းစနစ္ ၊ အားကစားစိတ္ဓါတ္ စတဲ့ အဂၤ ါရပ္ေတြ ျပည့္စံုဖို ့လိုအပ္ပါတယ္။ ကဗ်ာေရးသူကလည္း ဒီလိုပါပဲ။ ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ ကြ်န္ေတာ္ေလ့လာထားသေလာက္ သိသေလာက္ ဥာဏ္မီသေလာက္နဲ ့ ဂိုးရွဴးဖို ့ဘယ္ေၿခညာေၿခေတာ့ ေရြးေနမွာ မဟုတ္ပါဘူး။

ေက်ာ္ဦး(လႈိင္) - ကၽြန္ေတာ္ေရးလုိက္သမွ်ကေတာ့ စိတ္ခံစားမႈေပၚထင္ဟပ္လာတဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကုိခ်ေရးပစ္တာမ်ားပါတယ္။ ေနစဥ္ေတြ႕ေနရတဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္ရဲ႕ နာက်င္မႈေတြရယ္ ကုိယ္ပုိင္တဲ့ လြပ္လြပ္လပ္လပ္ ခံစားမႈေတြ အဲဒီကမွ ကဗ်ာတည္ေဆာက္ပုံကုိ အရုိးရွင္းဆုံး တင္ျပႏုိင္မယ့္ဘာသာစကားမ်ဳိးေတြ သုံးျဖစ္ပါတယ္။ လူ႕ပတ္ဝန္းက်င္ကုိ ထင္ဟပ္ျပႏုိင္ဖုိ႕ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ ကဗ်ာေတြ ေရးေနရအုံးမွာပါပဲ။


၆။ ျမန္မာႏုိင္ငံက ကြန္ဆက္ျခဴရယ္၊ အယ္လ္ပီ စသျဖင့္နဲ႔ ပုိ႔စ္္ေမာ္ဒန္ ပထမမ်ဳိးဆက္ စာေပအယူအဆေတြကုိ လက္ခံယုံၾကည္တဲ့ ကဗ်ာဆရာေတြမွာ ကဗ်ာဆရာရဲ့ တစ္သီးပုဂၢလအာရုံခံစားမႈကုိ အဓိကမထားတဲ့၊ ေခတ္စနစ္လူမႈ၀န္းက်င္ရဲ့ အေၾကာင္းအရာ အျဖစ္အပ်က္ေတြကုိ မ်က္ကြယ္ျပဳခ်င္တဲ့ အယူအဆမ်ဳိးေတြ ရွိေနၾကတယ္။ တကယ္ေတာ့ အဲဒီ အယူအဆေတြက ၁၉ ရာစုအလယ္ပုိင္းေလာက္က ျပင္သစ္နဲ႔ အဂၤလန္ႏုိင္ငံေတြမွာ ေခတ္စားခဲ့တဲ့ Aestheticism ရဲ့ စာေပအႏုပညာ အယူအဆေတြ။ Oscar Wilde တုိ႔လို ကုိယ္တုိ႔ဆီမွာဆုိရင္ ဆရာသစာနီတုိ႔လိုေပ့ါ အႏုပညာရသအဓိက၀ါဒီေတြက သန္႔စင္တဲ့ အႏုပညာဟာ
လူမႈေရး၊ ႏုိင္ငံေရး၊ ကုိယ္က်င့္တရားဆုိင္ရာ ဆုံးမသြန္သင္မႈေတြနဲ႔ မေရာေထြးသင့္ဘူးလို႔ ယူဆခဲ့ၾကတယ္။ အႏုပညာဟာ အႏုပညာအတြက္ဆုိတဲ့ ေၾကညာခ်က္က Aestheticism ရဲ့ အႏွစ္ခ်ဳပ္ အယူအဆေပ့ါ။ ညီေလးတုိ႔ အျမင္ကေရာ...ကဗ်ာအႏုပညာမွာ ကဗ်ာဆရာရဲ့ တစ္သီးပုဂၢလ အာရုံခံစားမႈနဲ႔ ေခတ္စနစ္လူမႈ၀န္းက်င္အေပၚ အျမင္ေတြ ပါသင့္ မပါသင့္။

ကုိသွ်ား - ေတြ႕ေနရသမွ်ကဗ်ာအမ်ားစုဟာ တစ္သီးပုဂၢလ အာရုံခံစားမႈနဲ႔ေခတ္စနစ္လူမႈ၀န္းက်င္အေပၚ အျမင္ေတြကို ေရးၾကတာပါ။ ကြၽန္ေတာ္က တစ္သီးပုဂၢလ အာရုံခံစားမႈနဲ႔ေခတ္စနစ္လူမႈ၀န္းက်င္အေပၚ အျမင္ေတြမပါဘဲ ကဗ်ာေရးလို႔ မရဘူးလို႔ ယံုၾကည္တယ္။

လင္းလက္တာရာ - ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားတစ္ခုခ်င္းစီမွာ ေယ်ဘူယ်သြင္ျပင္ လကၡဏာေတြ၊ ေဒါက္တိုင္ေတြ ကေတာ့ သူ ့အယူအဆနဲ ့သူ ရွိေနတာပဲ။ မတူညီနိုင္ပါဘူး။ ကဗ်ာစားသံုးသူခ်င္းလည္း မတူညီနိုင္ပါဘူး။ အသီးအရြက္ၾကိဳက္သူနဲ ့အသားငါးၾကိဳက္သူ။ ကိုယ္က အသားငါး မစားလို ့အသားငါးစားသူေတြကို ရန္လုပ္ေစာ္ကားထိုင္ဆဲ မေနသင့္ဘူးေလ။ ပြဲေတာ္အုပ္ ဥပမာလို ပဲေပါ့ဗ်ာ။ ကိုယ္ၾကိဳက္တဲ့ဟင္း ေရြးနွိဳက္စားရံုပါပဲ။ ယဥ္ေက်းမွဳ ေခတ္စနစ္နဲ ့မ်က္ေမွာက္ေခတ္ လူမွဳအဖြဲ ့အစည္း အေၾကာင္းခ်င္းရာေတြက ေန ့စဥ္နဲ ့အမွ် လူသားေတြ အေပၚ ရိုက္ခတ္ေနပါတယ္။ ေရွာင္လႊဲလို ့မလြတ္ပါဘူး။ ဒါေတြရဲ့ ေကာင္းက်ိဳး ဆိုးက်ိဳးကိုလည္း ကြ်န္ေတာ္တို ့အေနနဲ ့မီးေမာင္းထိုးျပသင့္တယ္။ ရွဳျမင္သံုးသပ္သင့္ပါတယ္။ ' ငါ ' ဗဟိုျပဳကိစၥေတြကလည္း ခုထိ အျငင္းအခုန္ေကာင္းတုန္းပါပဲ။ ' ငါ' နဲ ့ 'ငါ ့ခံစားမွဳ ဟာ ပင္မေရစီးေခတ္ေပၚကဗ်ာမွာ အဓိက ဇာတ္ေဆာင္ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ေခတ္ျပိဳင္ကဗ်ာတခ်ိဳ ့က 'ငါ' ဗဟိုျပဳေတြကို နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ ့ေဖ်ာက္ဖ်က္ၾကိဳးစားလာၾကတယ္။ ငါ' ကို ေဆာက္သြားနဲ ့တစ္ခ်က္ျပီးတစ္ခ်က္ဖဲ့ထုတ္ၾကတယ္။ ငါ' ပါေနခဲ့ရင္လည္း အဲဒီ 'ငါ' ဟာ 'ငါ ' ဗဟိုျပဳ ' ငါ' မျဖစ္ရေလေအာင္ ျပဳလုပ္ၾကတယ္။ ခုေနာက္ပိုင္းဆို Parody ပံုစံ 'ငါ' ေတြ ေခတ္ျပိဳင္ထဲမွာ ထြက္ေပၚလာျပန္တယ္။ ကြ်န္ေတာ့္တစ္ဦးတည္အျမင္အရ လူအုပ္ၾကီးထဲမွာ ေရာေနွာေပ်ာက္ဆံုးေနတဲ့လူသားရဲ့ Identity ကို ရွာေဖြတည္ေဆာက္တာကို လက္ခံပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကဗ်ာဆရာတစ္ဦးတည္းမွာပဲ 'ငါ' ဗဟိုျပဳကဗ်ာေတြ ခ်ည္းပဲ ျဖစ္ေနတယ္ ဆိုရင္ေတာ့ ျငီးေငြ ့စရာေကာငိးျပီး ကဗ်ာအနုပညာအျမင္ အရ ေဘာင္က်ဥ္းလြန္းေနမွာပါ။ ဒီလိုပါပဲ ကဗ်ာေဗဒအယူအဆေတြအရ 'ငါ'ကို လံုးဝၾကီး ပစ္ပယ္ထားျပန္ရင္လည္း ကဗ်ာေဗဒအယူအဆေတြအရ မွန္ကန္ေပမယ့္ အနုပညာအျမင္အရေတာ့ ေဘာင္က်ဥ္းေနဦးမွာပဲ။ ငါ ဆိုတာ အတၱပါပဲ။ ကဗ်ာေရးသူေတြဟာ ပုထုဇဥ္ေတြပါပဲ။ ပုထုဇဥ္မွန္ရင္ အတၱနဲ ့မကင္းပါဘူး။ ” ငါ ” ဗဟိုမၿပဳတဲ့ ကဗ်ာေတြကေရာ ငါ့ကဗ်ာမွာ “ငါ“ ဗဟိုမၿပဳေအာင္ ေရးမယ္ကြာ။ ငါ့ ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားမွာ “ငါ” ကိုဖဲ့ထုတ္မယ္ကြာ ဆိုတဲ့ “ငါ“ အတၱၾကီး ပါေနၿပီမဟုတ္လား။ ဆိုေတာ့ ကဗ်ာေရးသူမွာ အတၱမကင္းစင္ေသးသမွ် ကဗ်ာအနုပညာမွာ “ ငါ” ကင္းစင္တယ္လို ့ယူဆလို ့ရပါ့မလား။ ကဗ်ာနဲ ့ကဗ်ာေရးသူကို ပူးတြဲ မၿမင္သင့္ဘူးဆိုေပမယ့္ လူဆိုတာ အတၱနဲ ့မကင္းေၾကာင္း ေၿပာၿပတာပါ။ အနုပညာ က အရမ္းကို က်ယ္ၿပန္ ့နက္ရိွဳင္းပါတယ္။ ကဗ်ာဆရာေတြရဲ့ အတၱေၾကာင့္ က်ဥ္းေၿမာင္းေနရတာပါ။ အနုပညာမွာ အရာအားလံုးပါသင့္ပါတယ္။ အနုပညာကို မကန္ ့သင့္ပါဘူး၊ မသတ္သင့္ပါဘူး၊ မကန္ ့သတ္သင့္ပါဘူး။ ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ ' ငါ' ကို လံုးဝ ပစ္ပယ္လိုက္တာမ်ိဳး မရွိပါဘူး။ တစ္ခါတေလ ဇာတ္ေဆာင္၊ တစ္ခါတေလ ျဖတ္ေလွ်ာက္ပါပဲ။ အနုပညာဟာ ၿပည္သူအတြက္၊ မဟုတ္ေသးပါဘူး၊ အနုပညာဟာ အနုပညာရွင္အတြက္ ၊ မဟုတ္ေသးပါဘူး၊ အနုပညာဟာ အနုပညာအတြက္၊ မဟုတ္ေသးပါဘူး။ အနုပညာဟာ အဲဒီအရာေတြ အားလံုးအတြက္ပါ။

ေက်ာ္ဦး(လႈိင္) - ကဗ်ာဆရာရဲ့တစ္သီးပုဂၢလ အာရုံခံစားမႈနဲ႔ ေခတ္စနစ္လူမႈ၀န္းက်င္အေပၚ အျမင္ေတြ ပါသင့္တယ္လုိ႕ကၽြန္ေတာ္ျမင္ပါတယ္။ ဒီေန႕ေခတ္ရဲ႕ နာက်င္မႈေတြကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕လည္းခံစားေနၾကရတာပဲ။

၇။ ကုိယ့္ အျမင္ေျပာရရင္ ျမန္မာစာေပေလာကမွာ Realism အယူအဆနဲ႔ တန္ဖုိးစံႏႈန္းေတြကုိ စြဲလမ္းဆုပ္ကုိင္ထားတဲ့ အယ္ဒီတာေတြနဲ႔ စာေရးဆရာေတြ ရွိေနလို႔ ျမန္မာ၀တၳဳတုိ/ အက္ေဆး အေရးအသားေတြဟာ Realism နယ္ပယ္ထဲမွာပဲ ပိတ္မိေနၾကၿပီး ျမန္မာစကားေျပယဥ္ေက်းမႈ အသစ္ဖြံၿဖဳိးတုိးတက္မႈ မရွိဘဲ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ရပ္တန္႔ေနတာလို႔ ျမင္မိတယ္။ ၁၉၉၅ ၀န္းက်င္ကေန ၂၀၀၅ ေလာက္အထိ ေခတ္စားရွင္သန္ခဲ့တဲ့ ေမာ္ဒန္နဲ႔ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ စကားေျပေတြကေတာ့ ျခါင္းခ်က္ေပါ့ေလ။ ကဗ်ာအႏုပညာမွာ ဆုိရင္လည္း Modern Conservative ျဖစ္ေနတဲ့ ၀ါရင့္ ၀ါႏုကဗ်ာဆရာေတြ၊ အယ္ဒီတာေတြ ကဗ်ာဖတ္ ပရိသတ္ေတြ ရွိေနၾကေသးတယ္ ထင္တယ္။ အဲဒီလို Modern Conservative ေတြကုိ ျမန္မာကဗ်ာယဥ္ေက်းမႈ ဖြံ႔ျဖဳိးတုိးတက္ေရးကုိ မလိုလားတဲ့သူေတြ၊ အေႏွာင့္ အယွက္ အဟန္႔အတား ျဖစ္ေစမယ့္ သူေတြလို႔
ဆုိႏုိင္မလား။

ကုိသွ်ား - ကြၽန္ေတာ္ေတာ့ အဲဒီလို မထင္ဘူး။ေမာ္ဒန္ေခတ္ဦးကိုပဲ ျပန္ၾကည့္ရင္ ဘယ္ေလာက္ခက္ခဲၾကမ္းတမ္းခဲ့သလဲ။အခ်ိန္တန္ေတာ့လည္း အခုမဂၢဇင္းစာမ်က္ႏွာေတြေပၚမွာ ကဗ်ာအမ်ားစုဟာ (ေကာင္းတာညံ့တာႀကိဳက္တာမႀကိဳက္တာက တစ္ပိုင္းေပါ့) ေခတ္ေပၚကဗ်ာေတြခ်ည္းပါပဲ။အဲဒီလိုပဲ တျဖည္းျဖည္းေတာ့ ေရႊ႕ယူၾကရမယ္လို႔ထင္ပါတယ္။ ေခတ္အဆက္ဆက္ေပါ့ ေဖာက္ထြက္တဲ့လူက ေဖာက္ထြက္မယ္။ပိတ္တဲ့လူက ပိတ္မယ္။ဒါေတြက မဆန္းပါဘူး။ စကားေျပကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေျပာရရင္ Realism အယူအဆနဲ႔ တန္ဖုိးစံႏႈန္းေတြကုိ စြဲလမ္းဆုပ္ကုိင္ထားတဲ့ အယ္ဒီတာေတြနဲ႔ စာေရးဆရာေတြ ရွိေနတာတစ္ခုတည္းနဲ႔ ျမန္မာ၀တၳဳတုိ/ အက္ေဆး အေရးအသားေတြဟာ Realism နယ္ပယ္ထဲမွာပဲ ပိတ္မိေနၾကတယ္ ေျပာလို႔ရမယ္မထင္ဘူး။အခုေနာက္ပိုင္းမွာ စကားေျပအေရးအသားသစ္ေတြကို ဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ားက အင္တိုက္အားတိုက္ ေရးေနသလဲဆိုတာကို ျပန္ၾကည့္ဖို႔ လိုမယ္ထင္ပါတယ္။ကြၽန္ေတာ္ကေတာ့ အမ်ားႀကီး သိပ္မေတြ႕မိဘူး။ကြၽန္ေတာ္ စာဖတ္အားနည္းတာေၾကာင့္ မေတြ႕မိတာလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။

လင္းလက္တာရာ -  ျမန္မာစကားေျပေတြဟာ ျမန္မာကဗ်ာေတြထက္ တိုးတက္မွဳ ေနွာင့္ေနွး ေနတာ အားလံုးမ်က္ျမင္ပါပဲ။ စကားေျပမွာက realism ေတြ အားေကာင္းေမာင္းသန္ျဖစ္ဆဲပါပဲ။ ဒါဟာ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ျဖစ္နိုင္ပါတယ္။ အေမွာင္ေခတ္မွာ နွစ္ရွည္ၾကာၿမင့္စြာ နစ္ၿမဳပ္ခဲ့တာေတြရဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲ ရလဒ္ လို ့လည္း ေၿပာနိုင္တာပဲ။ ဆန္းသစ္တဲ့ စကားေျပေရးဟန္ေတြ၊ ေမာ္ဒန္နဲ ့ပို ့စ္ေမာ္ဒန္ စကားေျပေတြ ေရးသားခဲ့/ ေနသူ အမ်ားစုဟာ ကဗ်ာဆရာေတြ ျဖစ္ေနတာကလည္း ထည့္စဥ္းစားသင့္တဲ့အခ်က္ပါ။ modern conservative ေတြကို ျမန္မာကဗ်ာယဥ္ေက်းမွဳ ဖြံ ့ျဖိဳးတိုးတက္ေရးမွာ အေနွာက္အယွက္ အဟန္ ့အတား ျဖစ္ေစမယ့္ သူေတြလို ့ကြ်န္ေတာ္ မသတ္မွတ္ခ်င္ပါဘူး။ အနည္းနဲ ့အမ်ားေတာ့ အေနွာက့္အယွက္ အတားအဆီး ၿဖစ္ခ်င္ၿဖစ္မယ္။ ဒါေပမယ့္ ကိုယ့္ပန္းတိုင္ရိွရာ ကိုယ့္ယံုၾကည္မွဳကို ခိုင္ခိုင္မာမာ မေလ်ာ့ေသာဇြဲနဲ ့ကိုယ့္လမ္းကိုယ္ေဖာက္သြားမယ္ဆိုရင္ အေကာင္းဆံုးအေနအထားတစ္ခုကို ရရွိလာမွာပါပဲ။ အနုပညာဟာ စစ္အစိုးရမွ မဟုတ္တာ။ ဟစ္ပ္ေဟာ့ပ္ေတြ ေအာင္ျမင္ဖို ့ေရာ့ခ္ေတြ အမွိဳက္ေတာင္းထဲ/ ေရဆိုးေျမာင္းထဲ ထိုးက်ေပးလိုက္ရတာမွ မဟုတ္တာ။ အနုပညာယဥ္ေက်းမွဳအသစ္ေတြ ေပၚထြန္းဖို ့အနုပညာယဥ္ေက်းမွဳအေဟာင္းေတြ မီးရွိဳ ့ဖ်က္စီး ပစ္ဖို ့မလိုပါဘူး။ အနုပညာယဥ္ေက်းမွဳ အေဟာင္းေတြဟာ တေလးတစား တျမတ္တနိုး ထိန္းသိမ္းထားသင့္တဲ့ အရာေတြပါ။

ေက်ာ္ဦး(လႈိင္) - အဟန္႕အတားလုိ႕ေတာ့ကၽြန္ေတာ္မျမင္ပါဘူး။ အားလုံးဟာ ကုိယ့္ယုံၾကည္ခ်က္နဲ႕ကုိယ္ပဲ ကဗ်ာယဥ္ေက်းမႈဟာေခတ္ရဲ႕အလုိအရ ေျပာင္းလဲတုိးတက္လာတာကုိ ဘာနဲ႕မွ တားလုိ႕မရႏုိင္ဘူး ထင္ပါတယ္ အစ္ကုိ။


၈။ အြန္လိုင္း ကဗ်ာယဥ္ေက်းမႈဘက္ တစ္ခ်က္ေလာက္ လွည့္ၾကည့္လိုက္ရေအာင္။ အြန္လိုင္းက ကဗ်ာဆရာေတြနဲ႔ ကဗ်ာေတြအေပၚ ညီေလးတုိ႔ အျမင္ကုိ အုပ္စုနဲ႔ အမ်ဳိးအစားေတြ ခြဲျခားေ၀ဖန္ေပးပါ။ အြန္လိုင္းနဲ႔ ပရင့္တ္မီဒီယာ ပဋိပကၡ ကိစၥ၊ အႏုပညာဗီဇနဲ႔ ကဗ်ာဖန္တီးမႈ အေတြ႔အၾကဳံ အႏုအရင့္ကိစၥ၊ အယ္ဒီတာ မရွိတဲ့ မီဒီယာျဖစ္တဲ့အတြက္ ကုိယ့္ကဗ်ာကုိယ္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေရးလို႔ရေနတဲ့ အခြင့္အလမ္းရဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲ ေကာင္းက်ဳိး ဆုိးက်ဳိး၊ အနုပညာ အဆင့္အတန္း သိပ္မရွိတဲ့ ကဗ်ာေတြေအာက္က Like & Comment ကိစၥေတြက အစေပ့ါ။

ကုိသွ်ား - အြန္လိုင္းကဗ်ာယဥ္ေက်းမႈဟာ ဘာလဲဆိုတာ ကြၽန္ေတာ္ ေသေသခ်ာခ်ာ မသိပါဘူး။အခုေနာက္ပိုင္းကေတာ့ အြန္လိုင္းရယ္ ပရင့္ထ္ရယ္လို႔ သီးျခားကန္႔သတ္ခြဲထားလို႔ မရေတာ့ဘူး။အြန္လိုင္းမွာ ေရးတဲ့ကဗ်ာဆရာ/မေတြကလည္း ပရင့္ထ္မွာ ၀င္ေရးလို႔ရတာပဲ။ ပရင့္ထ္မွာ ေရးေနတဲ့ကဗ်ာဆရာ/မေတြကလည္း အြန္လိုင္းေပၚ တက္လာၾကပါၿပီ။အြန္လိုင္းမီဒီယာဟာ အယ္ဒီတာ မရွိတဲ့ မီဒီယာျဖစ္တဲ့အတြက္ ကုိယ့္ကဗ်ာကုိယ္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေရးလို႔ရေနတဲ့ အခြင့္အလမ္းရဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲေတြကေတာ့ အေတြးရဲရဲအေရးရဲရဲလူငယ္ကဗ်ာဆရာ/မအေျမာက္အမ်ားထြက္ေပၚလာျခင္း၊ ကဗ်ာထဲမွာ သမၼတဦးသိန္းစိန္အပါအ၀င္လမ္းေဘးေခြးေလေခြးလြင့္ေတြကိုအထိ လြတ္လပ္စြာ ဆဲေရးပိုင္ခြင့္ရွိတဲ့အတြက္ အဲဒီအခြင့္အေရးကို အျပည့္အ၀ အသံုးခ်ျခင္း၊ကိုယ္စမ္းသပ္ခ်င္တဲ့ပံုသ႑ာန္ အေၾကာင္းအရာကို စိတ္ႀကိဳက္ ေရးးသားျပခြင့္ရွိျခင္း.....အမ်ားႀကီးပါပဲ။အုပ္စုနဲ႔အမ်ဳိးအစားကို ခြဲျခားေျပာရရင္ ကြၽန္ေတာ္ သိေနတဲ့ ကဗ်ာေရးသူ/ဆရာ/မေတြကိုက အမ်ားႀကီးျဖစ္ေနတယ္။ကြၽန္ေတာ္ မသိတဲ့ကဗ်ာေရးသူ/ဆရာ/မေတြက ေထာင္ေသာင္းခ်ီေနမွာ။
အဲဒါကိုေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ မေျပာဘဲ ခ်န္ထားခဲ့ပါတယ္။အနုပညာ အဆင့္အတန္း သိပ္မရွိတဲ့ ကဗ်ာေတြေအာက္က Like & Comment ကိစၥေတြကိုေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ ေတာ္ေတာ္ကို ႀကိဳဆိုလက္ခံပါတယ္။ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အခုလက္ရွိခပ္ညံ့ည့ံကဗ်ာေတြလို႔ အမ်ားလက္ခံထားတဲ့လက္ရာေတြကို ေရးသားဖန္တီးထုတ္လုပ္ေနသူ တစ္ေယာက္ဟာ
အဲဒီလို အားေပးၾကမ္းတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွာ တိုင္းျပဳျပည္ျပဳကမၻာေက်ာ္ကဗ်ာဆရာ/မတစ္ေယာက္ ျဖစ္မလာႏိုင္ဘူးလို႔ ဘယ္သူမွ မေျပာႏိုင္လို႔ပါပဲ။

လင္းလက္တာရာ - ပြင့္လင္းျမင္သာမွဳနဲ ့နည္းပညာတိုးတက္မွဳေတြရဲ့ အက်ိဳးရလဒ္က အြန္လိုင္းမွာ ကဗ်ာေရးသူေတြ အံုနဲ ့က်င္းနဲ ့ျဖစ္လာတာပါပဲ။ အြန္လိုင္းက ရွိနွင့္ျပီးသား လူငယ္ေတြအျပင္ ပရင့္တ္သမားေတြပါ အြန္လိုင္းေပၚေရာက္လာေတာ့ အေတာ္ကို ျမိဳင္လာပါတယ္။ အုပ္စုေတြ အမ်ိဳးအစားေတြကေတာ့ အတိအက် မေျပာနိုင္ပါဘူးဗ်ာ။ အစံုပလံုပါပဲ။ ကြ်န္ေတာ္ သိသေလာက္ေတာင္ လူငယ္ကဗ်ာေရးသူေတြ ေတာ္ေတာ္ၾကီးကို မ်ားေနတယ္။ နာမည္ေတြ အရမ္းမ်ားလြန္းလို ့ကြ်န္ေတာ္ အကုန္မေျပာနိုင္လို ့ခ်န္လွပ္ပရေစ။ ေတြ ့မိတဲ့ ကဗ်ာအမ်ိဳးအစား အမ်ားစုကေတာ့ ေခတ္ေပၚကဗ်ာ၊  lp နဲ ့ lp ႏြယ္ကဗ်ာေတြ ၊ နီယိုေမာ္ဒန္နဲ ့ ပို ့စ္ေမာ္ဒန္၊  စကားေျပ၊ စမ္းသပ္၊  ေကာ့လာ့ဂ်္၊  ဖလာ့ဖ္ေတြ၊ hybrid ေတြ။ ဆူရီရယ္၊ ဒီဂ်စ္တယ္ ကဗ်ာေတြ၊ အစံုပါပဲ။ အနည္းနဲ ့အမ်ားပဲကြာတာပါ။ အြန္လိုင္းနဲ ့ပရင့္တ္ကေတာ့ အရင္ေလာက္ အဖုအထစ္ေတြ သိပ္မရွိေတာ့ဘူးပါဘူး။ သမီးရည္းစားအဆင့္ေတာင္ ေရာက္ေလာက္ပါၿပီ။ ပရင့္တ္သမားေတြ အြန္လိုင္းေပၚ ေရာက္လာသလို အြန္လိုင္းသမားေတြလည္း ပရင့္ေပၚတက္လွမ္းေနၾကပါျပီ။ မဂၢဇင္းေတြ အီးေမးလ္လိပ္စာေတြ အသံုးၿပဳလာတာ အြန္လိုင္းနဲ ့ပရင့္ကြာဟ မွဳကို က်ဥ္းေၿမာင္းေစတာပါပဲ။ မဂၢဇင္းတိုင္းလိုလို အီးေမးလ္လိပ္စာေတြ သံုးလာနိုင္မယ္ဆိုရင္ အြန္လိုင္းေပၚက လူငယ္ကဗ်ာဆရာေတြ ပရင့္တ္ေပၚ ခပ္စိပ္စိပ္ၿမင္လာနိုင္ပါတယ္။ အြန္လိုင္းခ်ည္းသက္သက္ ေရးသားေနတဲ့ လူငယ္ေတြလည္း ရွိေနပါေသးတယ္။ အြန္လိုင္းရဲ့ အားသာခ်က္က ကိုယ့္အျမင္ကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ခ်ျပလို ့ရတယ္။ ဒ့ါက ကဗ်ာအနုပညာ ကို ပိုျပီး က်ယ္ျပန္ ့ေစတဲ့အခ်က္ေပါ့။ ဖက္သူဆီက ခ်က္ခ်င္း တုန္ ့ျပန္မွဳရတယ္။ ပရင့္တ္မွာဆို ကိုယ့္ကဗ်ာ စာဖတ္သူဆီေရာက္ဖို ့အဆင့္ဆင့္ ေက်ာ္ျဖတ္ရတယ္။ အယ္ဒီတာက မၾကိဳက္လို ့ပလံုစြက္လိုက္ရင္ ကိစၥျပတ္ေရာ။ ဆိုးက်ိဳးကေတာ့ ပရမ္းပတာ နိုင္လာတယ္။ မင္းမဲ့ဆန္လာတယ္။ copy paste ေတြကလည္း ေခတ္စားေတာ့ ခပ္တည္တည္ ကေလာင္ ေျပာင္းတပ္ခံရတာေတြ ေပါ့။ like ေတြ comment ေတြကိစၥကေတာ့ ကဗ်ာေရးသူအတြက္ အားအင္ ျဖစ္ေစနိုင္သလို like ေတြ comment ေတြ ထဲမွာေပ်ာ္ဝင္မသြားဖို ့လည္း သတိထားသင့္မယ္ထင္တယ္။ အြန္လိုင္းမွာလည္းသာမန္ကဗ်ာဖတ္ပရိသတ္မ်ားပါတယ္။ ေခတ္ေပၚကဗ်ာေကာင္းတစ္ပုဒ္ဟာ ေခတ္ၿပိဳင္ကဗ်ာေကာင္းတစ္ပုဒ္ထက္ like ေတြ၊ commentေတြ ၊ share ေတြ ပိုရေနတာ အထင္းသားပါ။ ပရိသတ္အၾကိဳက္ လိုက္ေရးေနမယ္ဆိုရင္လည္း တိုးတက္သင့္တာေတြ ေနာက္က်သြားနိုင္ပါတယ္။ လူငယ္ကဗ်ာေရးသူအမ်ားစုကေတာ့ သူတို ့ေရွ ့က တတ္သိနားလည္တဲ့ ဆရာသမားေတြရဲ့ အၿပဳသေဘာဆန္တဲ့ comment ေတြ ကို ပိုၿပီးဆာေလာင္တတ္ၾကပါတယ္။ တန္ဖိုးထားတတ္ၾကပါတယ္။

ေက်ာ္ဦး(လႈိင္) - အြန္လုိင္းကဗ်ာေတြမွာကဗ်ာကုိတစုိက္မတ္မတ္ေရးေနတဲ့ လူငယ္/လူၾကီး ကဗ်ာဆရာေတြ ရွိပါတယ္။ အဲဒီလူေတြေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကလည္း အခုဆုိ စာမ်က္ႏွာေတြေပၚမွာ ေတြ႕ေနရပါျပီ။ အြန္လုိင္းနဲ႕ပရင့္ ကိစၥေတြကလည္း ေအးေအးေဆးေဆး ျဖစ္သြားၾကတယ္။ အႏုပညာဗီဇနဲ႕ ကဗ်ာဖန္တီးမႈ အေတြ႕အၾကံဳကေတာ့ကၽြန္ေတာ္လည္း ဖတ္တုန္း ေလ့လာတုန္းပဲ ရွိပါေသးတယ္။ ကဗ်ာေတြလုိင္းေပၚမွာလြပ္လြပ္လပ္လပ္ေရးလုိ႕ရတဲ့ေကာင္းက်ဳိးက ကဗ်ာအေကာင္းစားေတြကုိအြန္လုိင္းေပၚမွာေတြ႕ေနရတာပါပဲ။ ဆုိးက်ဳိးကေတာ့ အစ္ကုိေျပာသလုိ  အႏုပညာခ်ဳိ႕တဲ့ေနတဲ့ ကဗ်ာေတြနဲ႕ ပုဂၢိဳလ္ေရးLike & comment ယဥ္ေက်းမႈေတြ ထြန္းကားလာတာပါပဲ..။ ဒီထက္ပုိဆုိးတာကနာမည္ရျပီးသား ကေလာင္နာမည္ေတြကုိ စာလုံးေပါင္းေလးလြဲရုံေလာက္ေပးျပီး နာမည္ယူေနတဲ့အတုေတြ ေပၚလာတာ အဆုိးဆုံးပဲ အစ္ကုိရာ။


၉။ ျမန္မာကဗ်ာေလာကမွာ ကဗ်ာခ်ဥ္းကပ္ခံစား ေ၀ဖန္မႈ လုပ္ၾကတဲ့အခါ တန္ဖုိးထား နားလည္ခံစားမႈ( Appreciation ) နဲ႔ ေကာင္းဆုိး ေ၀ဖန္ ခ်ဥ္းကပ္သုံးသပ္( Criticize ) လုပ္တာ ဆုိၿပီး ႏွစ္မ်ဳိးႏွစ္စားလုံး လုပ္ေဆာင္ၾကတာ ေတြ႔ရတယ္။ ဆရာျမဇင္၊ ဆရာ မင္းလွညြန္႔ၾကဴး၊ ဆရာမ်ုဳိးသန္႔၊ ကုိမင္းခက္ရဲ၊ သူရနီတုိ႔ရဲ့ ကဗ်ာခ်ဥ္းကပ္မႈေတြက Criticize ဘက္ကုိ အေလးသာၿပီး ဆရာေမာင္သာခ်ဳိနဲ႔ ကုိ ေအာင္ခင္ျမင့္တုိ႔က Appreciation ဘက္ကုိ အေလးသာတယ္လို႔ ကုိယ္ ျမင္တယ္။ ျမန္မာကဗ်ာေ၀ဖန္ေရးအေပၚ ညီေလးတုိ႔ရဲ့ အျမင္။ ၿပီးေတာ့ အခု ႏွစ္ပုိင္း အြန္လုိင္းမွာ သေဘာထားအျမင္မ်ုဳိးစုံနဲ႔ လူေျပာသူေျပာမ်ားေနတဲ့ ေမာင္ဂ်ဳိကာရဲ့ ကဗ်ာခ်ဥ္းကပ္မႈေတြနဲ႔ လူမႈေရး ေ၀ဖန္ခ်က္ေတြအေပၚ အျမင္။

ကုိသွ်ား - Appreciation လုပ္တာပဲျဖစ္ျဖစ္ Criticize လုပ္တာပဲျဖစ္ျဖစ္ ျမန္မာကဗ်ာေလာကအတြက္
အတိအက် လိုအပ္ပါတယ္။ဘာမွမလုပ္တာကိုပဲ မလိုအပ္တာပါ။အခုေနာက္ပိုင္းမွာဆိုရင္ ကဗ်ာေတြကို ခ်ဥ္းကပ္ခံစားျပထားတာ
ေတြေရာ၊အေကာင္းအဆိုး ေ၀ဖန္သံုးသပ္ျပတာေတြေရာ မေတြ႕ရသေလာက္ နည္းပါးေနတာကိုေတာ့ အားလံုး သတိျပဳမိမယ္
ထင္ပါတယ္။တတ္သိနားလည္တဲ့ဆရာဆရာမမ်ား စြမ္းေဆာင္ေစခ်င္ပါတယ္။ေမာင္ဂ်ဳိကာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေျပာရရင္ေတာ့ သူ႕အေရးအသားေတြကို ၾကည့္ရံုနဲ႔ သူဟာ ကဗ်ာေဗဒေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ကဗ်ာခံစားမႈမွာပဲ ျဖစ္ျဖစ္ အဆင့္အတန္း
နိမ့္က်သူတစ္ေယာက္မဟုတ္ဘူးဆိုတာ သိသာပါတယ္။ပုဂၢိဳလ္ေရးေ၀ဖန္ခ်က္ေတြ ေလွ်ာ့လိုက္ရင္ ေမာင္ဂ်ဳိကာရဲ႕ေဆာင္းပါးေတြ
ဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ျမန္မာကဗ်ာေလာကအတြက္ တစ္နည္းတစ္ဖံု အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈရွိလာလိမ့္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။

လင္းလက္တာရာ - Appreciation ေရာ Criticize ေရာ နွစ္ခုစလံုး လိုအပ္ပါတယ္။ ေဝဖန္ဆန္းစစ္မွဳ ေတြ ရွိမွလည္း တိုးတက္မွဳ ေတြ ရွိမွာပါ။ အခုအေၿခအေနက ကဗ်ာေဝဖန္ေရးသမားက ေဗဒါ တစ္ပင္ဆို ကဗ်ာေရးသားသူက ဘဲအုပ္ တစ္ရာ နွစ္ရာ အေနအထားကို ေရာက္ေနသလိုပဲ။ ေဝဖန္ေရး ဆိုရာမွာလည္း ခ်စ္သူကို သာေစ မုန္းသူကို နာေစ ၾကီးကေတာ့ လံုးဝကို မရွိသင့္တဲ့ အရာပါ။ သမာသမတ္ရွိဖို ့အေရးၾကီးပါတယ္။ ပုဂၢိဳလ္ေရး ေဝဖန္မွဳေတြမလုပ္ပဲ စာေပအနုပညာေပၚမွာပဲ အကယ္ဒမစ္က်က် လုပ္ေဆာင္ရင္ေတာ့ ဒါဟာ  တကယ္ေလးစားစရာပါပဲ။ ဆရာေဇာ္ေဇာ္ေအာင္၊ဆရာေဇယ်ာလင္း၊ဆရာေဇာ္ေဇာ္ထြန္းတို ့ရဲ့ ကဗ်ာဆိုင္ရာေဆာင္းပါးေတြ၊ ဆရာမင္းခက္ရဲ၊ ဆရာသူရနီ၊ ဆရာေအာင္ရင္ၿငိမ္း စတဲ့ ဆရာေတြရဲ့ ကဗ်ာခ်ဥ္းကပ္ေတြဟာ ေလ့လာသူလူငယ္ေတြအဖို ့အလြန္ကိုတန္ဖိုးရိွပါတယ္။ ကဗ်ာအၿမင္ေတြလည္း တိုးတက္ပြင့္လင္းလာပါလိမ့္တယ္။ ေမာင္ဂ်ိဳကာ နဲ ့ေမာင္ခ်ာလီကိုေတာ့  ပုဂၢိဳလ္ေရး တိုက္ခိုက္မွဳ ေတြကို ေလ်ာ့ျပီး ကဗ်ာေဝဖန္ေရး ေတြ ဆက္လုပ္ေပးပါလို ့ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။

ေက်ာ္ဦး(လႈိင္) - ကဗ်ာခ်ဥ္းကပ္ေတြကေတာ့ ေလးေလးစားစားနဲ႕အားေပးရမွာပါ။  ခ်စ္လုိ႕ရုိက္တာ ေကာင္းေစခ်င္လုိ႕ရုိက္တာမ်ဳိးေတြေပါ့အစ္ကုိ။ ၾကည့္မရလုိ႕ရုိက္တာဆုိရင္ေတာ့ ဘာမွေလးစားစရာ မရွိတဲ့လုပ္ရပ္ပါပဲ

၁၀။ ၂၀၁၀ အလြန္ ေခတ္ျပဳိင္ျမန္မာကဗ်ာ အခင္းအက်င္းမွာ ေခတ္ေပၚကဗ်ာ၊ အယ္လ္ပီ၊ ကြန္ဆက္ျခဴရယ္၊ စမ္းသပ္၊ ဖလာ့ဖ္၊ စကားေျပကဗ်ာ စသျဖင့္ ကဗ်ာအယူအဆ/ အမ်ဳိးအစားေတြ ရွိေနၾကတယ္။ ေခတ္ျပဳိင္ကဗ်ာ( Contemporary Poetry) ဆုိတဲ့ ေ၀ါဟာရအေပၚမွာလည္း အျမင္နဲ႔ ၀ိ၀ါဒ အမ်ဳိးမ်ုဳိး ကြဲျပားေနၾကတယ္လို႔ ထင္တယ္။ ကုိေဇာ္ေဇာ္ထြန္းကေတာ့ ေခတ္ၿပဳိင္ကဗ်ာလို႔ ျမန္မာလို မေျပာဘဲ Contemporary Poetry လုိ႔ အဂၤလိပ္လို တုိက္ရုိက္ သုံးႏႈန္းေျပာဆုိဖုိ႔ အၾကံေပးထားတယ္။ ေခတ္ၿပဳိင္ကဗ်ာဆုိတာ တခ်ဳိကဗ်ာဆရာေတြ ယူဆေနသလို ကဗ်ာအမ်ဳိးအစားသစ္ တစ္ခုလား။ ဒါမွမဟုတ္ ၂၀၁၀ အလြန္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အသစ္ျဖစ္ထြန္းလာတဲ့ ကဗ်ာအမ်ုဳိးအစားသစ္ေတြကုိ ျခဳံငုံေခၚေ၀ၚတဲ့ ပညာရပ္ဆုိင္ရာ ေ၀ါဟာရတစ္ခုလား။ ညီေလးတုိ႔ ဘယ္လို ခြဲျခားနားလည္ထားလဲ။ ညီေလးတုိ႔ အျမင္နဲ႔ဆုိရင္ ေခတ္ေပၚကဗ်ာကုိေရာ ၂၀၁၀ အလြန္ ေခတ္ၿပဳိင္ကဗ်ာစာရင္းထဲ ထည့္မလား။ ခ်န္ထားခဲ့ခ်င္လား။ ၿပီးေတာ့ လာမယ့္ ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခု အတြင္း ေခတ္ျပဳိင္ျမန္မာကဗ်ာရဲ့ အလားအလာ။ ဘယ္လို ကဗ်ာအမ်ဳိးအစားေတြ ဆက္လက္ ရွင္သန္ရပ္တည္ ေနႏုိင္မယ္ ထင္လဲ။ ဘယ္လို ကဗ်ာ အမ်ုဳိးအစားသစ္ေတြ အသစ္ ေပၚေပါက္ ထြန္းကားလာမယ္လုိ႔ ခန္႔မွန္း ထင္ေၾကးေပးမလဲ။

ကုိသွ်ား - ကြၽန္ေတာ္ ယူဆခ်င္တာကိုပဲ ေျပာပါ့မယ္...။အကိုေဇာ္ေဇာ္ထြန္းအႀကံျပဳသလို Contemporary Poetry လုိ႔ အဂၤလိပ္လို တုိက္ရုိက္သုံးသံုး ေခတ္ၿပိဳင္ကဗ်ာလို႔ပဲ သံုးသံုးေပါ့။အသစ္ျဖစ္ထြန္းလာတဲ့ ကဗ်ာအမ်ုဳိးအစားသစ္တိုင္းကုိ ျခဳံငုံေခၚေ၀ၚတဲ့ ပညာရပ္ဆုိင္ရာေ၀ါဟာရလို႔ေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ မယူဘူး။ အသစ္ျဖစ္ထြန္းလာတာေတြက ေခတ္ စနစ္ အာရံုခံစားပံု တစ္သီးပုဂၢလေ၀ဒနာ...အဲဒါေတြကို လံုး၀နီးပါး ပစ္ပယ္ထားတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေခတ္ၿပိဳင္ကဗ်ာလို႔ ကြၽန္ေတာ္ လက္မခံႏိုင္ေသးဘူး
ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ဆိုရင္ ေခတ္ေပၚကဗ်ာကိုလည္း ၂၀၁၀အလြန္ ေခတ္ၿပိဳင္ကဗ်ာစာရင္းထဲ ထည့္ခ်င္ပါတယ္။ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အခု ကြၽန္ေတာ္တို႔ ေတြ႕ရသေလာက္ အကိုေမာင္ေဆးရုိး၊အကိုႏိုင္မြန္
အကိုခရမ္း၊အကိုေမာင္ဖီလာ သူတို႔ရဲ႕ကဗ်ာေတြကို ေခတ္ၿပိဳင္ကဗ်ာစာရင္းထဲ ထည့္လို႔ရတဲ့ ေခတ္ေပၚကဗ်ာေတြလို႔ ကြၽန္ေတာ္
ယံုၾကည္လို႔ပါပဲ။ေခတ္ျပဳိင္ျမန္မာကဗ်ာရဲ့ အလားအလာကိုေတာ့ ကြၽန္ေတာ္ မခန္႔မွန္းတတ္ပါဘူး...။ဒါေပမယ့္ ဘယ္လိုကဗ်ာအမ်ဳိး
အစားသစ္ေတြပဲေပၚေပၚ ဘယ္လိုအယူအဆေတြပဲ ရွိေနပါေစ သူမ်ားလုပ္တိုင္း လိုက္လုပ္တတ္တဲ့ ေမ်ာက္လိုကဗ်ာဆရာတစ္ေယာက္ မျဖစ္ေအာင္ေတာ့ ကြၽန္ေတာ့္ကိုယ္ကြၽန္ေတာ္ အၿမဲသတိေပးေနပါတယ္။


လင္းလက္တာရာ - ေခတ္ျပိဳင္ ကဗ်ာ ဆိုတာ ေခတ္တစ္ေခတ္တည္းမွာ အျပိဳင္ေပၚထြက္လာတဲ့ ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားအကုန္လံုး ကို ၿခံဳငံုေခၚေဝၚတာ ၿဖစ္သလို ေခတ္ၿပိဳင္ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားအသစ္ေတြကို ရည္ညႊန္းတာလည္း ၿဖစ္တယ္ လို ့အၾကမ္းဖ်င္းသေဘာေပါက္ထားပါတယ္။ၿပီးေတာ့ ေခတ္ၿပိဳင္အေၾကာင္းခ်င္းရာေတြကို ေရးသားထားတဲ့ကဗ်ာေတြကိုလည္း ေခတ္ၿပိဳင္ကဗ်ာလို ့လည္း ေၿပာလို ့ရပါတယ္။ ေခတ္ေပၚကဗ်ာေတြကလည္း ေခတ္ၿပိဳင္အေၾကာင္းခ်င္းရာေတြ ေရးသားၾကေတာ့ ေခတ္ၿပိဳင္ကဗ်ာထဲ အက်ံဳးဝင္ေနမွာပါပဲ၊  ေခတ္ေပၚကဗ်ာကို ဘယ္သူေတြက ဘယ္လိုပဲထားခဲ့ ထားခဲ့ ပင္မေရစီးေၾကာင္းကေတာ့သူ ့အလွနဲ ့သူစီးဆင္းေနဦးမွာပါပဲ။ ေခတ္ေပၚသာမရိွခဲ့ဘူးဆိုရင္ ေခတ္ၿပိဳင္ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားအသစ္ေတြလည္း ေပၚလာစရာအေၾကာင္း မရိွပါဘူး။ ကြ်န္ေတာ္တို ့ရဲ့ မိခင္ၿမစ္မ,ၿဖစ္တဲ့ ေခတ္ေပၚကဗ်ာကိုေတာ့ ယန္ဇီၿမစ္လို မခန္းေၿခာက္ေစခ်င္ပါဘူး။ သူ အနုပညာနဲ ့သူ ၊သူ ့တန္ဖိုးနဲ ့သူ ဆက္လက္စီးဆင္းေစခ်င္ပါတယ္။ ဆရာေဇာ္ေဇာ္ထြန္းရဲ့ အၾကံေပးမွဳဟာ အေလးအနက္ထား ဝိုင္းစဥ္းစားစရာပါ။ ပညာရပ္ဆန္တဲ့ အတြက္ ကြ်န္ေတာ္ လက္လႊတ္စပယ္ မသတ္မွတ္ဝံ့ပါဘူး။ ဘယ္လိုကဗ်ာအမ်ိဳးအစားေတြ ဆက္လက္ရွင္သန္ရပ္တည္မလဲ ဆိုတာကေတာ့ ေျပာရခက္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ကိုယ္တိုင္က ကဗ်ာေလာဘၾကီးသူတစ္ေယာက္ဆိုေတာ့ ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားအကုန္လံုးကို ဆက္လက္ရွင္သန္ တိုးတက္ရပ္တည္ေစခ်င္ပါတယ္။ တစ္မ်ိဳးတစ္စားတည္း အားေကာင္းသြားမယ္ဆို ကဗ်ာအနုပညာ ေဘာင္က်ဥ္းသြားနိုင္ပါတယ္။ အနုပညာနယ္ပယ္မွာ ကဗ်ာဟာ အနက္ရွိဳင္းဆံုးနဲ ့အက်ယ္ျပန္ ့ဆံုးပါပဲ။ ေနာက္ထပ္ ဘယ္လို ကဗ်ာအမ်ိဳးအစား အသစ္ေတြ ေပၚထြက္မလာေတာ့ဘူးဆိုတာ ဘယ္သူမွ မေျပာနိုင္ပါဘူး။ ေပၚထြက္လာခဲ့ရင္လည္း ၾကိဳဆိုဖို ့အသင့္ပါ။ လူငယ္ေတြရဲ့ အသံကို ေဖာ္ထုတ္ေပးတဲ့ ဆရာေအာင္ရင္ၿငိမ္းကိုလည္း ေက်းဇူးအရမ္းတင္ရိွပါတယ္။
ေက်ာ္ဦး(လႈိင္) - လက္ရွိစမ္းသပ္ကဗ်ာနဲ႕ ေရးဟန္ေျပာင္းလာတဲ့ ေခတ္ေပၚကဗ်ာေတြအားလုံးကုိျခံဳငုံျပီးေတာ့ ေခတ္ျပိဳင္အျဖစ္ေခၚလုိ႕ရမယ္လုိ႕ ကၽြန္ေတာ္ထင္တယ္။ ေခတ္ျပိဳင္ကဗ်ာကအခုဆုိ လူငယ္ကဗ်ာေတြ အမ်ားၾကီး ေရးေနၾကတဲ့ အမ်ဳိးအစားအျဖစ္ ထြန္းကားလာပါျပီ။ စစ္မွန္တဲ့ အႏုပညာေတြ ေအာင္ျမင္စြာ က်န္ခဲ့မွာပါအစ္ကုိ။ ကဗ်ာက မျပီးဆုံးႏုိင္တဲ့အႏုပညာအျဖစ္နဲ႕ ဖြံ႕ျဖိဳးတုိက္တက္ေနမွာပဲ လုိ႕ကၽြန္ေတာ္ ယုံၾကည္ပါတယ္။

ေအာင္ရင္ၿငိမ္း

ခင္ဗ်ားတုိ႔က ဦးေႏွာက္ကုိ Rape လုပ္ခံလုိက္ရတဲ့ သနားစရာ Victim ေတြ

Religionကုိ လူေတြမကြဲျပားၾကေတာ့ဘူး ယုံၾကည္မႈက dogma…
မေျပာခင္ကုိယ့္အသိဥာဏ္ကုိယ္ ပတ္စာခြာဖ်ာလိပ္သြားလုိက္ပါ
ကုိယ့္အထာနဲ႔ကုိယ္ေနအူေၾကာင္ေၾကာင္မေမးနဲ႔  Profile မွာအတိအက်တင္ထားတယ္…မာရ္နတ္
ကၽြန္မကနာမည္ႀကီးဟုိဌာန၀န္ထမ္း ေခတ္အဆက္ဆက္အသုံးေတာ္ခံ ရွင္ႀကိဳက္တဲ့ပုိစ့္ပုံစံေျပာေလ
အုိေခ…ကုိယ္အႀကိဳက္ဆုံးကDoggie Style…B-Side လည္းစားမယ္စိတ္ခ်…ရမၼက္ဘက္ေတာ္သား
ေခါင္းထဲမွာတစ္ေန႔တစ္ေန႔ ဘာေၾကာင့္ ေငြစကၠဴအေၾကာင္းေတြ လႊမ္းမုိးေနတာလဲ ေျဖရွင္း
သမီးအသက္၁၃-ႏွစ္၊ အေမက တစ္ေန႔ ၅ေထာင္မရရင္ ျပန္မလာနဲ႔တဲ့..Fight Against HumanTrafficking!
တျဖည္းျဖည္းအေငြ႕ပ်ံထြက္မသြားေအာင္ဆုပ္ကုိင္ရ…အသက္၊အရာအားလုံးက ၿငီးေငြ႕စရာ
ကုိယ့္ေနာက္ကသိပ္ကပ္မလုိက္နဲ႔အေရးႀကဳံရင္ မင္းကုိလည္းထားခဲ့မွာ…တစ္ကုိယ္ေကာင္းဆန္၀ါဒ
ေအာက္ပုိင္းကစ္ေတြသိပ္ေခတ္စား…ခင္ဗ်ားတင္ပဆုံေပါက္ကြဲအားယုံၾကည္မွလာကန္
ကုိယ့္အသစ္ကေလးအေၾကာင္းကုိယ္စဥ္းစားဖုိ႔အခ်ိန္ရွိေသးရဲ႕လားကုိယ့္လူ
လက္မခံတဲ့အရာလာေပးေနရင္အဲဒါ ခင္ဗ်ားပစၥည္းပဲျဖစ္ေနဦးမွာ….
ကုိယ္ဆန္႔က်င္ေဖာက္ဖ်က္သမွ်ဦးေႏွာက္ထဲ Save ႏုိင္မွ ကဗ်ာကုိဆက္လက္ဖတ္႐ႈခံစားပါ
တစ္ခုခုဆုိ ကြန္ျမဴနစ္ပဲ.... ေခတ္စားတာ ဆုိရွယ္လစ္နဲ႔ေရမေရာတဲ့အေရၿခဳံဒီမုိကေရစီစစ္စစ္
ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ျမင့္တက္၊ သိပ္လင္းလြန္းတဲ့ေန၊လူေတြခံႏုိင္ရည္မရွိ အေမွာင္မွာ အသားက်ကုန္ၿပီ!!!
စားရမွာေၾကာက္တာ ရက္လြန္အသီး၊ အဆိပ္…HIV နဲ႔ ကင္ဆာ၊ ပစၥည္းေတြေတာ့အိမ္ကုိပုိ႔လုိက္
ျပႆနာက အခုမွစၿပီ….ဒုကၡပဲေရရြတ္ေန႐ုံနဲ႔ၿပီးသြားရင္ အႀကိမ္ Infinity ရြတ္မယ္
ထြက္ေျပးလြတ္ေျမာက္မႈကုိ ကုိယ္မလုိခ်င္၊ ကုိယ္လုိခ်င္တာFreedom
ေတာက္ေတာက္ေျပာင္ေျပာင္ အ၀တ္အစားေတြက ကုိယ္ပုိင္အေတြးအေခၚမဟုတ္ဘူး
အမွန္တရားမ်ားလာတဲ့အေၾကာင္း နားလည္မႈလြဲ၊ ရယ္စရာ…ေရွာ့ခ္အႀကီးႀကီး
လူ႔အဖြဲ႕အစည္းနဲ႔စကားေျပာရင္ ၀ါက်ေတြကုိ အကာအစြပ္သုံးဖုိ႔ သတိရပါ..
ေျပာတုိင္းယုံ/ေခါင္းညိတ္တာ Aphaw Condom Billboard ထဲက ဦးထုပ္ေဆာင္းပုတ္သင္ညဳိ
“လြတ္လပ္ေရး”အဓိပၸါယ္က အရင္းတုတ္ၿပီး အဖ်ားရွဴးသြားတာလား???
ေဟ့…စနစ္က ခင္ဗ်ားတုိ႔စိတ္/ဦးေႏွာက္ကုိ Rapeလုပ္တာမသိသေရြ႕၁၂ရာစုစ႐ုိက္ကုိ ႀကိတ္ခုိက္ေနဦးမွာပဲ။

ေအာင္သက္ႏွင္း

*Dogma -ဘာသာတရားကုိ မစူးစမ္းမေလ့လာဘဲ လက္ခံယုံၾကည္မႈ၊ တယူသန္

နားလည္သလိုသာေခါင္းစဥ္တပ္လုိက္ၾကပါ.. ဒါဟာ Feminist တစ္ေယာက္ေရးတဲ့ Sex ကဗ်ာ

Expire ျဖစ္ေနတဲ့ရွင့္ကုိယ္ရွင္ ေရဆုိးေျမာင္းထဲမွာသာ လႊင့္ပစ္လုိက္စမ္းပါ လူၾကီးမင္း။
မဲပုပ္ေနတဲ့စိတ္အသိုးၾကီးေပၚသားေမႊးအက်ၤ ီတစ္ထည္ေလာက္ေကာက္ျခံဳလုိက္ရံုနဲ႕ လူၾကီးလူေကာင္းတစ္ေယာက္ျဖစ္မလာဘူး။
၂၁ ရာစုမိန္းမပ်ိဳတစ္ေယာက္ဟာ Sex အေၾကာင္းေကာင္းေကာင္းနားလည္တယ္။ စာေတြ႕တုိင္းကုိ ငါေတြ႕ျဖစ္ေအာင္လုပ္ဖို႕မလုိဘူးလူၾကီးမင္း။
တစ္ခ်ိဳ႕ကိစၥရပ္ေတြမွာ အသိဟာအရွိထက္ပုိတန္ဖုိးရွိေၾကာင္း ရွင္နားလည္ဖို႕ၾကိဳးစားရလိမ့္မယ္။
Tomboy တစ္ေယာက္ထမီ၀တ္ဖို႕ ေယာက္်ားတစ္ေယာက္ရဲ႕အေပြ႕အဖက္ကုိခံရမယ္ဆုိတာ ခပ္ညံ့ညံ့ဗြီဒီယုိဇာတ္လမ္းထဲကမႈိတက္ေနတဲ့ျပကြက္တစ္ခုပဲ။
ကၽြန္မဘာသာကၽြန္မ မိန္းမဆန္ျခင္းမဆန္ျခင္းမွာ ရွင့္အပူဘယ္ႏွစ္ျပားသားကပ္ပါသြားသလဲ ေျဖပါ။
ရွင္က ရွင့္ကုိရွင္ညစ္ညမ္းတယ္လို႕၀န္ခံတယ္။ ျပီးေတာ့ ရွင့္ရဲ႕ညစ္ညမ္းမႈေအာက္ အရုိင္းဆန္တဲ့မိန္းမပ်ိဳေလးေတြကုိဆြဲသြင္းတယ္။ 
ဆီဦးေထာပတ္ကုိမွစားခ်င္တယ္ဆုိရင္လည္း ႏုိ႕ခ်က္စက္ရံုတည္ထားလိုက္ေပါ့။
ဒီအျဖစ္မွာ ကၽြန္မက Stage ေပၚမွာ Pincel Heel နဲ႕ေျခဖမုိးကုိ ၾကိတ္နင္းခံရသူတစ္ေယာက္လုိ။ ရွင့္ကုိယ္တုိင္ေျမာင္းထဲထုိးခ်ေနတဲ့ရွင့္သိကၡာအရိအရြဲၾကီးကုိ ကၽြန္မကျပန္ျပန္ေကာက္တင္။
ရွင့္ ရုိင္းျပမႈ/ကၽြန္မရုိင္းျပမႈကုိ လူျမင္သူျမင္ျဖစ္ေအာင္ မျပခ်င္ဘူး။
ရွင္က စကားလံုးအေကာင္းစားေတြအေရက်ိဳေသာက္ထားတဲ့ကဗ်ာဆရာ။ ကၽြန္မရွင့္ကုိ ဘယ္လိုေခါင္းစဥ္တပ္ရမလဲ လူၾကီးမင္း။
ဒီေလာက္ေတာင္မွ Sexmaniac ျဖစ္ေနရင္လည္း လိင္စိတ္ျပင္းထန္တဲ့မိန္းမတစ္ေယာက္ကုိသာ သြားရွာ။
လိင္စိတ္ေမြးျမဴနည္းထက္စာရင္ သားဆက္ျခားနည္းကမွ မိန္းမတစ္ေယာက္ရဲ႕ျပင္ပလူေနမႈဘ၀မွာအသံုး၀င္ဦးမယ္။
အဆင္ေျပမယ္ဆုိရင္ ရွင့္စိတ္ကုိ Depo တစ္လံုးေလာက္ထုိးဖုိ႕ လုိလိမ့္မယ္လူၾကီးမင္း။
ရွင္ေျပာသလို ရမၼက္ဟာအႏုပညာဆုိရင္ ရွင့္အလွည့္က်မွ ရွင့္ Generation ကုိ လိင္ဆက္ဆံဖို႕သင္။
ရွင့္မ်ိဳးဆက္ေတြကုိ Sex Industry ထဲကထုတ္ကုန္တစ္ခုျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေပါ့လူၾကီးမင္း။
Sex Chat ေတြကုိမုန္းတီးပါတယ္ဆုိကာမွ စကားလံုးေတြနဲ႕စိတ္ကုိ Rape လုပ္ခံရတယ္။
Social Site ေတြဟာ ရွင္တုိ႕လိုရမၼက္လုိက္မုဆုိးေတြရဲ႕ သားေကာင္ရွာစရာညြတ္ကြင္းတစ္ခုပဲ။
အခုလိုပြင့္လင္းျမင္သာေနတဲ့ေခတ္ၾကီးမွာ စိတ္ကုိပိတ္မထားသင့္ေတာ့ဘူးဆုိရင္ လမ္းမေပၚတက္ျပီးလိင္ဆက္ဆံမလား။
တကၠသုိလ္ေတြမွာ Sexology ေမဂ်ာေပၚလာရင္ေတာ့ မိန္းမတစ္ေယာက္ကုိ ရွင္ေပးခ်င္တဲ့အသိပညာေပးလုိ႕ရေကာင္းရမယ္။
ျပဌာန္းစာအုပ္ထဲကလိင္စိတ္ အေၾကာင္းစူးစမ္းလုိတဲ့ မႏူးမနပ္ေလးေတြကုိ ရွင့္စကားလံုးေတြနဲ႕ေရာျပီးမွီ၀ဲလိုက္ေပါ့လူၾကီးမင္း။
ဒီေတာ့ ဒီေလာက္ပါပဲ။ Sexuality ထက္ ပုိေလ့လာရမယ့္အသိပညာေတြကုိ ကၽြန္မ ေျမပံုညြန္းနဲ႕လုိက္ရွာရအုန္းမယ္။
ရွင္မဖတ္ခ်င္လည္း ေက်ာ္သြားလုိက္ပါ။ ဒါဟာ Feminist တစ္ေယာက္ေရးတဲ့ Sex ကဗ်ာ။

သစၥာခ                                              

မွတ္ခ်က္။ ။  ဤကဗ်ာ၌ပါရွိေသာစကားလံုးမ်ားသည္ တစ္စံုတစ္ဦးႏွင့္ တုိက္ဆုိင္ေနမည္ဆုိပါက ထုိ တစ္စံုတစ္ဦးကုိသာ တုိက္ရုိက္ရည္ရြယ္ပါသည္။

ဘီကီနီ၀တ္ထားတဲ့ အ႐ွက္တရားရဲ႕ေအာက္မွာ ေခတ္ဟာ အလုိမတူပဲ Rape လုပ္ခံေနရ

ခင္ဗ်ားတုိ႕ေအာ္ၾကီးဟစ္က်ယ္ ျငင္းခုန္ေနၾကတဲ့ အႏုပညာဆုိတာ တကယ္ေတာ့ အမ်ားသံုးအိမ္သာတစ္လံုးပဲ။
ခင္ဗ်ားေရာ ကၽြန္ေတာ္ပါ အမည္ခံဂုဏ္ပုဒ္ေတြေအာက္မွာ ေရေမႊးဆြတ္ထားၾကတဲ့ အပုပ္ေကာင္ေတြ။
ေသာင္းေက်ာ္တန္ေရေမႊးပုလင္း၊ သိန္းေက်ာ္တန္ Rolex၊ ေနာက္ဆံုးေပၚ Handset။ ဘာမွလုပ္မေနနဲ႕ လူၾကီးမင္း။
ခင္ဗ်ားေသရင္ ပြန္းပဲ့ေနတဲ့သိကၡာတရားေတြပဲ ခင္ဗ်ားေနာက္ပါမယ္။ Night Club ေတြခြင့္မျပဳေတာ့ဘူးဆုိလည္း
Day Club ေျပာင္းဖြင့္ေပါ့။ ခင္ဗ်ားတုိ႕လုိ ဘူဇြာလူတန္းစားတစ္ရပ္လက္ထဲမွာ
နားလွည့္ပါးရိုုက္ဖုိ႕ဆုိတာ သိပ္လြယ္ကူတဲ့အတတ္ပညာပဲ။ စင္ျမင့္ထက္ကေပါင္တံျဖဴမေလးေတြရဲ႕ပန္းကံုးတစ္ကုံးဟာ
ပလက္ေဖာင္းေပၚကညမယ္တစ္ေယာက္အတြက္ တစ္လစာကိန္းဂဏန္းတစ္ခုပဲ။ ေနာက္ဆံုးေပၚ
ေရာဂါကူးသန္းေရာင္း၀ယ္ေရးစင္တာသစ္ၾကီးတစ္လံုး မေန႕ကစဖြင့္တယ္။
လူတစ္ရာစာ အေကာင္းဆံုးဒင္နာနဲ႕ ရမၼက္ခုိးေ၀ေနတဲ့ အဆီတ၀င္း၀င္းမ်က္ႏွာေတြ။
၂၁ ရာစုမွာ 16+ ကုိ ကေလးလုိ႕မသတ္မွတ္ေတာ့ဘူး။
Pre-Marietal Relationship နဲ႕ Unmarried ေတြၾကားမွာ Induced Abortion Case ဟာ ပ်ံ႕ပြားႏႈန္းျမန္လာတယ္။
ပုိးထုိးေလာက္ကုိက္ခံေနရတဲ့ ေစာင့္စည္းျခင္းေတြ။ ပ်က္ - ၾက - တယ္။ ပ်က္ - က် - တယ္။ ဖ်က္ - ခ် - တယ္။
သေႏၶသားေလာင္းေတြဟာ ေရခဲပံုးထဲထည့္ခံထားတဲ့ေရဘ၀ဲေပါက္ကေလးေတြလုိ။ သံုးလသား၊ ေလးလသား၊ ငါးလသား။
HIV Positive ဆုိရင္ေတာ့ တဆိတ္ၾကိဳေျပာေပးပါအမ်ိဳးသမီး။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ေတြ လက္အိတ္ရွည္သံုးသင့္သံုးရမယ္။
ဆယ္ေက်ာ္သက္ေတြၾကားမွာ Sex Tape ေတြျပန္႕ပြားလာတာနဲ႕အမွ် တကၠသိုလ္တုိင္းရဲ႕အမ်ိဳးသမီးအိမ္သာရဲ႕အမႈိက္ပံုးမွာ
Pregnancy test strip ေတြကုိ ခပ္စိပ္စိပ္ေတြ႕လာရ။
ပိတ္ထားတဲ့စိတ္တံခါးေတြပြင့္လာေလေလ မိန္းမပ်ိဳေလးေတြရဲ႕ေဘာင္းဘီ/စကတ္ေတြတုိလာေလေလပဲ။
Guest House ေတြထဲမွာ။ ဟုိတယ္ခန္းထဲမွာ။ ပန္းျခံေတြထဲမွာ။ ဘုရားၾကိဳဘုရားၾကားမွာ။
ေကာ္ဖီဘားတစ္ခုမွာ။ အမ်ားသံုးအိမ္သာမွာ။ တကၠသုုိလ္အမ်ားစုရဲ႕ေဘးကလယ္ကြင္းေတြထဲမွာ။
ဘီကီနီ၀တ္ထားတဲ့ အ႐ွက္တရားရဲ႕ေအာက္မွာ ေခတ္ဟာ အလုိမတူပဲ Rape လုပ္ခံေနရ။
Sexual Relationship ဟာ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းကုိ တစ္ေျမ႕ေျမ႕လႈိက္စားလာတဲ့အတြင္းၾကိတ္အနာပဲ။
ဒီႏွစ္ပုိင္းလမ္းေဘးေဆးဆုိင္ေတြမွာ Sildenafil နဲ႕ Eczee2 တုိ႕ ေရာင္းအားႏွစ္ဆတက္လာတယ္။
ဆယ္ထပ္တုိက္ေပၚကခုန္ခ်တဲ့ကေလးမေလးမွာ ကုိယ္၀န္ႏွစ္ပတ္ရွိေနတယ္။ ဟုတ္တယ္။
ကုိးတန္းေက်ာင္းသူကေလးေတာင္ Love Scene ေတြ သရုပ္ေဆာင္ဖုိ႕ ေတာ္ေတာ္ကၽြမ္းက်င္ေနျပီ။
ဒါဟာ *ဆင္ဆာေတာ့ ဆင္ဆာေပါ့ ဒါေပမယ့္ ကၽြတ္က်ဲတယ္ ဆင္ဆာ*။
ဒီတစ္ေခါက္ D & C လုပ္ျပီးတဲ့အခါ ေခတ္ၾကီးကုိ Morphine 100 mg ေလာက္သာ ထုိးခ်လုိက္ပါေဒါက္တာ။ ။

သစၥာခ

ပုဂၢလ ေ၀ဒနာမ်ား

၁။

            မုိးေရေတြထဲမွာ လြယ္အိတ္ကုိမလုံ႔တလုံႂကြပ္ႂကြပ္အိပ္ထဲထည့္ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္နဲ႔ေက်ာင္းကေနအိမ္ကုိျပန္ခဲ့ရတဲ့
ေန႔ရက္ေတြကုိ ကုိယ္ျပန္မရေတာ့ဘူး။ အခုရြာေနတဲ့ ကုိယ့္ေခါင္းေပၚမွာရႊဲရႊဲစုိေနတဲ့ မုိးေရေတြကကုိယ္ငယ္ငယ္တုန္းက စုိရႊဲခဲ့တဲ့မုိးေရေတြ မဟုတ္ေတာ့ဘူး...ကုိယ့္အတြက္ရြာေပးလုိက္တဲ့ မ်က္ရည္မုိး...။

            ေပ်ာ္ရႊင္မႈရဲ႕အဓိပၸါယ္ေနာက္လုိက္ရင္းေပ်ာ္ရႊင္မႈေတြက တကြဲတျပားစီျဖစ္သြားတယ္သံသရာ။ စာေမးပြဲေအာင္တဲ့ေ ပ်ာ္ရႊင္မႈ၊အလုပ္ရတဲ့ေပ်ာ္ရႊင္မႈ၊ ပုိက္ဆံရလုိက္တဲ့ေပ်ာ္ရႊင္မႈ၊ မိသားစုေပ်ာ္ရႊင္မႈ၊တရားမွ်တေပ်ာ္ရႊင္မႈ၊ မနာလုိေပ်ာ္ရႊင္မႈ၊ သူမ်ားဒုကၡေရာက္တာေပ်ာ္တဲ့ေပ်ာ္ရႊင္မႈ...။

            ေပ်ာ္ရႊင္မႈအဓိပၸါယ္ေတြၿပိဳကြဲကုန္တယ္။ကုိယ္  ဘယ္ေပ်ာ္ရႊင္မႈကုိေပ်ာ္ရႊင္မႈစစ္စစ္ပါလုိ႔ ေျပာလုိက္/ယုံလုိက္/လက္ခံ လုိက္ရမလဲ။ ကုိယ့္ကုိေပ်ာ္ရႊင္မႈေပးပါ။ အစစ္အမွန္ကုိေပးပါ။ သာယာမႈမေပးပါနဲ႔။

            မိုးမလုံတဲ့အိမ္မွာကုိယ္ ေနထုိင္ခဲ့ရတယ္။ မုိးေတြအရမ္းရြာေနၿပီ။ အခုလုိအခ်ိန္မုိးမလုံတဲ့ကုိယ့္အိမ္မွာထရံေပါက္က ပက္၀င္ လာတဲ့ ေရခုိးေရေငြ႕ေတြကုိ ရွဴ႐ႈိက္ရင္းအိပ္ရတာကအရသာ။ အိမ္ေရွ႕အဖီကေလးက မိုးသိပ္ပက္လုိ႔ အိမ္ဘုရားခန္းမွာ ကုိယ္တုိ႔စုေ၀းၿပီး အိပ္ခဲ့ရတာေပါ့သံသရာ။ ကုိယ္ အဲဒိအခ်ိန္တုန္းကဆုိ သိပ္စိတ္ခ်မ္းသာတာပဲ။ကုိယ့္မွာ အပူအပင္မရွိဘူး။
ေရွ႕ေရးကုိ ကုိယ္မပူ။

            အခုလုံၿခံဳစိတ္ခ်တဲ့တုိက္ခန္းက ကုိယ့္ကုိ ဘာလုိ႔ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားရတာလဲ။ ကုိယ့္မိသားစုကမိုးမလုံတဲ့အခ်ိန္မွာ ကုိယ္က ဒီမွာ ေအးခ်မ္းစြာအိပ္ေနရမွာလား။  ေျပာစမ္းပါ...ေျပာ..စမ္း..ပါ..သံသရာ။ကုိယ္..ကုိယ္လြတ္႐ုန္းထြက္ခဲ့တာလား??? ကုိယ္…မိသားစုကုိတကယ္ေထာက္ပံႏုိင္မွာလား??? တကယ္ေတာ့ ကုိယ့္မိသားစု ဒုကၡေရာက္ေနခ်ိန္မွာ ကုိယ္က အေ၀းမွာေအးေအးေဆးေဆး အနားယူ လုိ႔ေပါ့။ ကုိယ့္မိသားစုဟာ ဘယ္တုန္းကမွ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ရႊင္ရႊင္ မေနခဲ့ရဘူး။

            ကုိယ့္ကုိခ်ဳပ္ကုိင္ေနတာကုိယ့္အေတြးလား။ ကုိယ့္အခန္းလား။ ကုိယ့္အလုပ္လား။ ကုိယ္ စကၠဴေတြေၾကာင့္ မိသားစုကုိခြဲခြါခဲ့ ရတာပါ။ မိသားစုေတြတကြဲတျပား ကုိယ္ ဘယ္ေနခ်င္ပါ့မလဲ။ စကၠဴေတြက ကုိယ္တုိ႔လူသားေတြကုိအဆင့္အတန္းခြဲျခားတဲ့ အမႈိက္ပဲ။

၂။

            ေႏြေန႔လယ္ခင္းေတြမွာကုိယ္ငယ္ငယ္က ေတြးခဲ့ဖူးတဲ့အေၾကာင္းက ေသျခင္းတရား။ ကုိယ္ သိတတ္စအရြယ္မွာ ကုိယ့္ေဘးမွာ အၿမဲတမ္းရွိေနတာက အထီးက်န္မႈ။ ကုိယ္ေတြးေခၚသမွ်အားလုံးက ခြဲခြါဖုိ႔ ဘယ္လုိျပင္ဆင္ရမလဲ။သံေယာဇဥ္ဆုိတာ ကုိယ္တစ္ခါမွ မရ/မခံစားဖူးခဲ့တဲ့ အိပ္မက္ထဲက ဘာသာစကား။ ကုိယ္နဲ႔ေတြ႕တဲ့လူတုိင္းကုိေျပာတတ္တဲ့ စကားတစ္ခြန္းက အမွန္တရား။ေသခ်ာတယ္။ ကုိယ္က သာမန္မဟုတ္ဘူး။

            လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုလုံးဆုပ္ကုိင္ထားတာ၊သတ္မွတ္လက္ခံက်င့္သုံးတာ တစ္ခုပဲရွိတယ္။ အဲဒါ အမွန္တရားဆုိတာ တစ္ခု တည္းတဲ့။ သိပ္ရယ္ရတယ္သံသရာ။ သူတုိ႔ေျပာေျပာေနတဲ့ အမွန္တရားဆိုတာ အမ်ားႀကီးပဲ။ တစ္ေယာက္ခ်င္းစီမွာရွိတဲ့ အမွန္တရားဘယ္တူႏုိင္ပါ့မလဲ။ တူေနရင္ ဘာသာတရားတစ္ခုတည္းရွိမယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က်မွ ကမာၻဆုိတာ ရြာျဖစ္မွာ။

            စကားလုံးတစ္ခုမွာ ပညတ္အနက္ရွိသလုိ ပရမတ္အနက္လည္းရွိတယ္။ အေပါင္းဆုိင္ရာအနက္ရွိသလုိအႏႈတ္ဆုိင္ရာ အနက္ လည္းရွိတယ္။ ကုိယ္တုိ႔ မ်ဥ္းတစ္ခုေပၚမွာ အမွတ္တစ္ခုကုိမွတ္လုိက္ၿပီးညာဘက္ကုိ အေပါင္း ၁၊၂…၊ ဘယ္ဘက္ကုိ အႏႈတ္ ၁၊၂…… စသည္ျဖင့္ မွတ္လုိက္သလုိေပါ့။ အမွန္တရားကလည္းအဲဒီမ်ဥ္းသေဘာပဲ။ အဲဒီမ်ဥ္းဟာ အမွန္တရားဆုိရင္ အမွန္တရားမွာအေပါင္းဆုိင္ ရာလကၡဏာေတြရွိသလုိအႏႈတ္ဆုိင္ရာလကၡဏာ ေတြရွိတာပဲ။

            မ်ားေသာအားျဖင့္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းက အေပါင္း/အႏႈတ္  အမွတ္တစ္ခုခုမွာပဲရပ္ေနေလ့ရွိတယ္။ သူတုိ႔က ကုိယ္ရပ္ေနတဲ့
အမွတ္ကေလးကမွန္ပါတယ္ဆုိၿပီးက်န္တဲ့သူကုိ လက္ညွဳိးထုိးေတာ့တာပဲသံသရာ။ အလယ္က သုညကုိ သူတုိ႔မျမင္ၾကေတာ့ဘူး။ ကပ္ေက်ာ္ကေလးျဖစ္ေနၾကတယ္။

            အဲ…သုညကိုျမင္ခ်င္ရင္ေတာ့ ခင္ဗ်ား လူ႔အဖြဲ႔အစည္းထဲကထြက္မွျဖစ္မယ္သံသရာ။ျမင္တဲ့အခ်ိန္က်ရင္ ခင္ဗ်ားဟာ Outsider ျဖစ္သြားၿပီ။ခင္ဗ်ားကုိ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းက ေလွာင္ေျပာင္ၾကလိမ့္မယ္။တြယ္ရာမဲ့သူလုိ႔။

            တစ္ခုေတာ့ သတိေပးလုိက္မယ္။ ဗုဒၶေျပာခဲ့တဲ့သုညဆုိက္ေအာင္႐ႈပါဆုိတာအဲဒါကုိေျပာတာလုိ႔ ကုိယ္ယူဆတယ္။ ခင္ဗ်ား နားလည္ေအာင္ေျပာရရင္ ပရမတ္အနက္ဆုိတာပဲ။

၃။

            Freelance Lifestyle ကုိ ကုိယ္ အရမ္းသေဘာက်တယ္။ဘာျဖစ္လုိ႔လည္းဆုိေတာ့ ေငြေၾကးခ်ဳပ္ေႏွာင္မႈက အတန္ အသင့္ လြတ္ကင္းလုိ႔။

            ဘုရားတရားလုပ္ပါလုိ႔ ကုိယ့္ကုိ တရားလာလာခ်ေနတဲ့သူေတြရယ္။သေဘာတရားမပါတဲ့လက္ေတြ႕၊ လက္ေတြ႕မပါတဲ့ သေဘာတရားဆုိသူေတြရယ္လုိ႔ ေျပာတဲ့သူေတြကုိ ကုိယ္သိပ္ရယ္ခ်င္တာပဲသံသရာ။ တရားဆုိတဲ့စကားလုံးအဓိပၸါယ္မေျပာနဲ႔။ သူတုိ႔ ေတြဆုပ္ကုိင္ထားတဲ့ ဗုဒၶတရားထဲက “သံဃ”ဆုိတဲ့အဓိပၸါယ္ေတာင္နားလည္ၾကတာမဟုတ္ဘူး။

            ျပႆနာကကုိယ္အဖြဲ႕အစည္းထဲမွာ အလုပ္မလုပ္ခ်င္ဘူးဆုိတာက စတာပဲ။ ကုိယ္ႀကိဳက္တာက လြတ္လြတ္လပ္လပ္ အလုပ္လုပ္ရတာ။ ေျပာရင္ ေစာေစာက သေဘာတရားနဲ႔ ကုိယ့္ကုိ တရားခ်တာပဲ။ “သံဃ”ပစၥည္းယူတာဟာ အျပစ္ႀကီးတယ္ လုိ႔ဗုဒၶစာေပေတြကုိမွာဖတ္ဖူးတယ္။ လူေတြက (အထူးသျဖင့္ဗုဒၶဘာသာဆုိသူေတြ) သံဃလုိ႔ေျပာလုိက္ရင္သံဃာ(ဘုန္းႀကီး ၊ရဟန္း) ကုိပဲေျပးျမင္ၾကတယ္။ “အဖြဲ႕အစည္း”ဆုိတဲ့ အဓိပၸါယ္ကေလးေတာင္မသိၾကဘူး။သူတုိ႔ဆုပ္ကုိင္ထားတာ သူတုိ႔အမွန္တရား…။

            အဓိပၸါယ္ေတြကုိသိတဲ့ အာ႐ုံသိမႈအနည္းငယ္ေလးေလာက္နဲ႔ ကုိယ့္ကုိတရားလာခ်ေနရင္ေတာ့ေဆာရီးပဲသံသရာ။ ခင္ဗ်ားတုိ႔ သံသရာတစ္ေလွ်ာက္လုံး ကၽြံေနမွေတာ့ ကုိယ္သိတယ္။ဗုဒၶတရားကုိ အဲဒီေလာက္သိ႐ုံနဲ႔ ကုိယ့္ကုိလာေျပာမေနနဲ႔။ ခင္ဗ်ားအဆင့္ကသူငယ္တန္းအဆင့္ပဲရွိတယ္။ လာတရားခ်ေနရင္ေတာ့ အခုမွ သူငယ္တန္းတက္တဲ့ကေလးကဗုဒၶစာေပကုိ Ph.D(ကုိယ္ လြန္တယ္လုိ႔ ထင္ခ်င္ထင္) ဘြဲ႕ယူထားတဲ့သူကုိ လာေျပာေနသလုိျဖစ္မွာပဲ။ေနာက္ဆုတ္ လက္ပုိက္ေနလုိက္ပါ။
ကုိယ္ မင္းကုိ အထင္မေသးခ်င္ဘူး။

၄။

            ျပာပုံထဲကလာတဲ့သူကျပာပူကုိေၾကာက္႐ုိးထုံးစံမရွိပါဘူး။ ကုိယ္မ၀ေရစာစားခဲ့ဖူးၿပီးၿပီ။လမ္းေဘးမွာ အိပ္ဖူးၿပီးၿပီ။ ပက္ပက္စက္စက္ အေျပာခံရဖူးၿပီးၿပီ။ ကုိယ့္ကုိ အခုဘယ္ေလာက္ၿခိမ္းေျခာက္၊ေၾကာက္ေအာင္လုပ္လုပ္ တုန္လႈပ္ေနမွာ မဟုတ္ တာ့ပါဘူးသံသရာ။ ေသျခင္းတရားဆုိတာ အခ်ိန္မေရြးေခၚသြားႏုိင္တာပဲ။ကုိယ့္ကုိ နင္းတက္သြားၿပီးခင္ဗ်ားေနာက္တစ္ဆင့္ဖြင့္၀င္ သြားရမွာ ေသမင္းတံခါးဆုိ ဘြာခတ္ၿပီးေနာက္ျပန္လွည့္လာလုိ႔မရဘူး။

            ႏုိင္ငံတစ္ခုတုိးတက္ဖုိ႔ စနစ္တစ္ခုတည္ေဆာက္ခ်ိန္မွာၿပိဳင္ဆုိင္ေနၾကတဲ့ ခင္ဗ်ားတုိ႔ရဲ႕ဂုဏ္သိကၡာတစ္ခုအတြက္နဲ႔ သာမန္႐ုိးသားျဖဴစင္တဲ့ဘ၀ေတြကုိ ေဒါသေျပရာေျပေၾကာင္း ထုိးေကၽြးလုိက္႐ုံနဲ႔ေတာ့ခင္ဗ်ားဂုဏ္သိကၡာတက္လာစရာ အေၾကာင္းမရွိဘူး။ သမုိင္း မွာ အရိပ္မည္းက်န္ေနၿပီး ခင္ဗ်ားျဖတ္သန္းရတဲ့/မယ့္ညေတြေမွာင္မုိက္ေနမွာပဲဆုိတာကုိယ္ သိေနတယ္။

            ကုိယ္တုိ႔ငယ္ငယ္က သံလမ္းေပၚမွာတက္လမ္းေလွ်ာက္ကစားဖူးၾကတယ္။ဇလီဖားတုံးေပၚမွာမဟုတ္ဘဲ သံလမ္းတစ္ဖက္ တစ္ခ်က္ကုိ တစ္ေယာက္စီတက္ အေ၀းႀကီးေလွ်ာက္ႏုိင္တဲ့သူကအႏိုင္ရတာေပါ့။ ေအာက္က်တဲ့သူကအ႐ႈံးပဲေပါ့သံသရာ။ အဲဒီလုိပါပဲကုိယ္က သံလမ္းေပၚလမ္းေလွ်ာက္ေနတဲ့ သာမန္ေအာက္ေျခဘ၀ကေလးပါ။ ကုိယ့္အတြက္ ေအာက္က်သြားလည္း
ျပန္တက္ဖုိ႔လြယ္ပါတယ္။ အခုကုိယ့္ကုိ ၿပိဳင္ေနတဲ့သူက အဖြဲ႕အစည္းထဲမွာ အျမင့္တစ္ေနရာမွာပါ။ သံလမ္းေပၚလမ္းေလွ်ာက္ တာျခင္းအတူတူသူက ဂုတ္ထိပ္တံတားေပၚမွာ ေရာက္ေနတာပါသံသရာ။ သူ႔အတြက္ စုိးရိမ္စိတ္၀င္လုိ႔ ေစာင္းမိတာနဲ႔ဟုိး ေဂ်ာက္ႀကီးထဲကုိ က်သြားလိမ့္မယ္ ဆုိတာ ကုိယ္သိတယ္။ အခု သူ စုိးရိမ္စိတ္ေတြ၀င္ေနရွာေပါ့။အရမ္းသနားဖုိ႔ေကာင္းတာပဲ။

၅။

            ကုိယ့္ဘ၀မွာ တိတ္တိတ္ကေလးငုိခဲ့ရတဲ့အခ်ိန္ေတြရွိခဲ့တယ္။ဟုိး…ငယ္ငယ္တုန္းက အေဖနဲ႔အေမ ရန္ျဖစ္ၾကတာ သိပ္သတိရေပါ့။ တစ္ခုခုဆုိ အေဖက အေမ့ကုိ စြပ္စြဲေနတဲ့အသံၾကားရရင္ကုိယ့္ အေမအေပၚ ကုိယ္ သံသယမရွိဘဲ အေဖဘာေၾကာင့္ ဒီလုိျဖစ္ရ တာလဲလုိ႔ ကုိယ္ေတြးတယ္။ လင္မယားႏွစ္ေယာက္ၾကားမွာကေလးေတြရၿပီးတာေတာင္မွဘာေၾကာင့္ခုိင္မာတဲ့ခ်စ္ျခင္းေမတၱာကုိမတည္ ေဆာက္ႏုိင္ခဲ့ၾကတာလဲ။ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာဆုိတာဘာလဲ။ အခ်စ္ဆုိတာကေရာ ဘာလဲ။

            အရမ္းေပ်ာ္ျမဴးခဲ့တဲ့အခ်ိန္က ကုိယ္ ပထမတန္းအရြယ္။ညညထမင္းစားၿပီးခါစ အေဖ့လက္ညွဳိးတစ္ေခ်ာင္းဆြဲၿပီး လဘက္ရည္ေသာက္ထြက္ၾကတယ္။ အေဖက ကုိယ့္ကုိမ်က္စိမွိတ္ၿပီး ေခၚထုတ္သြားတာ။ က်န္တဲ့ အိမ္သားေတြသိေပမယ့္ ဘာမွ မေျပာဘူး။ မႈန္၀ါး၀ါးျဖစ္ေနေပမယ့္ ကုိယ့္ဘ၀မွာ ပထမဦးဆုံး ခံစားခဲ့ရတဲ့ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာ။

            ကုိယ့္ကုိ အေသသတ္ၿပီးမွ မင္း ကုိယ့္ကုိခ်စ္ခဲ့တာခ်စ္ျခင္းေမတၱာနဲ႔ ေပးဆပ္ခဲ့တာပါလုိ႔ေျပာပါသံသရာ။ ကုိယ္က သစၥာေဖါက္ ခံရဖုိ႔ျဖစ္လာတဲ့အလွျပအ႐ုပ္သက္သက္။မင္း ကုိယ့္ကုိ ေမႊခဲ့တာ ပက္ပက္စက္စက္…။

            ေမွာင္မုိက္ေနတဲ့ညေတြမွာ ကုိယ့္သိမ္ငယ္မႈေတြအရမ္းျပင္းထန္လာတယ္။ကုိယ္ေမွ်ာ္ေမွ်ာ္ေနတဲ့ မင္းဆီကဖုန္းသံ ၀င္မလာ ေတာ့ဘူး။ ကုိယ္ အရမ္းေၾကာက္ေနတဲ့အခ်ိန္မင္းကုိဆက္လုိက္ရင္ ကုိယ္ၾကားရတာက လူႀကီးမင္းေခၚဆိုေသာ….။

            ကုိယ္မေပ်ာ္ရႊင္ေတာ့ဘူး။ ေပ်ာ္ရႊင္မႈေတြကုိယ့္အနားကပ္ဖုိ႔ သိပ္ေၾကာက္သြားၾကၿပီ။ ကုိယ္ထပ္တလဲလဲေတြးျဖစ္
ေနတာ ေသျခင္းတရား။ ကုိယ္ခြဲခြါဖုိ႔ အဆင္သင့္ျဖစ္ေနပါၿပီ။

            ခ်စ္ျခင္းေမတၱာက အရမ္းႏူးညံ့တယ္။ သိမ္ေမြ႕တယ္။ထိရွလြယ္တယ္။ ကုိယ့္ အသက္တစ္ရက္ႀကီးလာတုိင္း ခ်စ္ျခင္းေမတၱာကုိ ခံစားေတြ႕ထိရဖုိ႔ ခက္ခဲလာတယ္။တကယ္ေတာ့ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာမေျပာနဲ႔ အခ်စ္ရဲ႕ သာမန္အနက္အဓိပၸါယ္ အတိမ္အနက္ကေလးမွာကုိ ကုိယ္က ယုံၾကည္မခံရတဲ့ေကာင္။ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာဟာ ကုိယ့္ဆီက ဆုိက္ဆုိက္ၿမိဳက္ၿမိဳက္ႀကီးကုိထြက္ခြါသြားခဲ့တာၾကာေပါ့။
                                                                                                                                                                                                                                                                                   ေအာင္သက္ႏွင္း

သမားရုိးက်ဆန္မႈ ေတြကုိေခတ္ေရစီးေၾကာင္းနဲ႔ေရာေမႊလုိက္တဲ့အခါ ယဥ္ေက်းမႈ ေပါက္ကြဲထြက္လာေတာ့မွ လူငယ္ေတြဆီတံေတြးစက္ေတြလြင့္စဥ္က်တာ နာ

ဒီေခတ္ၾကီးမွာ Fleming ရဲ႕ Penicillin နဲ႕ မေပ်ာက္တဲ့ေရာဂါေတြ တကယ္ရွိတယ္
New generative antibiotic ေၾကာင့္ျဖစ္လာတဲ့ ကင္ဆာ
တစ္ေယာက္နဲ႕တစ္ေယာက္ သိသိမသိသိ ၾကြား၀ါခ်င္တဲ့ေ၀ဒနာ
ေခတ္လူငယ္ေတြရဲ႕ အသည္းကြဲဒဏ္ရာ
ေနာက္တစ္ခု Popular ျဖစ္လာတာက ဆင္ဆာ

ဆင္ဆာ ဆင္ဆာနဲ႕ ေအာ္ရင္း ဗီဒီယုိဖုိင္ေတြ ပင္မေခတ္ေရစီးေၾကာထဲ၀င္လာတယ္
အေရွ႕နဲ႕အေနာက္ ယဥ္ေက်းမႈ႕ေတြ ေျခခ်င္းလိမ္ ႏွစ္ပင္ယွက္ကုန္တယ္
ျပင္ပါ ျပင္ပါ လုိ႔ေအာ္ေနၾကတဲ့သူေတြက Download ဆြဲျပီး လူတကာသိေအာင္ ထုတ္ျပ ေၾကၿငာၾကတယ္
(တစ္ခါတစ္ခါ ကုန္ပစၥည္းေတြက သူတုိ႕ေၾကာင့္ လူသိမ်ားလာတယ္)
သတင္းထဲ ဖတ္ၾကည့္ရင္ ေတြ႔လုိက္ရတဲ့ပုဒ္မ 376 က ပုိပုိမ်ားလာတယ္

ေနရာတကာ Sex ပါေလရာ Sex အီလည္လည္ Sex အူေၾကာင္ေၾကာင္ Sex
ဘယ္သူ စေဖာ္မွန္းမသိပဲ Sex က စာလုံးေပါင္းပုိၾကီးလာတယ္
သမုိင္းေၾကာင္းေတြလွန္ စာတမ္းေတြပါ ျပဳစုၾကကုန္တယ္
သူတုိ႕ေျပာေတာ့ ပညာေပး ဗဟုသုတ လူငယ္ေတြ သင္ခန္းစာရဖုိ႕
အေျပာကေတာ့ ေရႊခ်ျပီး ဘုရားစင္ေပၚတင္ ရွိခုိးျပီး ကုိးကြယ္ခ်င္စိတ္ေတြ ေပါက္လာႏုိင္ေလာက္တယ္
ပညာေပးေတြ ထုတ္ေနမဲ့အစား ေက်ာင္းသင္ခန္းစာမွာ သင္ရုိးညႊန္းတမ္းအျဖစ္ သင္လုိက္တာက
လူငယ္ေတြပုိဗဟုသုတရ ပုိနားေထာင္လုိ႕ေကာင္းမယ္ထင္မိ
(ေက်ာင္းမွန္မွန္တတ္တဲ့ ကေလးေတြလည္းပုိမ်ားျပားေလာက္ရဲ႕)

ဖုိမဆက္ဆံျခင္းက ကမာၻဦးကတည္းက တည္ရွိေနတဲ့ သမားရုိးက် Rap
Homosexual ဆုိတာဘယ္ခ်ိန္က စေခတ္စားလာလဲ????
သူမသိ ငါမသိ ခင္ဗ်ားလွန္ေနတဲ့သမုိင္းက အညစ္ညမ္းေတြခ်ည္းပဲကုိ
လိင္တူခ်င္းေတာင္ လပ္ထပ္ခြင့္ေပးဖုိ႔ ဟစ္ေၾကြးေတာင္းဆုိေနၾကျပီဆုိ

မီဒီယာေတြက်ယ္ျပန္႕လာတဲ့ ေခတ္မွာ လိင္မႈ႕ေရးရာဆုိတာ Yoyo တစ္ခုလုိ
ပစ္ခ်လုိက္ ျပန္ဖမ္းလုိက္ အရွိန္ကုိေတာ့ သူတုိ႕က ၾကိဳးနဲ႕ညွိယူတယ္
Under 18 ေတြက ေတာ္ေတာ္ထိန္းခ်ဳပ္ရခက္တယ္တဲ့
ခုိးစားတဲ့သစ္သီး ပုိအရသာရွိတာမွန္း ခင္ဗ်ားတုိ႕ သင္ေပးခဲ့ၾကတာပဲ

ပထမနဲ႕ ဒုတိယ ကမာၻစစ္ လူေတြရဲ႕ အတၱနဲ႕ ေလာဘေတြေၾကာင့္ျဖစ္ခဲ့တယ္
တတိယကမာၻစစ္ ရာဂစိတ္ေတြေၾကာင့္ မီးခုိးပုိမႊန္ႏုိင္တယ္

တုိးတုိးျပီးနက္လာတဲ့ ကမာၻေျမရဲ႕ Black Hole တုိင္းမရေအာင္ ေမွာင္တယ္
လူငယ္ေတြရဲ႕ လိင္ဗဟုသုတၾကီးထြားလာမႈ႕ေတြေၾကာင့္  ႏႈိင္းမရေအာင္ ေလာင္ကုန္တယ္
ေနရာတကာ Guest House ေတြေပၚတယ္
ျမိဳ႕သစ္ေတြမွာ ေျမကြက္ေတြ ေစ်းပုိပုိတက္လာတယ္
ခင္ဗ်ားတုိ႕ရဲ႕ေလာဘေၾကာင့္ အလွည့္အေရႊ႕ေတြၾကားမွာ ေက်ာင္းသားေတြ နာမည္ပုိပ်က္တယ္

ဒုိးျပားေပးလုိက္တာနဲ႕ ေရြ႕လာတဲ့ ေခတ္
ပညာေပးကုိ ပညာေပးလုိမေရးတတ္မွေတာ့ စမ္းသပ္တဲ့လူငယ္ေတြ လြဲမွားကုန္တဲ့ေခတ္
လမ္းလြဲေနတာကုိ အားေပးေထာက္ခံတဲ့ေခတ္
တစ္ခါေလးဆုိရင္ေတာင္ ဂုဏ္ယူစြာေျပာတတ္လာတဲ့ေခတ္
မေတြ႔ဖူး မၾကဳံဖူးရင္ လူရာမ၀င္ေတာ့သလုိ ေရွာင္ထြက္လာတဲ့ေခတ္
ေခါင္းညိတ္တတ္တာနဲ႕ ဖ ဦးထုပ္ေရးခ်ာ ျဖစ္ႏုိင္တဲ့ေခတ္
ပ်က္စီးၿခင္းကုိ ပ်ားရည္လုိ မက္ေမာေစတဲ့ေခတ္
ေခတ္ ေခတ္ ေခတ္ ေခတ္ ေခတ္ ေခတ္ ....................

အခုေတာ့ ယဥ္ေက်းမႈ႔ေတြ ေပါက္ကြဲလာေတာ့မွ
လူငယ္ေတြကုိ လက္ညႈိးထုိးတယ္
အတုိ အဟုိက္ေတြကုိ စာဖြဲ႕တယ္
အျပာကားေတြကုိၾကည့္ရင္ မင္းဘာလူမ်ဳိးလဲ လာေမးတယ္
အရုိးစြဲအသားက်ေနတဲ့ အတၱဆန္မႈ႕ေတြနဲ႕
အရြဲ႕တုိက္ေနက် လူငယ္ေတြရဲ႕ အေလ့အထၾကား
ရႈရႈိက္ေနတဲ့ေလေတြထဲမွာ ေအာက္စီဂ်င္ေတြ ပုိနည္းလာတယ္
အုိဇုန္းလႊာၾကီး ပါးသထက္ပုိပါးလာတယ္
ယဥ္ေက်းတဲ့ အျပဳအမူေတြ ပုိပုိ အရုိင္းဆန္လာတယ္။

ခင္ဂ်ဴး
Faces Magazine, October 2013