ဒီကဗ်ာမွာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းဟာ အဓမၼအက်င့္ခံထားရတဲ့ အႏုပညာနဲ႔ တစ္သားထဲ ျဖစ္ေနတယ္

ေသြးရိုးသားရိုး အေျခအေန ဘာတစ္ခုမွ မရွိေတာ့ဘူး
ကိုယ္မေန႔ က တိုက္ပြဲမွာ ကမၻာအျပင္ဘက္ကို ခဏထြက္သြားလိုက္ တယ္
တစ္ေယာက္ေယာက္ကို ႏူတ္ဆက္လိုက္ဖို႔ေတာင္ ကိုယ့္ေသြးသားေတြဟာ ေအးစက္
ဘ၀ဟာ သိပ္ ပင္ ပန္း ပါ တ ယ္  ထရီဇာ
ကိုယ္ဟာ ရာသီဥတု ဒဏ္ကို ဘယ္လို ေပ်ာ္ရႊင္ဖြယ္ရာေတြနဲ႔ ေတာင့္ခံထားရသလဲ
လူငယ္တစ္ေယာက္ ဟာ ဒဏ္ရာေတြကို ေခါက္ဓါးတစ္လက္လုိ ဆြဲသိမ္းလိုက္တယ္
ဘယ္လို အေၾကာင္းအရာေတြကို ကိုယ္ ကဗ်ာအျဖစ္ ခ်ေရးလိုက္ ရမလဲ
ကိုယ္ဟာ နာက်င္မႈေတြကို ဘ၀မွာ အႏူးညံ့ဆံုး သိမ္ေမႊ႕ပစ္တတ္တဲ့ လူငယ္
သမိုင္းစာအုပ္ေတြနဲ႔ ေအာင္ျမင္ေက်ာ္ၾကားလူၾကိဳက္မ်ားမႈေတြကို ကိုယ္ကဗ်ာလုပ္မေရးႏိုင္ဘူး
အႏုပညာ ဟာ ယံုၾကည္မႈ၊ ခံႏိုင္ရည္ ရာခိုင္းႏူန္းဘယ္ေလာက္အတိုင္းအတာမွာ တည္ရွိေနလဲ
အႏုပညာဆိုတာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း အႏုပညာဆိုတာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊
အႏုပညာဆိုတာ ဦးသိန္းစိန္၊ ဘာေတြလဲ ၊ ဘာေတြလဲကြာ ဒီကမၻာၾကီးဟာ ရြဲ႕ေစာင္းေနပံု
အႏုပညာ ဆိုတာ ရြ႔ံ႕ရွာဖြယ္ရာေကာင္းတဲ့ ဟာသ ျပက္လံုး
အႏုပညာဆိုတာ ေဖၚခြ်တ္ဓါတ္ပံုကို မ်က္ႏွာဖုန္းတင္ထားတဲ့ မဂၢဇင္းစာမ်က္ေပၚက
ေမာ္ဒယ္အမ်ိဳးသမီး တစ္ေယာက္ရဲ႕ အင္တာဗ်ဴးသတင္းေခါင္းစဥ္
အႏုပညာဆိုတာ ခပ္ေၾကာင္ေၾကာင္ ရပ္ပါတစ္ေယာက္ရဲ႕ ေမြးေန႔ပြဲ ၊
အႏုပညာဆိုတာ ဘယ္လိုအဓိပါပယ္ဖြင့္ဆိုမႈမ်ိဳးနဲ႔ ေသာက္သံုးေနၾကတဲ့ ၀ီစကီအမ်ိဳးအစားလဲ ၊
လက္ခုပ္သံေတြၾကားရတိုင္း စင္ေပၚေျပးတက္ရေအာင္ ကိုယ္က ဆပ္ကပ္၀ိုင္းထဲက ေမ်ာက္တစ္ေကာင္မွ မဟုတ္ဘဲ
ကမၻာၾကီးရဲ႕ လည္ပတ္ေနမႈမွာဘယ္အရာမွ ေသြးမွန္သားမွန္ မရွိေတာ့ဘူး၊ ကိုယ့္ စြန္႔ခါြ.
လူငယ္တစ္ေယာက္ မေသခ်ာတဲ့ အမွန္တရားကို ေခါက္ဓါးတစ္လက္ကို ဆြဲသိမ္းလိုက္တယ္
ဒီကဗ်ာမွာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းဟာ အဓမၼအက်င့္ခံထားရတဲ့ အႏုပညာနဲ႔ တစ္သားထဲ ျဖစ္ေနတယ္
ကိုယ္ေရးကိုယ္တာ ကိန္းဂဏန္း အခ်က္အလက္ သတင္းေခါင္းစဥ္၊ ရပ္တည္ခ်က္ အရာင္လြင့္ ဖိနပ္
ေတြးေခၚစဥ္းစားမႈေတြကေနစျပီး ႏွလံုးခုံသံေတြအထိ စိတ္ကို ဆင္ျခင္တံုတရား ေဘာင္ေတြထဲမွာ ေသာ့ခတ္လိုက္တယ္
ကိုယ္ရုန္းထြက္ေနတယ္ သာမန္အေျခအေန အခန္းလြတ္မ်ား ၊
လိင္ လိုအပ္ခ်က္က ခ်စ္ျခင္းေမတၱာေနာက္မွာ အေပါစားဇတ္လမ္းထဲက မုဒိန္းေကာင္လို ျပံဳးရယ္
ကိုယ္ဟာ သိပ္ရွက္တတ္တဲ့ လူငယ္ပဲ ထရီဇာ ဘယ္ေလာက္ ႏူးည့့့ံသိမ္ေမႊ႕လိုက္သလဲလို႔
ကိုယ္၀န္ေဆာင္သည္ အမ်ိဳးသမီးငယ္ငယ္ေတြ ေတြ႔တိုင္း စိတ္မွာ လွပ္ခနဲ႔ ၾကည္ႏူးတတ္တဲ့ ရင္ခုန္သံေတြနဲ႔
ဘယ္လို ဘ၀မ်ိဳးကိုမ်ား တည္ေဆာက္ခ်င္ ေနတဲ့ လူငယ္ လဲ
ဘ၀ဟာ သိပ္ ပင္ ပန္း ပါ တယ္ ထရီဇာ သတင္း အခ်က္ အလက္ ေန႔စဥ္အမွ် ရွင္သန္မႈဟာ
စက္ရုပ္ေသြးနဲ႔  သတင္းလူသား၊ ကိုယ့္ကဗ်ာေတြထဲမွာ နာက်င္မႈေတြကလြဲလို႔
ေက်းဇဴးျပဳျပီး တစ္ျခားဘာကို မွ ရွာေဖြၾကည့္မေနပါနဲ႔ေတာ့ ၊
မသန္႔ရွင္းမႈနဲ႔ ေရာေထြးဆက္ႏြယ္မႈေတြကို ေခ်ဖ်က္ပစ္ခ်င္တဲ့ လူငယ္
အရာအားလံုးကို ေတာ္လွန္ခ်င္ေနတဲ့ စိတ္ဟာ ေသနတ္ေမာင္းကို ျဖဳတ္ ပစ္ လိုက္တယ္
ဘ၀ ဟာ သိပ္ ပင္ ပန္း ပါ တယ္ ထရီဇာ ဘာကို မွ မယံုၾကည္တတ္ေတာ့တဲ့ စိတ္ဟာ
ပို ျပီး ပင္ ပန္း ေစတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ ကိုယ္ က ေတာ့ ရင္း ရ မွာ ပဲ
လူငယ္တစ္ေယာက္ဟာ နာက်င္ရြ႔ံရွာမႈကို လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ အေလ်ာ္အစား လုပ္ပစ္ခ်င္ေနတဲ့ အရသာနဲ႔
ကိုယ္ခ်င္းစာတရားဆိုတာကို ကိုယ္က ရာသီဥတုဒဏ္ကို ဘယ္ေလာက္ခံႏိုင္သလဲ ဆိုတာနဲ႔ အဓိပါယ္ဖြင့္ထားတယ္။


မွဴးသစ္။

နီ ယုိ ေ မ ာ္ ဒ န္ ( သုိ႔ မ ဟု တ္ ) အ န ာ ဂ တ္ က ဗ် ာ

နီယိုေမာ္ဒန္နိဒါန္း
                     
                  ၿမန္မာကဗ်ာသမိုင္းကို သမင္လည္ၿပန္လွည္.ၿကည္.ရင္ခန္.မွန္းပ်မ္းမွ်အနွစ္နွစ္ဆယ္ေလာက္အၿကာမွာ တစ္ၿကိမ္နွဳန္းနဲ.ကဗ်ာယဥ္ေက်းမွဳေရွာ.ခ္(သို.မဟုတ္)ကဗ်ာလမ္းေၿကာင္း အေၿပာင္းအလဲေတြ ၿဖစ္ေပၚေလ.၇ွိတာေတြ.၇ပါတယ္။ေခတ္စမ္းကဗ်ာေခတ္(၁၉၃၄၀န္းက်င္)၊စာေပသစ္ေခတ္ (၁၉၅၀၀န္းက်င္)၊ေတာ္လွန္ကဗ်ာနဲ. မိုးေ၀ကဗ်ာေခတ္ (၁၉၇၀ ၀န္းက်င္)၊ေခတ္ေပၚကဗ်ာေခတ္ (၁၉၉၀၀န္းက်င္)ေတြဟာ ၿမန္မာကဗ်ာ သမိုင္းမွာ သိသာထင္ရွားတဲ.ကဗ်ာယဥ္ေက်းမွဳေရွာ.ခ္ေတြၿဖစ္ပြားခဲ.တဲ.  နွစ္ကာလေတြပါပဲ။
                   ၁၉၉၀ ၀န္းက်င္ကစၿပီး  အရွိန္ၿမွင္.လွဳပ္ရွားသက္၀င္လာတဲ.ေခတ္ေပၚကဗ်ာဟာၿမန္မာကဗ်ာေလာကရဲ. ပင္မေရစီးၿဖစ္လာခဲ.ကာ ၂၀၀၅ ၀န္းက်င္အထိၿသဇာၿကီးမားသက္ေရာက္ေနဆဲၿဖစ္ပါတယ္။၂၀၀၅၀န္းက်င္မွာေတာ. ကဗ်ာ ဆရာေဇယ်ာလင္းမိတ္ဆက္တင္သြင္းတဲ. အေမရိကန္ဘာသာစကားကဗ်ာ(L=A=N=G=U=A=G=E= POETRY)အယူအဆေတြထြက္ေပၚလာၿပီး ဆယ္စုနွစ္တစ္ခုနဲ. တစ္၀က္နီးပါးထီးနန္းစိုးစံေနတဲ.၊လမ္းေဟာင္းအတိုင္းမေၿပာင္းလဲ တေ၇ြ.ေ၇ြ.စီးဆင္းေနတဲ. ပင္မေ၇စီးေခတ္ေပၚကမ္းပါးကို တိုက္စားၿဖိဳခ်ပစ္လိုက္ပါတယ္။L.Pကဗ်ာလွဳပ္၇ွားမွဳေၿကာင္.ေခတ္ၿပိဳင္ ၿမန္မာကဗ်ာေလာကမွာ ပို.စ္ေမာ္ဒန္ကဗ်ာေဗဒ ၿသဇာယူခဲ.တဲ.ကဗ်ာဂိုဏ္းနဲ.နိုင္ငံရပ္ၿခားကဗ်ာေဗဒကို ဆန္.က်င္ၿငင္းဆန္ၿပီးကိုယ္.နည္းကိုယ္.ဟန္နဲ.အသစ္လုပ္မယ္. နီယိုေမာ္ဒန္ကဗ်ာဂိုဏ္းေတြကြဲၿပားထြက္ေပၚလာခဲ.ပါတယ္။
                   အဲဒီကာလေတြမွာ ပင္မေရစီးေခတ္ေပၚကဗ်ာယဥ္ေက်းမွဳအေဟာင္းနဲ. ဘာသာစကားကဗ်ာေဗဒယဥ္ေက်းမွဳအသစ္အၿကား အနုပညာနဲ. အယူအဆေရးရာ ဆန္.က်င္တိုက္ခိုက္မွဳ၊ထိေတြ.ပြတ္တိုက္မွဳ၊ေရာယွက္ေပါင္းစပ္မွဳ စတဲ. ယဥ္ေက်းမွဳေရွာ.ခ္ေတြၿဖစ္ပြားခဲ.ရာကၿမန္မာကဗ်ာေလာကမွာေနာက္ထပ္ ကဗ်ာယဥ္ေက်းမွဳအသစ္တစ္ခု ေပၚေပါက္ၿဖစ္ထြန္း လာခဲ.ပါတယ္။
                  အဲဒီ ၿမန္မာကဗ်ာယဥ္ေက်းမွဳအသစ္ကေတာ.  နီယိုေမာ္ဒန္ကဗ်ာယဥ္ေက်းမွဳပဲၿဖစ္ပါတယ္။

နီယိုေမာ္ဒန္ဆိုတာ
               
                 နီယိုေမာ္ဒန္ကဗ်ာအယူအဆေတြဟာ ၂၀၀၇မတ္လ ၂၁ ရက္ေန. ကမာၻ.ကဗ်ာေန.မွာ ထုတ္ေ၀တဲ.”ၿမန္မာေခတ္ေပၚကဗ်ာသစ္ ေၿကညာစာတမ္း၂၀၀၇”မွာအစၿပဳသေႏၶတည္ခဲ.ပါတယ္။နီယိုေမာ္ဒန္ဟာပင္မေရစီးေခတ္ေပၚကဗ်ာအာရံုခံစားပံု၊အာရံုခံစားမွဳ၊ေရးဟန္၊နည္းစနစ္ေတြကိုခ်ဲ.ထြင္ေက်ာ္လြန္ဖို.ၿကိဳးစားရင္းေခတ္ၿပိဳင္ၿမန္မာကဗ်ာေလာကထဲက ပို.စ္ေမာ္ဒန္စာေပအယူတခ်ိဳ.နဲ.ကဗ်ာအနုပညာလက္ရာေတြကိုဆန္.က်င္ေ၀ဖန္ရင္းက အသစ္ၿဖစ္ေပၚလာတဲ. ကဗ်ာအယူအဆတစ္မ်ိဳးၿဖစ္ပါတယ္။
               နီယိုေမာ္ဒန္ဟာ Neomodernism မဟုတ္ဘဲNew Poetic Concept တစ္မ်ိဳးသာၿဖစ္ပါတယ္၊
               နီယိုေမာ္ဒန္အေၿကာင္းေၿပာရင္Neomodern ဆိုတဲ. ေ၀ါဟာရအသံုးအႏွဳန္းကိုစတင္ရွင္းလင္းရပါလိမ္.မယ္။နီယိုေမာ္ဒန္မွာNeo ေရွ.ဆက္စကားလံုးရဲ.အဓိပၸာယ္ကိုnew/in the later from ဆိုတဲ. အနက္ေတြနဲ.သံုးစြဲထားတာၿဖစ္ပါတယ္။LONGMANDictionary of Contemporary English မွာေတာ. Neo-//based on a style,set ofideas,or political system that existed in the past ;လို.အနက္ဖြင္.ေပးထားပါတယ္။နီယိုေမာ္ဒန္မွာNeo ေရွ.ဆက္စကားလံုးကို new ဆိုတဲ.အဓိပၸာယ္နဲ. အဓိကသံုးစြဲတာၿဖစ္ေပမယ္. ဆက္စပ္ခ်ဲ.ထြင္အနက္ ဖြင္.ရင္not before /notused before/unfamiliar/recently changed/recently discovered အဓိပၸာယ္ေတြအထိက်ယ္ၿပန္သက္ေရာက္မွဳရွိပါတယ္။
               နီယိုေမာ္ဒန္ဆိုတာပင္မေရစီးေခတ္ေပၚကဗ်ာကိုupdate/vt /make more;bring up to dateၿဖစ္ေအာင္လုပ္လိုက္တဲ.ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားတစ္မ်ိဳးပါပဲ။

နီယိုေမာ္ဒန္ေနာက္ခံအယူအဆနဲ. သြင္ၿပင္လကၡဏာတခ်ိဳ.
               
               ပင္မေရစီးေခတ္ေပၚကဗ်ာကို ေက်ာ္လြန္ဖို.ၿကိဳးစားေနတဲ. နီယိုေမာ္ဒန္မွာခိုင္မာေသခ်ာတဲ. ေနာက္ခံအယူအဆနဲ.သြင္ၿပင္လကၡဏာေတြရွိပါတယ္။နီယိုေမာ္ဒန္ေနာက္ခံအယူအဆနဲ.သြင္ၿပင္လကၡဏာေတြကိုလိုရင္းအခ်က္အလက္အတိုင္း ေဖာ္ၿပရရင္-
၁။ေခတ္ကိုကိုယ္စားၿပဳၿခင္း၊ေခတ္ရဲ.ပံုရိပ္ထင္ဟပ္ၿခင္း
၂။ကဗ်ာဆရာရဲ.ခံစားမွဳ/ဘ၀အၿမင္ကို အေၿခခံၿခင္း
၃။ဘာသာစကားကိုမီဒီယမ္အၿဖစ္သာအသံုးၿပဳၿခင္း
၄။လူသားရဲ.ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြးေပၚလြင္ၿခင္း၊လူရဲ. ပုဂၢလိကသေဘာကို ၿပန္လည္ေဖာ္ထုတ္ၿခင္း
၅။ေခတ္ၿပိဳင္ထဲကModern/Neomodern&  PostmodernSensibility ေပၚလြင္ထင္ရွားၿခင္း
၆။လူအုပ္ၿကီးထဲေရာေႏွာေပ်ာက္ဆံုးေနတဲ.Identity ကို ရွာေဖြ တည္ေဆာက္ၿခင္း
၇။ေရးဟန္နွင္.တင္ၿပပံုေၿပာင္းလဲၿခင္း
၈။ရသအေၿပာင္းအလဲ
၉။အဇၥ်တၱခံစားမွဳပိုင္းစစိတ္ၿမႊာၿခင္း
၁၀။အေတြးအၿမင္မ်ားအခ်ိဳးပ်က္ၿခင္း
၁၁။အေၿကာင္းအရာမ်ားေရာေထြးထားၿခင္း
၁၂။အာရံုခံစားမွဳ ဗဟိုခ်က္ကင္းမဲ.ၿခင္း
၁၃။လူ/လူအမ်ားရဲ.အၿမင္နဲ.အာရံုခံစားမွဳမ်ား ေရာေထြးေနၿခင္း၊ေပါင္းစပ္ေရးဖြဲ.ၿခင္း
၁၄။နိမိတ္ပံု၊သေကၤတမ်ား ေလွ်ာ.ခ်ၿခင္း
၁၅။အရပ္သံုးဘာသာစကားမ်ားေရာေနွာသံုးစြဲၿခင္း
၁၆။ရိုးရွင္းလြယ္ကူေသာအဓိပၸာယ္၊အနက္ဖြင္.စနစ္မ်ားတည္ေဆာက္ၿခင္း
၁၇။ကဗ်ာအတြင္းသားအေပ်ာ.ထည္(Software)မ်ားေၿပာင္းလဲၿခင္း
၁၈။ေပၚၿပဴလာၿဖစ္တဲ.အေရးအသား/ဟန္ပန္မ်ားကိုေရွာင္ၿကဥ္ၿခင္းတို.ပဲ ၿဖစ္ပါတယ္။
(ရည္ညႊန္း။ ။ နီယိုေမာ္ဒန္ေနာက္ခံ အယူအဆနွင္.သြင္ၿပင္လကၡဏာအခ်ိဳ.၊  ႏြယ္နီမဂၢဇင္း)

နီယိုေမာ္ဒန္သြင္ၿပင္လကၡဏာမ်ား              
                 နီယိုေမာ္ဒန္ဟာပင္မေရစီးေခတ္ေပၚကဗ်ာကို ခ်ဲ.ထြင္ေက်ာ္လြန္ဖို.ၿကိဳးစားရာကအသစ္ၿဖစ္ေပၚတဲ.ကဗ်ာအယူအဆအသစ္တစ္မ်ိဳးလို.ဆိုရင္ ပင္မေရစီးေခတ္ေပၚကဗ်ာလကၡဏာေတြကိုဘယ္လိုဘယ္ပံု ဆန္.က်င္ခ်ဲ.ထြင္လာသလဲဆိုတာနွိဳင္းယဥ္စဥ္းစားသံုးသပ္ၿကည္.ဖို.လိုပါလိမ္.မယ္။ၿမန္မာကဗ်ာေလာကရဲ.ပင္မေရစီးေခတ္ေပၚကဗ်ာဟာ၁၉၆၉ သေၿပညဳိ၀ပ္ေရွာ.၊ဆရာၿမဇင္ရဲ.“ေခတ္ေပၚကဗ်ာေၿကညာစာတမ္း”ေခတ္ေပၚကဗ်ာေယဘုယ်လကၡဏာေတြအေပၚအေၿခခံတည္ေဆာက္ထားတဲ.ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားၿဖစ္ပါတယ္.ေခတ္ေပၚကဗ်ာရဲ. ေယဘုယ်လကၡဏာေတြက-
၁။ေထြၿပားတယ္၊ရိုးရိုးစင္းစင္းမဟုတ္
၂။သိပ္သည္းတယ္၊က်ဲတဲတဲမဟုတ္
၃။က်ယ္က်ယ္၀န္း၀န္းလႊမ္းၿခံဳတယ္၊မက်ဥ္းေၿမာင္း
၄။ရိပ္ကာ၀ဲကာေၿပာတယ္၊တိုက္ရိုက္ မေၿပာ
၅။ဧကန္သေဘာတရားမ်ားကိုေဆာင္တယ္၊ၿပဳအပ္တဲ.သေဘာတရားကိုမေဆာင္
၆။အကြက္သေဘာကိုေဆာင္တယ္၊မ်ဥ္းသေဘာကိုမေဆာင္စတဲ. သြင္ၿပင္လကၡဏာေတြၿဖစ္ပါတယ္။
                 ဆရာၿမဇင္ရဲ. ေခတ္ေပၚကဗ်ာေယဘုယ်လကၡဏာေတြအၿပင္ကဗ်ာေလ.လာသူတစ္ဦးေပါင္းစပ္တင္ၿပခဲ.တဲ.အတြင္းစိတ္ခံစားမွဳ (Inner Feeling)၊စကားေၿပာရစ္သမ္(Spoken Rhythm)၊လြတ္လပ္စြာေဖာ္ၿပခ်က္(Freedomof Expression)ဆိုတဲ. ေခတ္ေပၚကဗ်ာအဓိကလကၡဏာေတြလည္း ရွိပါေသးတယ္။
                 နီယိုေမာ္ဒန္မွာေတာ. ပင္မေရစီးေခတ္ေပၚလကၡဏာေတြနဲ.ဆန္.က်င္ကြဲလြဲေနတဲ.လကၡဏာအသစ္ေတြကို ေတြ.ၿမင္လာရပါတယ္။နီယိုေမာ္ဒန္ရဲ. သြင္ၿပင္လကၡဏာေတြက-
၁။အကြက္သေဘာမဟုတ္၊ခ်ည္မွ်င္ဆန္ေသာလိုင္း(FibrousLines) မ်ားၿဖင္. ဖြဲ.စည္းၿခင္း
၂။ခ်ည္မွ်င္ဆန္ေသာစာသားမ်ား(FibrousText)နွင္. အပိုင္းအစမ်ား(Fragments)ေရာစပ္ေရးဖြဲ.ၿခင္း
၃။ကဗ်ာဘာသာစကားေလွ်ာ.ခ်ၿပီးအရပ္သံုးစကားကို အေလးေပးေရးဖြဲ.ၿခင္း
၄။ၿပင္းထန္ေလးနက္ေသာအတြင္းစိတ္ခံစားမွဳ(InnerFeeling)မ်ားမဟုတ္၊ ယေန.ေခတ္နွင္.အညီ အေပၚယံဆန္ေသာလြတ္လပ္ေပါ.ပါးေသာအၿမင္မ်ားၿဖစ္ၿခင္း
၅။ရိပ္ကာ၀ဲကာမေၿပာ၊တိုက္ရိုက္ေၿပာၿခင္း
၆။က်စ္လစ္သိပ္သည္းမွဳမရွိ၊ေဖာင္းပြၿခင္း
၇။ေထြၿပားေ၀၀ါးမွဳမရွိ၊ရိုးစင္းၿကည္လင္ၿပတ္သားၿခင္း
၈။ပုဂၢလိကအာရံုခံစားမွဳ/အၿမင္နွင္. ေခတ္ၿပိဳင္ၿမင္ကြင္းကိုခ်တ္ဆက္ထားၿခင္း
၉။အၿခားသူ၏အၿမင္မ်ားေရာေနွာတင္ၿပၿခင္း
၁၀။အရပ္သံုးဘာသာစကားကိုပင္ကဗ်ာဘာသာစကားကဲ.သို.အနက္ခြန္အားမ်ိဳးရေအာင္သံုးစြဲၿခင္း
၁၁။ၿကည္လင္ရွင္းလင္းသည္.အဓိပၸာယ္ေဆာင္ေသာစာသားမ်ားကိုအသံုးၿပဳၿခင္း
၁၂။ေခတ္ၿပိဳင္လူ.အဖြဲ.အစည္း၏အားနည္းေသာစရိုက္လကၡဏာမ်ားကို ေ၀ဖန္ၿခင္း
၁၃။လူမွဳဆက္ဆံေရးပူေႏြးလာမွဳကိုသတိေပးၿခင္း
၁၄။ပုဂၢလိကခံစားမွဳနွင္. လူ.အဖြဲ.အစည္းအေပၚ အၿမင္ေရာစပ္ၿခင္း
၁၅။နီယိုနွင္.ပို.စ္ေမာ္ဒန္သြင္ၿပင္လကၡဏာ မ်ိဳးစပ္ထားၿခင္း
၁၆။(သဒၵါနည္းအရ)မ်ိဳးစံုပါ၀င္ေပါင္းစပ္ေနေသာဘာသာစကားကိုသံုးစြဲၿခင္း စတာေတြပဲၿဖစ္ပါတယ္။
(ရည္ညႊန္း။  (၁)ပင္မေရစီးေခတ္ေပၚကဗ်ာ၊နီယိုေမာ္ဒန္ နွင္.ပို.စ္ေမာ္ဒန္ေခတ္ၿပိဳင္ကဗ်ာလမ္းၿမႊာမ်ား
                  (၂)နီယိုေမာ္ဒန္ = ပို.စ္ေမာ္ဒန္
                      နြယ္နီမဂႊဇင္း၊ အမွတ္ (   )၊ ၂၀၁၀
               ပင္မေရစီးေခတ္ေပၚကဗ်ာရဲ. လကၡဏာေတြနဲ.နီယိုေမာ္ဒန္လကၡဏာေတြကိုႏွဳိင္းယွဥ္ၿကည္.ရင္ဆန္.က်င္ကြဲလြဲမွဳေတြနဲ.ခ်ဲ.ထြင္ဆန္.ကားမွဳေတြကိုထင္ရွားၿမင္သာနိုင္ပါလိမ္.မယ္။
               ပင္မေရစီးေခတ္ေပၚကေန နီယိုေမာ္ဒန္ဆီအေရြ.မွာေရးဟန္အေၿပာင္းအလဲ(Stylistic Transformation)ဟာအေရးၿကီးပါတယ္။နီယိုေမာ္ဒန္ရဲ.Techniqueပိုင္းၿဖစ္တဲ.ေရးဟန္အေၿပာင္းအလဲမွာ-
(၁)စကားလံုးသံုးစြဲပံုအေၿပာင္းအလဲ
(၂)ပါဒ၊၀ါက်၊သဒၵါ၊အနက္အေၿပာင္းအလဲ
(၃)အသံနဲ.ေလယူေလသိမ္းအေၿပာင္းအလဲ
(၄)စီစဥ္တင္ၿပပံုအေၿပာင္းအလဲ
(၅)ဖြဲ.စည္းတည္ေဆာက္ပံုအေၿပာင္းအလဲ
(၆)အေၿကာင္းအရာအေၿပာင္းအလဲ
(၇)ကဗ်ာအၿမင္အေၿပာင္းအလဲ
(၈)အာရံုခံစားပံုအေၿပာင္းအလဲနဲ.
(၉)ရသအေၿပာင္းအလဲေတြပါ၀င္ပါတယ္။

နီယိုေမာ္ဒန္လမ္းသြယ္မ်ား
        
                ဒီေန. ေခတ္ၿပိဳင္ကဗ်ာယဥ္ေက်းမွဳဟာ ပင္မေရစီးေခတ္ေပၚကဗ်ာၿပိဳကြဲမွဳနဲ.နီယိုေမာ္ဒန္၊ပို.စ္ေမာ္ဒန္ကဗ်ာအသစ္ၿဖစ္ထြန္းမွဳစပ္ၿကားကာလကိုၿဖတ္သန္းေနပါတယ္။ေခတ္ၿပိဳင္ၿမန္မာကဗ်ာ(ContemporaryMyanmarPoetry)ဆိုတဲ.စကားရပ္မွာ ပင္မေရစီးေခတ္ေပၚကဗ်ာ၊နီယိုေမာ္ဒန္၊ပို.စ္ေမာ္ဒန္၊ဘာသာစကားကဗ်ာ၊စမ္းသပ္ကဗ်ာ၊စကားေၿပကဗ်ာ၊ေကာလာ.ဂ်္ကဗ်ာနဲ.ကြန္ဆက္ခ်ဴရယ္ကဗ်ာ အမ်ိဳးအစားေတြပါ၀သ္ပါတယ္၊
       ေခတ္ၿပိဳင္ကဗ်ာေတြမွာ အမ်ိဳးအစားတစ္ခုခ်င္းအလိုက္ကိုယ္ပိုင္အမွတ္လကၡဏာေတြနဲ.သီးၿခားၿဖစ္ေနတဲ.ကဗ်ာေတြရွိသလိုအမ်ိဳးအစားတစ္ခုနဲ.တစ္ခုနယ္ပယ္ခ်င္း၊လကၡဏာခ်င္းေရာေထြးေနတာမ်ိဳးလည္းရွိပါတယ္။ကာယကံရွင္ ကဗ်ာဆရာကပို.စ္ေမာ္ဒန္လို.ေၿပာေပမယ္.နီယိုေမာ္ဒန္ၿဖစ္ေနတဲ.ကဗ်ာေတြ၊နီယိုေမာ္ဒန္လို.ေၿပာေပမယ္.ပို.စ္ေမာ္ဒန္ၿဖစ္ေနတဲ.ကဗ်ာေတြ၊နီယိုနဲ. ပို.စ္ေမာ္ဒန္လကၡဏာေရာေထြးေနတဲ.ကဗ်ာေတြ ဒီေန.ေခတ္ၿပိဳင္ကဗ်ာေလာကမွာအမ်ားအၿပားၿမင္ေတြ.ေနရပါတယ္။
        ၂၀၀၇၊၂၀၀၈၊၂၀၀၉သံုးနွစ္တာကာလအတြင္းမွာေခတ္ၿပိဳင္ၿမန္မာက်ွာယဥ္ေက်းမွဳကိုဆန္းသစ္ခ်ဲ.ထြင္လိုတဲ.၊လြတ္လပ္က်ယ္ၿပန္.တဲ.ကဗ်ာအၿမင္ရွိတဲ. က်ွာဆရာတစ္ခ်ိဳ.ဟာနီယိုေမာ္ဒန္ကဗ်ာေတြဆန္းသပ္ေရးသားလာခဲ.ၿကပါတယ္။လူအမ်ားနားလည္ေအာင္အၿကမ္းဖ်ဥ္းေၿပာရရင္ပင္မေရစီးေခတ္ေပၚ ကဗ်ာလကၡဏာေတြကိုေက်ာ္လြန္လာၿပီး ဘာသာစကားကဗ်ာနဲ.ပို.စ္ေမာ္ဒန္ကဗ်ာနယ္ပယ္ကို မေရာက္တဲ.ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားေတြကိုနီယိုေမာ္ဒန္ကဗ်ာေတြလို. ၿခံဳငံုေခၚနိုင္ပါတယ္။ဒီေနရာမွာဘာသာစကားကဗ်ာနဲ.ပို.စ္ေမာ္ဒန္ကဗ်ာနယ္ပယ္ဆိုတာအဲဒီကဗ်ာေဗဒေတြနဲ.ဘာသာစကားအယူအဆ၊အနုပညာအယူအဆ၊ရသအယူအဆ၊သြင္ၿပင္လကၡဏာေတြၿသဇာသက္ေရာက္လႊမ္းၿခံဳမွဳရွိတဲ.နယ္နိမိတ္ကို ဆိုလိုပါတယ္။ပင္မေရစီးေခတ္ေပၚကဗ်ာကိုေက်ာ္လြန္လာတဲ.အၿပင္ဘာသာစကားကဗ်ာနဲ. ပို.စ္ေမာ္ဒန္က်ွာေတြရဲ.အရိပ္ၿသဇာလႊမ္းမိုးမွဳကလြတ္ကင္းေနတယ္ဆိုရင္ နီယိုေမာ္ဒန္က်ွာလို.အၿကမ္းဖ်ဥ္းေၿပာနိုင္ပါတယ္။
       ေခတ္ၿပိဳင္ၿမန္မာကဗ်ာဆရာအခ်ိဳ.ရဲ.နီယိုေမာ္ဒန္ကဗ်ာေတြဟာနီယိုေမာ္ဒန္ေနာက္ခံအယူအဆနဲ. သြင္ၿပင္လကၡဏာေတြအနည္းနဲ.အမ်ားကိန္းေအာင္းေရာေႏွာပါ၀င္ေနတဲ. ကဗ်ာေတြပဲၿဖစ္ပါတယ္။ၿပီးခဲ.တဲ.(၃)နွစ္ကာလအတြင္းနီယိုေမာ္ဒန္လမ္းေၿကာင္းဆီဦးတည္ေရြ.လ်ားလာတဲ. နီယိုေမာ္ဒန္ကဗ်ာမ်ိဳးကြဲေတြအမ်ားအၿပားအသစ္ေပၚေပါက္ၿဖစ္ထြန္းလာတာေတြ.ရပါတယ္။နီယိုေမာ္ဒန္ကဗ်ာမ်ိဳးကြဲေတြကေတာ.-
(၁) ဆီမီနီယိုေမာ္ဒန္(Semi-Neomodern/Semineo)
(၂) နီယိုေမာ္ဒန္(Neomodern/Neo)
(၃) နီယိုေမာ္ဒန္မူကြဲ(AlternativeNeomodern/Alterneo)
(၄) စမ္းသပ္နီယိုေမာ္ဒန္(ExperimentalNeomodern/Experneo)
(၅) စကားေၿပနီယိုေမာ္ဒန္(ProseNeomodern/Prosneo)
(၆) ေကာလာ.ဂ်္နီယိုေမာ္ဒန္(CollageNeomodern/Collaneo)
(၇) ပို.စ္နီယိုေမာ္ဒန္(Post+Neomodern/Poneo)
(၈) ဟုိက္ဘရစ္ဒ္နီယုိေမာ္ဒန္ ( Hybrid Neomodern/ Hybrineo )
(၉) ကြန္ဆက္ျခဴရယ္ နီယုိေမာ္ဒန္ ( Conceptual Neomodern/ Concepneo )
(၁၀) အက္ခ္စ္ပရက္ဇစ္ဗ္ နီယုိေမာ္ဒန္( Expressive Neomodern/ Experneo)
ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားေတြပဲၿဖစ္ပါတယ္။
(ရည္ညႊန္း။   နီယိုေမာ္ဒန္ လမ္းသြယ္လမ္းၿမႊာမ်ား၊အလင္းတန္းဂ်ာနယ္၊၂၀၀၉)
         အဲဒီနီယိုေမာ္ဒန္  ကဗ်ာမ်ိဳးကြဲေတြအားလံုးကို ေပါင္းစုၿပီးNeomodernsလို.ေခၚေ၀ၚသံုးစြဲနိုင္ပါတယ္။နီယိုေမာ္ဒန္ကဗ်ာအၿဖစ္ သတ္မွတ္ရာမွာ-
(၁)နီယိုေမာ္ဒန္ေနာက္ခံအယူအဆေတြနဲ. သြင္ၿပင္လကၡဏာတခ်ိဳ.ကို အေၿခၿပဳစဥ္းစားပါတယ္။
(၂)နီယိုေမာ္ဒန္သြင္ၿပင္လကၡဏာေတြနဲ. တိုက္ဆိုင္ ညွိနွိဳင္းပါတယ္။
(၃)နီယိုေမာ္ဒန္ရဲ.Techniqueပိုင္း၊ေရးဟန္အေၿပာင္းအလဲၿဖစ္/မၿဖစ္အကဲၿဖတ္ပါတယ္။
(၄)နီယိုေမာ္ဒန္မ်ိဳးကြဲၿဖစ္နိုင္ေျခ အလားအလာေတြကို မွန္းဆစဥ္းစားပါတယ္။
(၅)နီယိုေမာ္ဒန္ရဲ.POM ဘာသာစကားအယူအဆနဲ. တိုက္ဆိုင္ညီညြတ္မွဳရွိ/မရွိ စဥ္းစားပါတယ္။
(၆)နီယိုေမာ္ဒန္Idelogy & Concept ေတြနဲ. နီယိုေမာ္ဒန္အာရံုခံစားပံု/မွဳ ရမရဆိုတာကိုလည္းအခ်က္အလက္တစ္ခု အၿဖစ္ ထည္.သြင္းစဥ္းစားပါတယ္။

နီယိုေမာ္ဒန္# ပို.စ္ေမာ္ဒန္
     ကၽြန္ေတာ္တို.ဆီမွာ တခ်ိဳ.ကဗ်ာဆရာေတြက နီယိုေမာ္ဒန္နဲ.ပို.စ္ေမာ္ဒန္ကိုကဗ်ာအမ်ိဳးအစားတစ္ခုတည္းလို. ယူဆၿပီးေရာေထြးနားလည္ထားၿကပါတယ္။

     တကယ္တမ္းက Neo နဲ. Pomo ဟာ စကားလံုးေ၀ါဟာရအဓိပၸာယ္၊ဘာသာစကားနဲ.  အနုပညာအယူအဆ၊ကဗ်ာေဗဒနဲ. ရသအၿမင္၊အနုပညာဖန္တီးမွဳ သေဘာထားေတြမွာလံုး၀ကြဲၿပားၿခားနားမွဳရွိပါတယ္။ဒီလိုကြဲၿပားၿခားနားမွဳရွိေနတဲ.အေၿကာင္းရင္ခံ/အယူအဆေတြအေပၚမူတည္ၿပီး Neo နဲ.Pomoကိုခြဲၿခားနားလည္နိုင္ပါတယ္။ကၽြန္ေတာ္.အေနနဲ.ေတာ.  Neo နဲ. Pomo ကို Aesthetic &PoeticSensibility  နဲ. ခံစားသိၿမင္ခြဲၿခားနားလည္နိုင္တယ္လို. ယူဆပါတယ္။Sensibility ဆိုရာမွာအာရံုခံစားမွဳ၊အာရံုခံစားပံု၊အာရံုခံစားနိုင္စြမ္းရည္  အေနအထား(၃)မ်ိဳးလံုးအက်ံဴး၀င္ပါတယ္။ဒါ.အၿပင္ေခတ္ၿပိဳင္လူမွဳအေၿကာင္းၿခင္းရာေတြပါမပါ၊ကဗ်ာဓာတ္ကိန္းမကိန္း ၊စာသားေတြဆီကတဆင္.ခံစားရရွိတဲ. ရသပံုစံစတဲ. အခ်က္အလက္ေတြအၿပင္ပုဂၢလိကတန္ဖိုးစံႏွဳန္းေတြနဲ.လည္း  Neo နဲ. Pomo ကိုခြဲၿခားနားလည္နိုင္ပါတယ္။

     Neo နဲ. Post ဟာ စကားလံုးေ၀ါဟာရ အဓိပၸာယ္ခ်င္းလည္းမတူညီပါဘူး။

     Neo ဆိုတဲ.ေရွ.ဆက္စကားလံုးကို OXFORD Advanced English Dictionaryမွာ[neo//new,modern,in  the later form]လို.အနက္ဖြင္.ေပးထားပါတယ္။

     Post ေရွ.ဆက္စကားလံုးကိုေတာ.Post // later than or aftersomething;လို. LONGMAN Dictionary  ofContemporary English မွာအနက္ဖြင္.ေပးထားပါတယ္။LONGMAN အဘိဓာန္ထဲမွာပဲPostmodernism//a  styleofbuilding,painting,writing etc,developed  inthe late  thatcentury,that uses amixture of old and new styles as a reaction againstMODERNISM....

     Postmodern//1.relating to  or influenced  by  Postmodernism;2.used to described styles,attitudes  etc..,thatare  typical  of thesocil life  that  is found  in many western  countries  now,in which television,video,the  buying of  goods  and services etc  are very  important;ဆိုၿပီး အဓိပၸာယ္အက်ဥ္း ဖြင္.ဆိုေပးထားပါတယ္။

     OXFORD&  LONGMAN  အဘိဓာန္နွစ္ခုလံုးမွာ Neomodern စကားလံုးအဓိပၸာယ္ဖြင္.ဆုိခ်က္မပါ၀င္တဲ.အတြက္ စကားလံုးေ၀ါဟာရအဓိပၸာယ္အရ Neo  နဲ.Pomo ကိုအတိအက်နွိဳင္းယဥ္ၿပဖို.မၿဖစ္နိုင္ပါဘူး။Neo နဲ. Postေရွ.ဆက္စကားလံုးေတြရဲ. အနက္အဓိပၸာယ္ကြဲၿပားၿခားနားမွဳနဲ.  Pomo အဓိပၸာယ္ဖြင္.ဆိုခ်က္ေတြကိုဆက္စပ္ခ်ဲ.ထြင္စဥ္းစားၿကည္.ရင္စကားလံုးေ၀ါဟာရအဓိပၸာယ္အရ Neo နဲ. Pomo ၿကားကကြဲၿပားၿခားနားမွဳကိုနားလည္သိၿမင္နိုင္မယ္လို. ယူဆပါတယ္။

    ကၽြန္ေတာ္တို.ေၿပာဆိုသံုးစြဲေနတဲ. Neomodernေ၀ါဟာရထဲက modern စကားလံုးဟာ အေနာက္တိုင္းလူ.အဖြဲ.အစည္းထဲက Modern/Modernism ကိုရည္ညႊန္းေၿပာဆိုတာမ်ိဳးမဟုတ္ဘူး။Neomodern ေ၀ါဟာရထဲက modern ဟာ ကၽြန္ေတာ္တို.ဆီမွာ၁၉၉၀ ၀န္းက်င္ေနာက္ပိုင္း ပင္မေရစီးေခတ္ေပၚကဗ်ာ(သို.)ေမာ္ဒန္ကဗ်ာလို.ေခၚေ၀ၚၿကတဲ.ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားကိုသာ သီးၿခားရည္ညႊန္းပါတယ္။အဲဒီေတာ.Neomodern ဆိုတာ ပင္မေရစီးေခတ္ေပၚကဗ်ာရဲ. အာရံုခံစားပံု၊အာရံုခံစားမွဳ၊ေရးဟန္နည္းစနစ္ေတြကိုခ်ဲ.ထြင္ေက်ာ္လြန္ဖို.ၿကိဳးစားတဲ. ၊အသစ္ၿဖစ္ေအာင္ၿပဳၿပင္ေၿပာင္းလဲဖို.ၿကိဳးစားထားတဲ.ကဗ်ာအမ်ိဳးအစားလို.ပဲ အဓိပၸာယ္ထြက္ပါတယ္။

    တၿပိဳင္တည္းမွာပဲနီယိုေမာ္ဒန္ဟာ ေခတ္ၿပိဳင္ၿမန္မာကဗ်ာေလာကထဲက  ပို.စ္ေမာ္ဒန္စာေပ အယူအဆတခ်ိဳ.နဲ. ကဗ်ာအနုပညာလက္ရာေတြကိုဆန္.က်င္ေ၀ဖန္ရင္းက အသစ္ၿဖစ္ေပၚလာတဲ.ကဗ်ာအယူအဆတစ္မ်ိဳးၿဖစ္ေနၿပန္ပါတယ္။
   Neomodern ဟာAnti-Postmodern  Poetryအမ်ိဳးအစားၿဖစ္ပါတယ္။Anti-ေရွ.ဆက္စကားလံုးကိုopposed to /angainst / instead of ဆိုတဲ.အနက္ အဓိပၸာယ္နဲ. သံုးစြဲတာၿဖစ္ပါတယ္။ကၽြန္ေတာ္တို.ေခတ္ၿပိဳင္ၿမန္မာကဗ်ာနယ္ပယ္အတြင္းမွာနီယိုေမာ္ဒန္ဟာ ပို.စ္ေမာ္ဒန္စာေပအယူအဆ/ကဗ်ာအနုပညာလက္ရာေတြနဲ. ဘယ္လိုဆန္.က်င္ကြဲလြဲမွဳရွိေနပါသလဲ။နီယိုေမာ္ဒန္ဟာ-

၁။ေခတ္ၿပိဳင္လူမွဳအေၿကာင္းၿခင္းရာ(Social Issues)ေတြကို  မ်က္ကြယ္ၿပဳၿခင္းကိုဆန္.က်င္ပါတယ္။

၂။သက္ရွိလူသားရဲ.အာရံုခံစားမွဳနဲ. အသိအၿမင္ထက္ သက္မဲ.ဘာသာစကားသေကၤတအေဆာက္အအံုကို ေရွ.တန္းတင္ကုိးကြယ္ဆည္းကပ္ေနၿခင္းကို ဆန္.က်င္ပါတယ္။

၃။စာသားေတြကေပးတဲ. ဆိုလိုရင္း/အနက္အဓိပၸာယ္ေတြ  ဖရိုဖရဲၿဖစ္သြားတဲ.အထိ ခ်ိဳးဖ်က္/ရပ္ဆိုင္း/ဟန္.တားတဲ.  Language Game ၿပဳလုပ္ၿခင္းကိုဆန္.က်င္ပါတယ္။

၄။စာသားအေဆာက္အအံုတစ္ခုလံုးလႊမ္းၿခံဳၿကည္.ရင္ ဆိုလိုရင္းမေပၚဘဲအေၿကာင္းအရာ/အဓိပၸာယ္ရွဳပ္ေထြးေနၿခင္းကိုဆန္.က်င္ပါတယ္။

၅။ကဗ်ာဖန္တီးၿခင္းအယူအဆကိုလက္ခံၿပီး ကဗ်ာၿပဳလုပ္ၿခင္း အယူအဆကိုဆန္.က်င္ပါတယ္။

၆။ပံုသဏ²ာန္ပိုင္းဆိုင္ရာေပါက္ကြဲမွဳအစြန္းေရာက္ၿခင္း၊ပံုသဏ²ာန္ကို အဓိကထားလြန္းၿခင္းကို  ဆန္.က်င္ပါတယ္။

၇။စာသားအေဆာက္အအံုမွန္သမွ် ကဗ်ာၿဖစ္တယ္ဆိုတဲ.အယူအဆကို ဆန္.က်င္ပါတယ္။

၈။ပဋိကဗ်ာအယူအဆ(Anti-Poetry Concept)ကို ဆန္.က်င္ပါတယ္။ကဗ်ာဓာတ္(Sense  of Poetry)ကိုၿငင္းဆန္ၿခင္းကိုဆန္.က်င္ပါတယ္။

၉။အာရံုခံစားမွဳအနက္/အဓိပၸာယ္ေတြကိုအဓိကမထားဘဲ  စာသားအဓိကထားၿခင္းကိုဆန္.က်င္ပါတယ္။

၁၀။အနုပညာရွင္က“ဒါ အနုပညာၿဖစ္တယ္”လို.ေၿပာရင္ အဲဒီလက္ရာဟာအနုပညာပဲဆိုတဲ.အာဏာရွင္ဆန္တဲ.အယူအၿမင္ကို ဆန္.က်င္ပါတယ္။

၁၁။စာေရးသူကဗ်ာဆရာကအနုပညာလက္ရာ/ကဗ်ာပါလို.ေၿပာတိုင္းမ်က္လံုးစံုမွိတ္လက္မခံပါဘူး။စာသားအေဆာက္အအံုတိုင္းကိုသံသယစိတ္နဲ.စစ္ေဆးပါတယ္။အနုပညာေၿမာက္မေၿမာက္၊ကဗ်ာၿဖစ္မၿဖစ္ကို ကိုယ္.အၿကိဳက္ ၊အသိနဲ.ဆံုးၿဖတ္ပါတယ္။အနုပညာလက္ရာတစ္ရပ္ကို ခ်ဥ္းကပ္ခံစားရာမွာ ကိုယ္ပိုင္ရသဆိုင္ရာဆံုးၿဖတ္ခ်က္(Self-Aesthetic Determination)ၿပဳလုပ္ၿခင္းကို အေလးထားပါတယ္။

၁၂။အနုပညာလက္ရာအဆင္.အတန္းခြဲၿခားၿခင္းကို လက္ခံၿပီး ပို.စ္ေမာ္ဒန္ေတြရဲ.အနုပညာလက္ရာအဆင္.အတန္းခြဲၿခားမွဳမရွိတဲ. အယူအဆကိုၿငင္းဆန္ပါတယ္။

၁၃။အဓိပၸာယ္မရွိေသာစာသားမ်ား(Non-senseText)သံုးစြဲၿခင္းကို ဆန္.က်င္ပါတယ္။

၁၄။ေခတ္ၿပိဳင္လူ.အဖြဲ.အစည္းထဲကယဥ္ေက်းမွဳ၊ လူမွဳေရးနဲ.ဆိုင္တဲ.ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာၿဖစ္စဥ္ေတြကိုသာေ၀ဖန္ေလွာင္ေၿပာင္သေရာ္ၿပီး ကဗ်ာအနုပညာအေပၚေလွာင္ေၿပာင္သေရာ္ၿခင္းကိုဆန္.က်င္ပါတယ္။

၁၅။အရာရာကိုရသပစၥည္းၿပဳလုပ္နိုင္တယ္ဆိုတဲ.အားနည္းခ်က္ရွိတဲ. အယူအဆကို ဆန္.က်င္ပါတယ္။

၁၆။လူသားအေနအထားကိုစာေပဆိုင္ရာ သေဘာတရားရင္းၿမစ္အားၿဖင္.ေဖာ္ၿပမွဳအေပၚသာအေၿခၿပဳေတြးေတားမွဳၿပဳၿခင္းကို ဆန္.က်င္ပါတယ္။

၁၇။စာေရးသူေရးသားတည္ေဆာက္လိုက္တဲ. ဘာသာစကားရဲ.အေပၚယံအလႊာစကားလံုး၊သေကၤတ၊အမွတ္အသား၊အညႊန္းၿပဳေတြနဲ. သူတို.ကို အဓိပၸာယ္အနက္ဖြင္.ဆိုရာကရရွိလာတဲ. အညႊန္းခံ၊ အဓိပၸာယ္၊အနက္သေဘာေတြထဲမွာပဲ  အာရံုစူးစိုက္နစ္၀င္ေနၿပီး  ဘာသာစကားကိုၿဖစ္ေပၚေစတဲ. စာေရးသူရဲ.လိုအင္ဆႏၵ၊အာရံုခံစားမွဳ၊အာရံုအေတြ.အၿကံဳ၊ရည္ရြယ္ခ်က္၊အဇၩတၲခံစားမွဳ၊စိတ္ကူးစိတ္သန္း၊ဘ၀အၿမင္၊အာရံုသိမွဳေတြကိုအေလးအနက္မၿပဳတဲ.စာဖတ္ၿခင္းၿဖစ္စဥ္သေဘာထားကို ဆန္.က်င္ပါတယ္။

၁၈။အနုပညာလက္ရာတစ္ရပ္ဖန္တီးၿပဳလုပ္ရာမွာ ခံစားခ်က္ကိုထုတ္ေဖာ္ၿပၿခင္း (Expression  of Emotion)၊စ်ာန္၀င္စားမွဳ(Inspiration)အနုပညာပါရမီ (Artistic Genius)၊တီထြင္စိတ္ကူးဥာဏ္ (Creative Imagination)၊ပင္ကိုစြမ္းရည္(Orginality)၊ေလာကအၿမင္(Philosophyof Artist)၊ထိုးထြင္းသိၿမင္မွဳ(Intution)၊ရသခံစားနိုင္စြမ္းရည္(Asethetic Sensibility)အစရွိတဲ. အနုပညာအေတြ.အၿကံဳ(Art Experience)ေတြဟာအေရးမပါဘူးဆိုတဲ. အယူအဆကို ဆန္.က်င္ပါတယ္။

၁၉။CreationNeoaesthetic (ရသအသစ္ဖန္တီးၿခင္း)နဲ.Aesthetic-shift (ရသအေၿပာင္းအလဲ)ကိုလက္ခံေပမယ္. Anti-aesthetic (ပဋိရသ)အယူအဆ၊အနုပညာမပါတဲ. အနုပညာအယူအဆေတြကိုဆန္.က်င္ပါတယ္။

      နီယိုေမာ္ဒန္ဟာ  အထက္ပါအေၿကာင္းအရာ၊ပံုသဏ²ာန္ ၊ဘာသာစကားအၿမင္ ၊ကဗ်ာအၿမင္၊ရသအၿမင္၊အနုပညာအေပၚသေဘာထားကိစၥေတြမွာ ပို.စ္ေမာ္ဒန္နဲ. ဆန္.က်င္ကြဲလြဲမွဳရွိပါတယ္။ဒါေပမဲ.နီယိုေမာ္ဒန္ဟာအတတ္ပညာ၊နည္းစနစ္နဲ. လကၡဏာပိုင္းမွာပို.စ္ေမာ္ဒန္နဲ.ဆင္တူယိုးမွား၊ေရာေႏွာမွဳတခ်ိဳ.ေတာ.ရွိေနပါတယ္။နီယိုေမာ္ဒန္အေနနဲ. ပို.စ္ေမာ္ဒန္နည္းစနစ္တခ်ိဳ.ကိုလိုအပ္ရင္လိုအပ္သလို ယူငင္သံုးစြဲမယ္လို. “ၿမန္မာေခတ္ေပၚကဗ်ာေၿကညာစာတမ္းသစ္ ၂၀၀၇”မွာတရား၀င္ေၿပာခဲ.ဖူးပါတယ္။နီယိုေမာ္ဒန္၇ဲ. ခ်ည္မွ်င္ဆန္ေသာလိုင္းမ်ား(FibrousLines)နဲ. ပို.စ္ေမာ္ဒန္ရဲ. အပိုင္းအစမ်ား(Fragments)ေပါင္းစပ္ေရးဖြဲ.ၿခင္းဟာ  နီယိုေမာ္ဒန္ကဗ်ာမွာ အေရးၿကီးတဲ.လကၡဏာတစ္ရပ္ၿဖစ္လာပါတယ္။တခ်ိဳ.နီယိုေမာ္ဒန္ကဗ်ာ၊ အထူးသၿဖင္. Post+ Neomodern(Poneo)ကဗ်ာေတြမွာနီယိုနဲ. ပို.စ္ေမာ္ဒန္ နည္းစနစ္ေရာစပ္မွဳဟာ ၇၀း၃၀  အခ်ိဳးေလာက္ရွိပါတယ္။

      ဒီလိုနည္းစနစ္ေရာေထြးမွဳရွိေပမယ္.နီယိုနဲ. ပို.စ္ေမာ္ဒန္ကို Sensibility နဲ.ခြဲၿခားနားလည္နိုင္ပါတယ္။နီ.ယိုနဲ. ပို.စ္ေမာ္ဒန္ဟာ Sensibility ခ်င္းမတူပါဘူး။

     နီယိုနဲ. ပို.စ္ေမာ္ဒန္ဟာ  Sensibility ခ်င္းမတူရံုသာမကဘာသာစကားအယူအဆမွာ ဆန္.က်င္ဘက္ ပဋိပကၡအသြင္ေဆာင္တဲ.အထိသိသိသာသာကြဲၿပားၿခားနားေနပါတယ္။


နီယုိေမာ္ဒန္ရဲ့ ဘာသာစကား အယူအဆ


               နီယုိေမာ္ဒန္ ဘာသာစကား အယူအဆကုိ မေျပာခင္ ဘာသာစကားနဲ႔ဆုိင္တဲ့ ဇယားပုံၾကမ္းကုိ အရင္ ဖတ္ရႈၾကည့္ေစခ်င္ပါတယ္။

               ဒီဇယားကုိ " ဘာသာစကား အေဆာက္အအုံ ပုံၾကမ္း " လို႔ပဲ ခပ္လြယ္လြယ္ ေခၚဆုိႏုိင္ပါတယ္။ ဒီ ပုံၾကမ္းမွာ အပုိင္း (၂) ပုိင္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ဘယ္ဘက္ျခမ္းကုိ Under Layer of Language ဒါမွမဟုတ္　World of Reality of the Perceptions ဘယ္လိုပဲေခၚေခၚ ရပါတယ္။ ဇုန္တစ္ခု အေနနဲ႔ သတ္မွတ္မယ္ ဆုိရင္ေတာ့ Artist / Writer's Zone ေပါ့။

              ညာဘက္ျခမ္းကေတာ့ Upper Layer of Language ဒါမွမဟုတ္ World of Text ။ သူ႕ကုိေတာ့ Audience / Reader's Zone လို႔ ေျပာႏုိင္ပါတယ္။

              " ဘာသာစကားအေဆာက္အအုံပုံၾကမ္း " ရဲ့ အျခမ္းႏွစ္ျခမ္း၊ ဇုန္ႏွစ္ဇုန္ၾကားထဲမွာ ရွိေနတာက ဘာသာစကားမီဒီယမ္ အသုံးျပဳတဲ့ အႏုပညာလက္ရာ/ ပစၥည္းေတြပါ။ ဘာသာစကား အႏုပညာလက္ရာ/ ပစၥည္း မွန္သမွ်ဟာ ဘာသာစကားအေပၚယံလႊာ၊ေအာက္လႊာ ႏွစ္ခုလုံးနဲ႔ ဆက္စပ္ေနပါတယ္။ မ်က္ျမင္ပုံစံအေျခအေနအရ လုိအပ္ရင္ " ဘာသာစကားအေဆာက္အအုံ ပုံၾကမ္း " ကုိ ဘယ္ညာအျမင္နဲ႔ မၾကည့္ဘဲ အထက္ေအာက္ အျမင္နဲ႔ ၾကည့္ႏုိင္ပါတယ္။

              ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဆီက ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္နစ္ေတြဟာ ဘာသာစကားအေၾကာင္းေျပာရင္ ညာဘက္ျခမ္းက ဘာသာစကားအေပၚယံလႊာ၊ စာသားေတြရဲ့ေလာက၊ စာဖတ္သူနယ္ပယ္ထဲကေန တရားေသရပ္တည္ရႈျမင္ေျပာဆုိေလ့ ရွိပါတယ္။ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္နစ္ေတြက ဘာသာစကားရဲ့ ေအာက္ဘက္အလႊာ၊ အာရုံသိျမင္မႈ အမွန္ေလာကနဲ႔ စာေရးသူ အႏုပညာရွင္ရဲ့နယ္ပယ္ကုိ ဥေပကၡာျပဳေလ့လည္း ရွိတတ္ၾကပါတယ္။ ဒီအခ်က္က ကဗ်ာေရးသူ၊ အႏုပညာဖန္တီးသူေတြနဲ႔ ဘာသာျပန္တင္ဆက္သူေတြၾကားမွာ ဆန္႔က်င္ဘက္လို အျမဲကြဲလြဲေနတဲ့ ရင္းျမစ္တစ္ခုပါပဲ။

              ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္နစ္ေတြက ဘာသာစကား သေကၤတေတြျဖစ္တဲ့ စကားလုံး၊ေ၀ါဟာရ၊ အညႊန္းျပဳေတြဟာ ေထြျပားျမားေျမာင္တဲ့ အနက္အဓိပၸာယ္ေတြ ေဆာင္ေနသလို တကယ္စစ္မွန္တဲ့ အဓိပၸာယ္ဆုိတာ မရွိဘူးလို႔လည္း ယူဆထားပါတယ္။ သူတုိ႔က " Sign/ Word/ Symbol/ Code/ Signifier ( S.W.S.C.S ) ေတြထဲမွာ နဂုိမူလအရင္းခံအဓိပၸာယ္ေတြ မရွိဘူး။ လူေတြက Sign/ Word ေတြကုိ ဖတ္/ ၾကည့္ၿပီးေတာ့ အဓိပၸာယ္ေတြ ထည့္ယူလိုက္တာ ။ အဓိပၸာယ္ဆုိတာ လုပ္ယူတာ၊ ထည့္ယူတာ၊ ဖန္တီးယူတာ။ အဓိပၸာယ္ဆုိတာ အစက မရွိဘူး။ Sign ျဖစ္တဲ့ စကားလုံးေတြ၊ Word ေတြထဲမွာ ဘာ အဓိပၸာယ္မွ မရွိဘူး " လို႔ နားလည္ယူဆထားၾကပါတယ္။

             ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္နစ္ေတြက " ဘာသာစကားဟာ အမွန္တရားကုိ ဖန္တီးတယ္ " ဆုိတဲ့ အယူအဆကုိလည္း လက္ခံထားၾကပါတယ္။ နီယုိေမာ္ဒန္အျမင္ကေတာ့ " ဘာသာစကားဟာ ပုဂလိကသေဘာအရ အမွန္တရားလို႔ ထင္ျမင္ယူဆႏုိင္ေျခရွိတဲ့ အရာေတြ " ကုိပဲ ဖန္တီးႏုိင္တာပါ။ တကယ့္ အစစ္အမွန္တရားကုိ ဘာသာစကားက ဖန္တီးတည္ေဆာက္ႏုိင္ျခင္း လုံး၀ မရွိပါဘူး။ နီယုိေမာ္ဒန္ဟာ ဘာသာစကားရဲ့ အၾကြင္းမဲ့ ၿပီးျပည့္စုံတဲ့ စြမ္းေဆာင္ႏုိင္ရည္ကုိ ဆန္႔က်င္ျငင္းဆန္ပါတယ္။

             ၀တၳဳကဗ်ာ အက္ေဆး စတဲ့ စာေပအႏုပညာလက္ရာေတြကုိ ဘာသာစကားမီဒီယမ္နဲ႔ ဖြဲ႔စည္းတည္ေဆာက္ၾကရပါတယ္။ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္နစ္ေတြ ေျပာသလို S.W.S.C.S ေတြထဲမွာ နဂုိမူလ အလိုလို ထင္ရွားေနတဲ့ အဓိပၸာယ္ေတြ မရွိဘူးဆုိရင္ အဲဒီ အယူအဆဟာ ဘာသာစကားအေဆာက္အအုံပုံၾကမ္းရဲ့ အေပၚယံလႊာကိုပဲ ၾကည့္ေျပာေနတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ရုပ္ၾကမ္းဆန္တဲ့အျမင္လို႔ ေျပာႏုိင္ပါတယ္။ ဒီအယူအဆကုိ အမွန္လို႔ ယူဆမယ္ဆုိရင္ေတာင္ ဘာသာစကားေအာက္လႊာရဲ့ သေဘာသဘာ၀ေတြ မပါ၀င္တဲ့အတြက္ တစ္၀က္တစ္ပ်က္ပဲ မွန္တဲ့ အမွန္ ( ဒါမွမဟုတ္ ) တစ္၀က္တစ္ပ်က္အစစ္အမွန္တရား ( Semi-Reality ) လို႔ပဲ ေျပာႏုိင္ပါလိမ့္မယ္။

             ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္နစ္ေတြ ေျပာတဲ့ " အဓိပၸာယ္ " ဆုိတာ စာသားေတြကတစ္ဆင့္ ဖြင့္ဆုိထားတဲ့ အနက္အဓိပၸာယ္ေတြကုိ ဆုိလိုတာပါ။ ဥပမာ- illusion/n[C] 1. false idea of believe. 2. something that a person wrongly believes to exist; an optical illusion ဆုိတဲ့ အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆုိခ်က္မ်ဳိး ျဖစ္ပါတယ္။

             ဒီလို အနက္အဓိပၸာယ္ ( Meaning & Significance ) ေတြက လူသားကမၻာေလာကမွာ ဘာသာစကားဆုိတဲ့ သမုတိ သေကၤတစနစ္ႀကီး တီထြင္ေပၚေပါက္လာၿပီးမွ (လိုအပ္ခ်က္အရ ) ထပ္ဆင့္ဖြင့္ဆုိရွင္းလင္းေနရတဲ့ အဓိပၸာယ္ေတြပါ။ အဲဒါေတြဟာ လူသားေတြ အာရုံ ၆ မ်ဳိးနဲ႔ ေတြ႕ၾကဳံခံစားရာက ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ အနက္အဓိပၸာယ္/ခံစားမႈေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ စာသားေတြကတစ္ဆင့္ ဖြင့္ဆုိရတဲ့ အနက္အဓိပၸာယ္ေတြဟာ သမုတိသေကၤတဘာသာစကားရဲ့ အဆက္အႏြယ္ေတြ ျဖစ္တဲ့အတြက္ သမုတိသေဘာ/ ပညတ္သေဘာ/ မစစ္မွန္တဲ့ သေဘာေတြပါ။ သူတုိ႔ ေျပာတဲ့ အယူအဆေတြ မွန္တယ္လို႔ သတ္မွတ္ယူဆရင္ေတာင္ ဒါဟာ သမုတိအမွန္တရား ( Relative Truth ) ပါပဲ။ ဒါကုိပဲ သူတုိ႔က အစစ္အမွန္တရား ( Reality ) လို႔ သတ္မွတ္ေခၚေ၀ၚေနၾကတာပါ။

             အဲဒီလို အမွန္တရားမ်ဳိးကုိ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ေတြရဲ့ တစ္၀က္တစ္ပ်က္အမွန္တရားလို႔ နီယုိေမာ္ဒန္ေတြက ေခၚေ၀ၚပါတယ္။

P.O.M ဘာသာစကား အယူအဆ

             illusion ဆုိတဲ့ စကားလုံးမေပၚခင္ကတည္းက လူသားေတြမွာ illusion ဆုိတဲ့ သေဘာသဘာ၀ ရွိႏွင့္ေနပါတယ္။

             ခ်စ္ျခင္းေမတၱာ၊ ေသျခင္း၊ တိရစၧာန္၊ လူသား၊ သစ္ပင္၊ အ၀ါေရာင္၊ ႏွင္းဆီရနံ႔၊ ခ်ဳိၿမိန္မႈ၊ ခါးသီးနာက်င္မႈ၊ လိင္ရမၼက္၊ ဆင္ျခင္တုံတရား၊ ေဖာဌဖၺာရုံ၊ အာရုံေမွာက္မွားမႈ၊ ရူးသြပ္ျခင္းေတြကုိ အဂၤလိပ္၊ ျပင္သစ္၊ ရုရွား၊ အာရဗီ ဘာသာစကားေတြနဲ႔  ဘယ္လိုေခၚေ၀ၚသုံးစြဲၾကပါသလဲ။

             စကားလုံးေ၀ါဟာရအမ်ဳိးမ်ဳိး ၊ အေရးအသားအသြယ္သြယ္ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။

             ဒါေပမဲ့ အဲဒီ စကားလုံးေတြ မေပၚခင္ကတည္းက လူသားေတြရဲ့ အာရုံေတြထဲမွာ၊ ကမၻာေလာကမွာ အဲဒီလို သေဘာသဘာ၀ေတြ ရွိႏွင့္ေနပါတယ္။ အဲဒီ သေဘာသဘာ၀ေတြကုိ ဘာသာစကားအေဆာက္အအုံပုံၾကမ္းရဲ့ ဘယ္ဘက္ျခမ္းမွာ ( စကားလုံးေ၀ါဟာရေတြ အားျဖင့္ပဲ ) ေနရာခ်ထားပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ ဆုိလုိတာက ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္နစ္ေတြေျပာတဲ့ " စာသားေတြက တစ္ဆင့္ ဖြင့္ဆုိထားတဲ့ အနက္အဓိပၸာယ္ေတြ မဟုတ္ပါဘူး။ S.W.S.C.S ဆုိတဲ့ ဘာသာစကားသေကၤတေတြ မရွိခင္ကတည္းက ႀကဳိတင္ရွိႏွင့္ေနတဲ့ " တရားကုိယ္အဓိပၸာယ္သေဘာ " ေတြကုိ ေျပာခ်င္တာပါ။ ဥပမာ- " ေသျခင္းသေဘာ " ဟာ ေသျခင္းဆုိတဲ့ စကားလုံး မရွိခင္ကတည္းက ကမၻာေလာကမွ ႀကဳိတင္ရွိႏွင့္ေနတယ္။ ဒီလို မူလအေျခခံ အဓိပၸာယ္သေဘာေတြကုိ Primary or Original Meaning before the Existence of Language ( P.O.M ) လုိ႔ ေခၚႏုိင္ပါတယ္။

              P.O.M ေတြဟာ ဘာသာစကားေအာက္လႊာ ( Under Layer of Language ) ထဲမွာ ရွိေနပါတယ္။

              လူသားေတြရဲ့ ကမၻာေလာကမွာ အာရုံအေတြ႔အၾကဳံ၊ လိုအင္ဆႏၵ၊ ခံစားမႈ၊ စိတ္ကူးထည္၊ အာရုံအသိအျမင္၊ ေလာကအျမင္၊ စိတ္ေနသေဘာထား စတဲ့ P.O.M ေတြဟာ နဂုိကတည္းက ရွိႏွင့္ေနတယ္။ တစ္နည္းအားျဖင့္ ေျပာရရင္ လူသား/ ဘာသာစကားအႏုပညာလက္ရာ ဖန္တီးသူ ရည္ညႊန္းလိုတဲ့ အေၾကာင္းျခင္းရာ၊ ဆုိလိုရင္း အဓိပၸာယ္ေတြဟာ နဂုိကတည္းက ရွိတယ္။ ဒီလို ရွိႏွင့္ေနၿပီးတဲ့ အေျခခံအဓိပၸာယ္သေဘာ ( P.O.M) ေတြကုိ ဘာသာစကားအားျဖင့္ ျပန္လည္ေဖာ္ထုတ္ တင္ျပတဲ့အခါ ဘာသာစကား အေျခခံယူနစ္ေတြျဖစ္တဲ့ S.W.S.C.S ေတြထဲမွာ နဂုိမူလအဓိပၸာယ္ေတြ အျပည့္အ၀၊ အတိအက်၊ မိတၱဴဆြဲ၊ ဓာတ္ပုံရုိက္သလို ပါမလာႏုိင္ေတာ့ဘူး။

              ဒါဟာ ဘာသာစကားရဲ့ အားနည္းခ်က္ေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

              စာေရးသူ အႏုပညာရွင္က သူ ေျပာဆုိရည္ညႊန္းလိုတဲ့ P.O.M ေတြကုိ S.W.S.C.S ေတြ မီဒီယမ္အျဖစ္သုံးၿပီး အႏုပညာလက္ရာထဲ ထည့္ေပးလိုက္တယ္။ စာဖတ္တဲ့ ျဖစ္စဥ္ဟာ အႏုပညာရွင္က တည္ေဆာက္ျပလုိက္တဲ့ ဘာသာစကား အေဆာက္အအုံ၊ စာသားအစုအေ၀းေတြကုိ ဖတ္ရႈၿပီး သူတုိ႔ေနာက္ကြယ္မွာ ပုန္းလွ်ဳိးကြယ္၀ွက္ေနတဲ့ P.O.M ေတြကုိ အနက္ျပန္တူးေဖာ္ရတဲ့ ျဖစ္စဥ္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

             အဲဒီအခါက်မွ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ ဘာသာေဗဒပညာရွင္ေတြ ေျပာတဲ့ ဘာသာစကားစြမ္းရည္ေတြ၊ ဆက္သြယ္မႈစြမ္းရည္ေတြရဲ့ အခန္းက႑ကုိ ေရာက္လာတာပါ။

 P.O.M ေတြနဲ႔ S.W.S.C.S ေတြၾကားက ဆက္ႏႊယ္မႈ

              ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္နစ္ေတြ ယူဆသလို S.W.S.C.S ေတြထဲမွာ စာသားေတြကတစ္ဆင့္ ဖြင့္ဆုိထားတဲ့၊ အလိုလို ထင္ရွားေနတဲ့ အနက္အဓိပၸာယ္ေတြ မရွိဘူးဆုိရင္ တစ္၀က္တစ္ပ်က္ မွန္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ S.W.S.C.S ေတြရဲ့ ေနာက္ကြယ္မွာ ကဗ်ာဆရာ၊ စာေရးဆရာ ( လူသား ) က ရည္ညႊန္းေျပာဆုိ ထုတ္ေဖာ္ျပလိုတဲ့ P.O.M ေတြ ရွိေနေသးတယ္။ လူသားေတြ ဘာသာစကားကုိ အသုံးျပဳရတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ကလည္း ကုိယ္ ရည္ညႊန္းလိုတဲ့ P.O.M ေတြကုိ တျခားသူ ( နားေထာင္သူ / ပရိသတ္ ) သိေအာင္ ေျပာျပခ်င္လို႔ပါပဲ။

              S.W.S.C.S ဆုိတာ P.O.M ေတြကုိ ထုတ္ေဖာ္ေျပာျပဖုိ႔ လူသားေတြ တီထြင္ ဖန္တီး၊ သတ္မွတ္တည္ေဆာက္ထားတဲ့ ဘာသာစကားသေကၤတစနစ္ေတြပါ။ အဲဒါေတြကုိ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ လူသားေတြ ဖန္တီးခဲ့တာ။ ဘာသာစကားက ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ လူသားေတြကုိ ဖန္တီးခဲ့တာ မဟုတ္ဘူး။ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္နစ္ေတြ ေျပာသလို ကမၻာေလာကကုိ ဘာသာစကားနဲ႔ တည္ေဆာက္ထားတာ မဟုတ္ဘူး။ ကမၻာေလာကထဲက လူသားက ဘာသာစကားကုိ ဖန္တီးတည္ေဆာက္ယူထားတာပါ။

             P.O.M ေတြကုိ S.W.S.C.S  ေတြနဲ႔ သေကၤတ ျပဳထားတာ။

             S.W.S.C.S ေတြကုိ အႏုပညာရွင္က စာရြက္ေပၚ ခ်မေရးခင္ သူ႔စိတ္အာရုံထဲမွာ P.O.M ေတြ ရွိႏွင့္ေနတယ္။ S.W.S.C.S ေတြထဲမွာလည္း အႏုပညာရွင္ ဆုိလိုခ်င္တဲ့ P.O.M ေတြ ရွိေနတယ္။ P.O.M ေတြရဲ့ ရွိမႈ၊ ျဖစ္မႈကုိ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္နစ္ေတြရဲ့ ရုပ္ၾကမ္း၀ါဒမ်က္မွန္နဲ႔ ၾကည့္ရင္ေတာ့ ျမင္ႏုိင္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။

             နီယုိေမာ္ဒန္ရဲ့ ဘာသာစကား အယူအဆအရ P.O.M ေတြကုိ အေၾကာင္းရင္းခံ ဇာစ္ျမစ္ျပဳၿပီးမွ S.W.S.C.S ေတြနဲ႔ Represent လုပ္ၿပီး စာေပအႏုပညာလက္ရာ ပစၥည္းေတြ ဖန္တီးလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ နီယုိေမာ္ဒန္ အျမင္မွာ P.O.M ေတြက အဓိက၊ S.W.S.C.S ေတြက သာမည။ ဒီအယူအဆေၾကာင့္ပဲ နီယုိေမာ္ဒန္နစ္ေတြက S.W.S.C.S ေတြကုိ အဓိက မထားဘဲ ကဗ်ာဘာသာစကား နိမိတ္ပုံ သေကၤတေတြကုိ ေလွ်ာ့ခ်ပစ္ဖုိ႔ စဥ္းစားခဲ့ၾကတာပါ။ ဒီ အယူအဆေၾကာင့္ပဲ ဘာသာစကားအေပၚယံအလႊာကုိ ဦးစားေပး ေရွ႕တန္းတင္လြန္းတဲ့၊ ရုပ္ၾကမ္းဆန္လြန္းတဲ့ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္ အယူအဆတခ်ဴိ႕နဲ႔ L=A=N=G=U=A=G=E Poetry ကဗ်ာအယူအဆတခ်ဳိ႕ကုိ ဆန္႔က်င္ျငင္းဆန္ဖုိ႔ စဥ္းစားမိခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

              ဘာသာစကား အေဆာက္အအုံ ပုံၾကမ္းရဲ့ အလယ္ဗဟုိ L=A=N=G=U=A=G=E လုိင္းေပၚမွာ အႏုပညာလက္ရာ/ ပစၥည္း ( Artwork/ Artifact ) ရွိေနပါတယ္။ ဒီ Artifact ထဲမွာ Sign/ Word/ Symbol/ Code/ Signifier ဆုိတဲ့ S.W.S.C.S ေတြ ရွိေနပါတယ္။ S.W.S.C.S ေတြဟာ ဘာသာစကားအေဆာက္အအုံ ပုံၾကမ္းရဲ့ ဘယ္ဘက္ျခမ္းက P.O.M ေတြကုိ ကိုယ္စားျပဳ ေဖာ္ျပေနတဲ့ (a) Simile, Metaphor, Antithesis, Epigram, Hyperbole, Euphemism, Oxymoron, Irony, Pun, Metonomy စတဲ့ အလကၤာတန္ဆာ အသုံးအႏႈန္း အမ်ဳိးမ်ဳိး ရွိတာ ေတြ႔ရပါလိမ့္မယ္။

             ( ကဗ်ာဘာသာစကား ကၽြမ္းက်င္သူ ပညာရွင္မ်ား လုိအပ္ပါက ဘာသာျပန္ယူၾကပါ။ နီယုိေမာ္ဒန္မွာေတာ့ ကဗ်ာဘာသာစကားကုိ ေလွ်ာ့ခ်မယ္ဆုိတဲ့ အယူအဆေၾကာင့္ အဲဒါေတြ အေရးမၾကီးပါ။ )

             S.W.S.C.S ေတြကုိ ဘာသာေဗဒပညာရွင္( စာဖတ္ပရိသတ္) ရႈေထာင့္ကေန de-code (အဓိပၸာယ္ဖြင့္) လုပ္ၾကည့္လုိက္ရင္ Signified & Meaning ေတြ ရလာပါတယ္။ ဘာသာစကားမီဒီယမ္သုံး အႏုပညာလက္ရာတစ္ရပ္( အထူးသျဖင့္ ကဗ်ာတစ္ပုဒ္) ကုိ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ရင္ အႏုပညာရွင္ ရည္ညႊန္းလိုတဲ့ P.O.M ေတြနဲ႔ ကြဲျပားျခားနား လြဲေခ်ာ္ေနတဲ့ အနက္အဓိပၸာယ္ေတြ ထြက္လာတတ္ပါတယ္။ ဒီလို လြဲေခ်ာ္မႈဟာ de-code ( အဓိပၸာယ္ဖြင့္ ) ၊ re-code ( အနက္ဖြင့္) စနစ္ အဆင့္ႏွစ္ဆင့္လုံးမွာ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ လြဲေခ်ာ္မႈ ျဖစ္ရတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ ဘာသာစကားရဲ့ ဘဘာ၀ကုိက စကားလုံး( Word/ Signifier ) တစ္လုံးမွာ ကြဲျပားျခားနား/ ေထြျပားျမားေျမာင္တဲ့ စာသားအဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆုိခ်က္ ( Textual Meaning ) ေတြ ရွိေနလို႔၊ ၿပီးေတာ့ စာဖတ္သူက သူ႔မွာ ရွိႏွင့္ေနတဲ့ အေျခခံ အသိစနစ္ေတြနဲ႔၊ အတၱေနာမတိနဲ႔ တုိက္ဆုိင္ညွိႏႈိင္းၿပီး ကိုယ္ လိုခ်င္တဲ့ အဓိပၸာယ္ကုိ ဆြဲယူတည္ေဆာက္ ဖန္တီးယူလုိက္လို႔ပါပဲ။

            နီယုိေမာ္ဒန္ အျမင္က စကားလုံး ေ၀ါဟာရ စာသားေတြဟာ ေထြျပားျမားေျမာင္တဲ့ အဓိပၸာယ္ေတြ ေဆာင္ေနၾကေပမဲ့ အကန္႔အသတ္မဲ့ သေဘာမ်ဳိး မဟုတ္ဘဲ အကန္႔အသတ္ေဘာင္တစ္ခု အတြင္းမွာသာ ေထြျပားျမားေျမာင္ေနျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ စကားလုံးစာသားေတြမွာ သူတုိ႔က တစ္ဆင့္ ျပန္လည္ရည္ညႊန္းေနတဲ့ ဆင့္ပြားစာသား အဓိပၸာယ္ေတြ ရွိေနတယ္။ အဲဒီ စကားလုံး၊ စာသားေတြရဲ့ ဆင့္ပြားစာသား အနက္အဓိပၸာယ္ေတြမွာ အကန္႔အသတ္ေဘာင္ ရွိပါတယ္။ ကဗ်ာတစ္ပုဒ္မွာဆုိရင္ တုိက္ရုိက္အနက္၊ ဆင့္ပြားအနက္၊ ဂယက္အနက္၊ ဆက္စပ္အနက္၊ သေကၤတအနက္ စသျဖင့္ေပါ့။ နီယုိေမာ္ဒန္ အျမင္အရ စကားလုံး၊ စာသားေတြကုိ အဓိပၸာယ္ အနက္ဖြင့္တဲ့အခါ သူတုိ႔က ရည္ညႊန္းေပးေဆာင္ေနတဲ့ အနက္အမ်ဳိးအစားအလိုက္ပဲ အဓိပၸာယ္ ဖြင့္ဆုိသင့္ပါတယ္။ စကားလုံး၊ စာသားေတြရဲ့ အနက္အဓိပၸာယ္ အကန္႔အသတ္ေဘာင္ကုိ ေက်ာ္လြန္ၿပီး ကိုယ့္ အတၱေနာမတိနဲ႔ တုိက္ဆုိင္ညွိႏႈိင္း၊ လုိရာ အနက္ဆြဲယူဖြင့္ဆုိျခင္းဟာ အေတြးေခါင္ျခင္း သက္သက္ပါပဲ။ ဒါဟာ နဂုိမူရင္းစာသားေတြက ေပးတဲ့ အနက္အဓိပၸာယ္ေတြကုိ သစၥာမေစာင့္သိရာ က်ပါတယ္။ နီယုိေမာ္ဒန္ ဘာသာစကားအျမင္က မူရင္းစာသားနဲ႔ စာသားအနက္အဓိပၸာယ္ေတြအေပၚ သစၥာေစာင့္သိရပါမယ္။

Language, Ideology & Concept, Technique & Characteristics

             နီယုိေမာ္ဒန္အေၾကာင္း ေျပာၾကရင္ Language, Ideology & Concept , Technique ဆုိၿပီး အပုိင္း ( ၃) ပုိင္း ခြဲျခားေျပာမွ ျပည့္စုံႏုိင္ပါလိမ့္မယ္။

              Language ပုိင္းမွာ နီယုိေမာ္ဒန္က ဘာသာစကားဆုိတာကုိ အာရုံခံစားမႈ၊ အသိအျမင္၊ အေတြးအေခၚေတြကုိ ထုတ္ေဖာ္ျပဖုိ႔ သေကၤတ/ မီဒီယမ္ လက္နက္တစ္မ်ဳိးအျဖစ္ပဲ သေဘာထားပါတယ္။ ကဗ်ာဆရာ ေျပာဆုိလိုတဲ့ အနက္အဓိပၸာယ္ေတြ ေပၚလြင္ေအာင္ ေဖာ္ျပဖုိ႔ ဘာသာစကားကုိ မီဒီယမ္အျဖစ္ သုံးစြဲတာ ျဖစ္ပါတယ္။ နီယုိေမာ္ဒန္က ဘာသာစကားရဲ့ သေဘာသဘာ၀ေတြကုိ အဓိက မထားပါဘူး။ ဘာသာစကားရဲ့ ပရိယာယ္ မာယာေတြထဲမွာ တ၀ဲလည္လည္ ျဖစ္မေနပါဘူး။ နီယုိေမာ္ဒန္က ကဗ်ာနဲ႔ အနက္အဓိပၸာယ္ေတြကုိပဲ အာရုံစူးစုိက္ပါတယ္။ အေပၚယံစာသား၊ ဘာသာစကားေတြကုိ အာရုံစူးစုိက္ေအာင္ မလုပ္ပါဘူး။

             ဘာသာစကားနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ နီယုိေမာ္ဒန္က ကဗ်ာဆုိင္ရာ အနက္မ်ဳိးစုံအထိ အက်ယ္ျပန္႔ဆုံး လက္ခံပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ စာသားေတြက ေပးတဲ့ အနက္အဓိပၸာယ္ေတြ ဖရုိဖရဲ အခ်ဳိးပ်က္သြားတဲ့ အထိ၊ အဓိပၸာယ္ေတြကုိ ခ်ဳိးဖ်က္ရပ္ဆုိင္းပစ္တဲ့ ေရးသားဖန္တီးမႈ အျပဳအမူမ်ဳိးကုိေတာ့ ေရွာင္ၾကဥ္ပါတယ္။ နီယုိေမာ္ဒန္မွာ ကဗ်ာဘာသာစကားထက္ အရပ္သုံးဘာသာစကားကို အေလးေပးပါတယ္။ နီယုိေမာ္ဒန္မွာ ကဗ်ာဘာသာစကားရဲ့ အခန္းက႑ ေမွးမွိန္လာတယ္။ နီယုိေမာ္ဒန္က ဘာသာစကား စာသား အေဆာက္အအုံတုိင္းကုိ ကဗ်ာလို႔ အလြယ္တကူ လက္မခံပါဘူး။ သံသယစိတ္နဲ႔ စစ္ေဆးပါတယ္။ နီယုိေမာ္ဒန္ရဲ့ အေရးၾကီးတဲ့ ဘာသာစကားအယူအဆတစ္ခုက ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္နစ္ေတြ ေျပာသလို ကမၻာေလာကကုိ ဘာသာစကားနဲ႔ တည္ေဆာက္ထားတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ကမၻာေလာကထဲက လူသားက ဘာသာစကားကုိ တည္ေဆာက္ထား/ေန တာပါ။ ၿပီးေတာ့ ကမၻာေလာကမွာ ဘာသာစကားနဲ႔  လြတ္ကင္းေနတဲ့ ရုပ္လြန္/ ပညတ္လြန္ သေဘာေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါကုိ သာမန္မ်က္စိနဲ႔ ဥာဏ္ပညာနဲ႔ မျမင္ႏုိင္လို႔သာ လူေတြ အထူးသျဖင့္ ပုိ႔စ္ေမာ္ဒန္နစ္ေတြက လက္မခံႏုိင္ၾကတာပါ။

             Ideology & Concept ပုိင္းကေတာ့ သေဘာတရား အယူအဆေရးရာ က႑ပါ။

             နီယုိေမာ္ဒန္က အႏုပညာေျမာက္မႈ၊ ကဗ်ာဓာတ္ စတဲ့ ရုပ္လြန္သေဘာေတြကုိ ယုံၾကည္ပါတယ္။ ဒါေတြက ဘာသာစကားအားျဖင့္ ဖြင့္ဆုိရွင္းျပဖုိ႔ မလြယ္ကူေပမဲ့ အႏုပညာဖန္တီးမႈ၊ ရသခံစားမႈ အေတြ႔အၾကဳံေတြကတစ္ဆင့္ အာရုံခံစား သိရွိႏုိင္တဲ့ ပုဂလိက သေဘာမ်ဳိးေတြပါ။ နီယုိေမာ္ဒန္က ေခတ္ကုိ မ်က္ႏွာခ်င္းဆုိင္ထားတယ္။ ေခတ္ၿပဳိင္လူသားရဲ့ အာရုံခံစားမႈ၊ ဘ၀အျမင္ေတြကုိ ကဗ်ာထဲ ထည့္တယ္။ ေခတ္ၿပဳိင္လူမႈအေၾကာင္းျခင္းရာေတြနဲ႔ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းကုိ ေ၀ဖန္သုံးသပ္တယ္။ လူရဲ့ တစ္သီးပုဂလတန္ဖုိးကုိ ျပန္လည္ေဖာ္ထုတ္တယ္ ဆုိေပမဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအေပၚ အျမင္ကုိ ပုိ အေလးထားတယ္။ တျခားသူေတြရဲ့ အျမင္ေတြကုိလည္း ေရာေႏွာတင္ျပပါတယ္။

             နီယုိေမာ္ဒန္က ရုပ္၀တၳဳနဲ႔ နည္းပညာရဲ့ ေက်းက်ြန္ျဖစ္ေနတဲ့ ေခတ္သစ္လူ႕အျဖစ္ကုိ အေလးထားရႈျမင္ပါတယ္။ နီယုိေမာ္ဒန္က ရုပ္၀တၳဳ၊ နည္းပညာနဲ႔ ေပါ့ပ္ယဥ္ေက်းမႈရဲ့ ဆြဲေဆာင္ျဖားေယာင္းမႈေၾကာင့္ ၊ ေခတ္ၿပဳိင္လူသားေတြရဲ့ စိတၱဇနာမ္ေတြအေပၚ သေဘာထားအျမင္ ေျပာင္းလဲမႈေၾကာင့္ တန္ဖုိးနိမ့္က် အခ်ိဳးပ်က္ယြင္းလာေနတဲ့ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာ၊ အမွန္တရား စတဲ့ တစ္ခ်ိန္က ႀကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္ခမ္းနားခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြကုိ ေလွာင္ေျပာင္သေရာ္ပါတယ္။

            နီယုိေမာ္ဒန္က ဒီေန႔ ေခတ္ၿပဳိင္လူ႔အဖြဲ႔အစည္းထဲက Neomodern Sensibility ေတြကုိ အမိအရ အာရုံဖမ္းဆုပ္ခံစားႏုိင္ဖုိ႔ ႀကဳိးစားပါတယ္။ ကမၻာကုိ မ်က္ေမွာက္ျပဳထားပါတယ္။ ကဗ်ာအႏုပညာအသစ္ ဖန္တီးႏုိင္ဖုိ႔ ႀကဳိးစားေပမဲ့ ကဗ်ာစတန္႔ ျဖစ္မသြားေအာင္ေတာ့ သတိထားေရွာင္ၾကဥ္ပါတယ္။

            နီယုိေမာ္ဒန္မွာ ထင္ရွားျမင္သာတဲ့ အပုိင္းကေတာ့ Technique & Characteristics အပုိင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
         
            ဒီအပုိင္းကုိ နီယုိေမာ္ဒန္ ေနာက္ခံအယူအဆနဲ႔ သြင္ျပင္လကၡဏာတခ်ဳိ႕ ေဆာင္းပါးမွာ အထုိက္အေလ်ာက္ ေျပာဆုိ ေဆြးေႏြးၿပီးခဲ့ပါၿပီ။

            နီယုိေမာ္ဒန္က ပင္မေရစီး ေခတ္ေပၚကဗ်ာရဲ့ နိမိတ္ပုံသေကၤတေတြကုိ ေလွ်ာ့၊ အကြက္သေဘာကေန ကန္႔လန္႔ျဖတ္ ခ်ည္မွ်င္လိုင္း ( Fibrous Lines ) ေတြဆီ ေရြ႕၊ Fragments+ Fibrous Text ေတြ ေရာေႏွာ၊ အေၾကာင္းအရာစုံ တင္ျပ၊ ၀ကၤ၀ုတၱိသေဘာကေန တုိက္ရုိက္ေျပာျခင္းဆီ ျပန္ေရြ႕၊ ေရးဟန္အေျပာင္းအလဲလုပ္ၿပီး ေရးဟန္ အရွင္နဲ႔ သြားရာက အသစ္ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ကဗ်ာအမ်ဳိးအစားသစ္ ျဖစ္ပါတယ္။

ေခတ္ၿပဳိင္ျမန္မာကဗ်ာယဥ္ေက်းမႈရဲ့ အနာဂတ္ဟာ ကဗ်ာဆရာေတြ အထူးသျဖင့္ မ်ဳိးဆက္သစ္ လူငယ္ကဗ်ာဆရာေတြရဲ့ လက္ထဲမွာပဲ ရွိပါတယ္။ ေရွ႕လူေတြ ေလွ်ာက္ခဲ့တဲ့ အစဥ္အလာလမ္းေၾကာင္းအတုိင္း ဆက္လိုက္ေနမလား၊ ကုိယ့္ ဘာသာကုိယ္ လမ္းသစ္ခ်ဲ႕ထြင္ ရွာေဖြေလွ်ာက္လွမ္းၾကမလား၊ ႏုိင္ငံရပ္ျခား ကဗ်ာအယူအဆေတြကုိ မ်က္လုံးေရာ အသိဥာဏ္ပါ စုံမွိတ္အားကုိးေနၾကမလား ဆုိတဲ့ ဆုံးျဖတ္ေရြးခ်ယ္မႈအေပၚ မူတည္ၿပီး ျမန္မာကဗ်ာယဥ္ေက်းမႈဟာ ဆုတ္ယုတ္/ရပ္တန္႔/ တုိးတက္မႈ ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။

             အႏုပညာ ျဖတ္သန္းမႈ အေတြ႔အၾကဳံ ရင့္က်က္ခုိင္မာၿပီးတဲ့ လူႀကီးေတြ အေနနဲ႔ လူငယ္ေတြရဲ့ အသစ္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖုိ႔ ႀကဳိးစားအားထုတ္မႈကုိ အသိအမွတ္ျပဳ နားလည္လက္ခံေပးဖုိ႔ ေမတၱာရပ္ခံလုိပါတယ္။ လူငယ္ေတြ အေနနဲ႔လည္း ေရွးရုိးအစဥ္အလာေတြကုိ ဆန္႔က်င္ေတာ္လွန္ၿပီး လမ္းသစ္ထြင္ ေလွ်ာက္လွမ္းသြားၾကဖုိ႔ တုိက္တြန္းလိုပါတယ္။

            လက္ရွိလူငယ္ေတြရဲ့ ေခတ္ၿပဳိင္ကဗ်ာယဥ္ေက်းမႈကုိ ဆန္႔က်င္ေတာ္လွန္မယ့္ ေနာက္ထပ္မ်ဳိးဆက္သစ္တစ္ခု ေပၚထြက္လာႏုိင္လိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။

ေခတ္ၿပဳိင္ျမန္မာကဗ်ာေလာက ဖြံ႔ၿဖဳိးတုိးတက္ႏုိင္ပါေစ။

ေ အ ာ င္ ရင္ ၿငိ မ္ း
၁၅ မတ္ ၂၀၁၀
ေခတၱ- ရန္ကုန္